بۇگىن الماتىدا مەملەكەتتىك قىزمەت ىستەرى جانە سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى ءىس-قيمىل اگەنتتىگىنىڭ ۇيىمداستىرۋمەن جانە الماتى قالاسى اكىمدىگى مەن ءال-فارابي اتىنداعى ءقازۇۋ-نىڭ قولداۋىمەن وتكەن جوعارى وقۋ ورىندارىنىڭ «سانالى ۇرپاق- جارقىن بولاشاق» اتتى رەسپۋبليكالىق فورۋمىندا ءبىلىم سالاسىنداعى جەمقورلىققا قارسى ءىس – قيمىلدىڭ بارىنشا اكتۋالدى ماسەلەلەرى تالقىلاندى.

اگەنتتىك ءتوراعاسى اليك شپەكبايەۆ ءوزىنىڭ سوزىندە ەلىمىزدە جەمقورلىق دەڭگەيىنىڭ تومەندەۋىنە قاراماستان، ءبىلىم جۇيەسىندە جەمقورلىق ءقاۋپىنىڭ ايتارلىقتاي بەلەڭ العاندىعىن ايتتى. ءبىلىم جانە عىلىم گرانتتارىن ءبولۋ، بيۋدجەت قارجىسىن يگەرۋ، باسشى قۇرامدى ىرىكتەۋ، ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارى قىزمەتكەرلەرىنىڭ كاتەگورياسى مەن جۇكتەمەسىن انىقتاۋ ماسەلەلەرى اشىق جۇرگىزىلمەيدى، جەمقورلىق ءقاۋپىن انىقتاۋ جۇيەسى مەن ساراپتاما جاساۋ جوقتىڭ قاسى، جەمقورلىققا جول بەرگەن قىزمەتكەرلەرى ءۇشىن باسشىلار جەكە جاۋاپكەرشىلىككە تارتىلمايدى.

«بۇگىنگى كۇنى ەلىمىزدىڭ تۇبەگەيلى جاڭارۋى جاعدايىندا ادامي كاپيتالدى دامىتۋ مىندەتى الدىڭعى ورىنعا شىعۋدا، ويتكەنى ول قازاقستاننىڭ الەمنىڭ باسەكەگە قابىلەتتى مەملەكەتتەر قاتارىنا ەنۋىندە ماڭىزدى شارت بولىپ تابىلدى. مەملەكەت باسشىسىنىڭ قولداۋى ارقاسىندا سوڭعى 15 جىل ىشىندە ءبىلىم سالاسىنا جۇمسالعان قارجى 10 ەسە ارتتى. وسى جىلدار ىشىندە قازاقستان حالىقارالىق ءبىلىم كەڭىستىگىنە باتىل ەنە ءتۇستى. دەگەنمەن، ءبىلىم سالاسى جەمقورلىق ءقاۋپىنىڭ بەلەڭ الۋىنا تىم بەيىم. ءبىز جەمقورلىقتى جويۋ شارالارى كوپشىلىكتىڭ، سونىڭ ىشىندە ءبىلىم سالاسىنداعى ادامداردىڭ قولداۋىنا يە بولادى دەگەن سەنىمدەمىز»، - دەدى ول.

ءوز كەزەگىندە الماتى اكىمى باۋىرجان بايبەك مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ اشىقتىعى، ەسەپ بەرۋى، تازالىعى بارىسىندا جانە ولاردىڭ ازاماتتىق قوعاممەن بەلسەندى ىنتىماقتاستىعى جاعدايىندا عانا جەمقورلىققا قارسى شارالاردىڭ تيىمدىلىگى ارتاتىنىن اتاپ ءوتتى.

