بۇقارانىڭ قانداي باعا بەرەرى باسقا ماسەلە، ءبىراق پرەزيدەنتتىڭ سەنىمىنە يە بولىپ، بىلدەي ءبىر سالانىڭ تىزگىنىن ۇستاعاندار استانادا «باسبۇعىپ» وتىرىپ الماي، اندا-ساندا اينالاعا قاراپ قويعاندارى ءجون. ماسەلەن ەڭبەك جانە xالىقتى الەۋمەتتىك قورعاۋ ءمينيسترى تامارا دۇيسەنوۆا قۇساپ. سوندا تامارا حانىم قايدا قارادى؟ قايدا قارادى دەرىڭىز بار ما، ارقانىڭ تورىندە تۇرىپ، الاتاۋدىڭ ەتەگىنە كوز سالدى. وندا دا باۋىرجان بايبەكتىڭ استىن-ۇستىنە شىعارعان كوشەلەرىنە ەمەس، سول كوشەلەردەگى قوعامدىق كولىكتەرگە، ونىڭ ىشىندەگى كوندۋكتورلارعا ءۇڭىلدى. ءمينيستردىڭ وسى ۇڭىلگەنى – ۇڭىلگەن. ول ەندى الماتىداعى زاڭسىز جۇمىس ىستەيتىن كوندۋكتورلاردى تىكەلەي ءوزى باقىلايدى. مۇنى دۇيسەنوۆانىڭ قىراعىلىعىنا بالاساڭىز دا، جۇرتتى ەڭبەكپەن قامتۋعا جاۋاپتى مينيستر وزگەلەرگە ۇلگى كورسەتىپ،  «قوسىمشا جۇمىس» تاۋىپ الدى دەپ ۇقساڭىز دا، ءوزىڭىز بىلەسىز.

"كوندۋكتورلاردىڭ ەڭبەك كەلىسىمى – بۇل بۇگىن ۇكىمەت وتىرىسىندا قارالعان ماسەلەلەردىڭ ءبىرى. ساۋال جۇرگىزۋ كەزىندە بۇل تۇلعالار ناقتى كوندۋكتور بولىپ ءجۇمىس ىستەيتىندەرىن، ءبىراق اقشالارىن كونۆەرتتە الاتىنىن، ەشقانداي قارجى اۋدارىمدارىن جاسامايتىندارىن ايتقان. بۇل ماسەلەنى مەن ءوز باقىلاۋىما الامىن، ءبىراق كەز كەلگەن ۇيىمدى تەكسەرۋ ءۇشىن ازاماتتاردىڭ ءوتىنىشى كەرەك"،  – دەدى كۇنى كەشە ت.دۇيسەنوۆا. ونىڭ سوزىنە قاراعاندا، جۇمىس بەرۋشى ەڭبەك كەلىسىمىن جاساماسا، جۇمىسشىلار الەۋمەتتىك كەپىلدىكتەن قاعىلادى ەكەن. ياعني، جۇمىسىنان ايرىلعان كۇنى جۇمىسسىزدارعا بەرىلەتىن جاردەماقى الا المايدى. ەگەر كوندۋكتور ايەل بولسا، ءتىپتى قيىن. دەكرەتتىك تولەمدەر كوزدەن بۇلبۇل ۇشادى.

بىلاي قاراساڭىز، تامارا دۇيسەنوۆا كوندۋكتورلاردىڭ كەلەشەگىن ويلاپ، شىر-پىر بولىپ جۇرگەن ادامعا كەلىڭكىرەيدى. ءبىراق ماسەلە كوندۋكتورلاردىڭ قامى ما، الدە كونۆەرتپەن بەرىلەتىن جالاقىنىڭ كەسىرىنەن بيۋدجەتكە تۇسپەي جاتقان تيىن-تەبەننىڭ كۇيىگى مە؟ مۇنىڭ دا ارا-جىگىن ايىرۋدى وقىرماننىڭ ءوز ەنشىسىنە قالدىرايىق. ءبىزدىڭ ايتپاعىمىز مۇلدە باسقا ماسەلە.

بىلەسىزدەر، 2017 جىلدىڭ سوڭى قاراعاندى كەنشىلەرىنىڭ ەرەۋىلىمەن ەستە قالدى. "ارسەلورميتتال تەمىرتاۋ" اق باسشىلارىنا نارازى جۇمىسشىلار بىرنەشە كۇن جەر استىنان شىقپاي قويدى. ولار جالاقىنى كوتەرىپ، زەينەت جاسىن تومەندەتۋدى تالاپ ەتتى. كۇيىنگەن جۇمىسشىلاردىڭ جەر استىندا ۇيلىعىپ جاتىپ الۋىنىڭ ءوزى جەر بەتىندەگى ادىلەتسىزدىكتەن شارشاعاندارىن مەڭزەسە كەرەك. سوسىن نە بولدى؟ ەرەۋىل دەسە، ەكى كوزى ءتورت بولاتىن بيلىكتەن ەس كەتتى. شەتەلدەگى شىرىگەن باي  لاكشمي ميتتالمەن ۇكىمەت باسشىسىنىڭ ءوزى تەلەفون ارقىلى سويلەستى. ايتەۋىر نە كەرەك، بىرنەشە كۇننەن كەيىن ەلدى دۇرلىكتىرگەن ەرەۋىل اياقتالىپ، كەنشىلەر رايىنان قايتتى. بۇل ارالىقتا بىرنەشە جۇمىسشىنىڭ جاعدايى ناشارلاپ، امالسىزدان جەر بەتىنە شىققانى دا جادىمىزدا.

سول كەزدە دەيمىز-اۋ، سول كەزدە وسى تامارا دۇيسەنوۆا قايدا قاراعان؟ الماتىنىڭ كوندۋكتورلارىنا ۇڭىلگەندەي، قاراعاندىنىڭ كەنشىلەرىنە نەگە كوز سالماعان؟ ەتەگىن ءتۇرىپ جىبەرىپ، شاحتاعا قارعىپ تۇسپەسە دە، ەرەۋىلدەگەن جۇرتقا بارىپ، «ءوۋ، كەنشى مىرزالار، بۇ جاتىستارىڭ – قاي جاتىس؟ كانە، جوعارى كوتەرىلىڭدەر! تامارا دۇيسەنوۆا دەگەن مينيستر مەن بولامىن، كانەكي، ءبىر كەلىسىمگە كەلەيىك، مۇڭ-زارلارىڭ بولسا، تىڭداۋعا دايىنمىن!» دەگەن ءسوزدى نەگە ايتپاعان بۇل كىسى؟! الدە 600 كەنشىنىڭ زارىنان اۆتوبۋستاعى جۇرگىنشىنىڭ جولاقىسىن جيعان كوندۋكتورلاردىڭ ماسەلەسى وزەكتى مە؟

بارماعانى بىلاي تۇرسىن، جۋرناليستەرگە نەگە بارماعانىن ءتۇسىندىرىپ الەك بولعانى دا قىزىق. قىزىققا قىزىق قوسىپ، «شاحتەرلەر مۇنشا ايلىق» الادى دەپ قويىپ قالعان دا وسى كىسى. ونىسى – 208 مىڭ تەڭگە مەن 326 مىڭ تەڭگەنىڭ ارالىعى ەدى. الايدا كەيىن كەنشىلەر ءمينيستردىڭ وتىرىگىن شىعارىپ، ناقتى قانشا جالاقى الاتىندارىنا ايعاق بولار سۋرەتتەردى الەۋمەتتىك جەلىگە اتىپ ۇردى.

سوندا قالاي ويلايسىز، ەڭبەك جانە الەۋمەتتىك قورعاۋ ءمينيسترى اشىنعان شاحتەرلەردى قورعادى ما، الدە قورلادى ما؟ راس، جالاقىعا قاتىستى شىنايى دەرەكتەن جاڭىلعان مينيستر ونى قاراعاندى وبلىسىنىڭ باس ەڭبەك ينسپەكتورىنان العانىن ايتىپ اقتالعان. سوندا دەيمىز-اۋ، كەنشىلەر ەرەۋىلدەپ، ەل نازارى تۇتاس قاراعاندىعا اۋعان بىرنەشە كۇن ىشىندە جىلى كابينەتىنەن شىقپاعان ت.دۇيسەنوۆا ەڭ قۇرسا، جۇمىسشىلاردىڭ قانشا ايلىق الاتىنىن انىقتاپ ۇلگەرمەگەن بە؟ مۇنى ءبىلۋ سونشالىقتى قيىن با؟ ەڭبەكشى ەرەۋىلدەپ، ەل دۇرلىككەن وسىنداي كەزەڭدە داۋعا ارالاسۋ بىلاي تۇرسىن، سوزىنەن جاڭىلىپ جۇرگەن ادامدى مينيستر دەپ اتاۋعا اۋزىڭىز بارا ما؟

جالپى، تامارا حانىمنىڭ «اۋىتقىپ سويلەپ»، ەلدى تاڭ-تاماشا قىلعانى ءبىر بۇل ەمەس. دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگىن باسقارىپ تۇرعاندا «قاراعاندىدا جۇكتى ايەل دوڭىز تۇماۋىنان كوز جۇمدى» دەپ جۇرتتىڭ زارەسىن العان. كەيىن جۇكتى ايەلدىڭ ولىمىنە سەبەپكەر دوڭىز تۇماۋى ەمەس، ابدەن اسقىنىپ كەتكەن ءجاي تۇماۋ ەكەنى ناقتىلاندى. وسىدان كەيىن دە شىعار، ت.دۇيسەنوۆانى كورسە، «تاعى نە حابار ايتادى ەكەن؟» دەپ «جۇرەگىن قولىنا ۇستاپ تۇراتىن» جۇرت كوبەيدى ءقازىر.

باستاپقى اڭگىمەگە قايتا ورالايىق. ەندى الماتىدا كوندۋكتورلىقتى كاسىپ قىلىپ، اقشانى كونۆەرتپەن الاتىندار  ازايۋى ءتيىس. ويتكەنى جوعارىدا ايتقانىمىزداي، مينيستر مۇنى ءوزى باقىلايدى. سىزگە قايدام، بىزگە وسىنداي جۇمىستار: ماسەلەن كوندۋكتورلاردى قاداعالاۋ، قوعامدىق كولىكتەردەگى ءتارتىپتى باقىلاۋ، جۇرگىزۋشىلەردىڭ كاسىبيلىگىنە باعا بەرۋ سەكىلدى جۇمىستار تامارا حانىمنىڭ وڭ جامباسىنا كەلەتىندەي كورىنەدى دە تۇرادى. شىنداپ كىرىسسە، وسى باعىتتا بىلىكتى ءبىر مامان پايدا بولۋى دا مۇمكىن ەدى. اتتەڭ... امال نە؟!

سانسىزباي نۇربابا