«قازىرگى كەزدە ەلەمىزدە جەمقورلىققا قارسى ءىس- قيمىلدىڭ بارلىق قۇقىقتىق قۇرالدارى جاسالعان. مەملەكەت باسشىسىنىڭ جارلىعىمەن قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ جەمقورلىققا قارسى ستراتەگياسى بەكىتىلگەن، «جەمقورلىققا قارسى ءىس- قيمىل تۋرالى»، «قوعامدىق كەڭەس تۋرالى»، «اقپاراتتىڭ قولجەتىمدىلىگى تۋرالى» ماڭىزدى زاڭدار قابىلدانعان. ءبىزدىڭ ورتاق مىندەتىمىز – جەمقورلىقتى مۇلدەم قابىلدامايتىن اشىق ويلاۋدى، قۇقىقتىق جانە قارجىلىق مادەنيەتتى قالىپتاستىرۋ، تۇرمىستىق جەمقورلىقتى جويۋ. مەملەكەتتىك ورگاندارعا كەلگەن ءاربىر جان كەيدە كەلەڭسىزدىككە تاپ بولادى. مۇنداي جايسىز جاعداي ءبىلىم، دەنساۋلىق ساقتاۋ مەكەمەلەرى نەمەسە قۇقىق قورعاۋ ورگاندارىندا كەزدەسۋى مۇمكىن. سوندىقتان بيىل اكىمدىكتىڭ بارىنشا اكتۋالدى 10 قىزمەتى «paper-free» قاعيداسى بويىنشا ەلەكتروندى فورماتقا كوشىرىلەدى»، دەدى باۋىرجان بايبەك.

ول ءوزىنىڭ سوزىندە بالا باقشا، مەكتەپ جانە تۇرعىن ءۇي كەزەگىن ەلەكتروندى جۇيەگە كوشىرۋ ازاماتتاردىڭ مەملەكەتتىك ورگاندار جۇمىسىن باقىلاۋعا، وسى ماسەلەلەردە قىزمەتتى اسىرا پايدالانۋعا جول بەرمەيتىندىگىن اتاپ ءوتتى. مەگاپوليس باسشىسى الماتىدا «سيفرلى قازاقستان» باعدارلاماسى بويىنشا «قاعازسىز اۋرۋحانالار» جۇيەسىنە تولىق كوشۋدىڭ جوسپارلانعانىن ايتتى.

ايتا كەتەرلىگى، مەملەكەتتىك قىزمەتتىڭ ساپاسىن ارتتىرۋ جانە جەدەلدەتۋ ماقساتىندا وتكەن جىلى اكىمدىكتىڭ «Open Almaty» قواعمدىق قابىلداۋى جۇمىس ىستەي باستادى، قۇقىقتىق قىزمەت كورسەتۋ ورتالىعى اشىلدى، قۇرىلىسقا رۇقسات الۋ مەن كوممۋنالدى جۇيەگە قوسىلۋ پروسەسستەرى ەلەكتروندى فورماتقا كوشىرىلدى.

«كولەڭكەلى» ەكونوميكامەن كۇرەس اياسىندا قوعامدىق كولىك پەن كوشە تۇراقتارىندا اقىسىز تولەم ەنگىزىلدى. «وڭاي!» جۇيەسىنىڭ ەنۋى بارىسىندا سالادان كولەڭكەلى تابىستىڭ 50% شەتتەتىلدى. اقىلى تۇراقتاردىڭ تيىمدىلىگى ارتتى، بيۋدجەت ءتۇسىمى 5 ەسەگە كوبەيدى.

جەرگىلىكتى پوليسيا قىزمەتى بويىنشا بيىلعى جىلى قۇجاتتاردى ەلەكتروندى تۇردە راسىمدەۋ ءۇشىن پلانشەتتەرمەن جانە پرينتەرلەرمەن 100% قامتۋ جوسپارلانعان.

ءدال وسى كۇنى الماتى اكىمى باۋىرجان بايبەك پەن مەملەكەتتىك قىزمەت ىستەرى جانە سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى ءىس- قيمىل اگەنتتىگىنىڭ ءتوراعاسى اليك شپەكبايەۆ ءبىلىم سالاسىنداعى جەمقورلىققا قارسى ءىس-قيمىلدىڭ ەلىمىزدەگى العاشقى «سانالى ۇرپاق» اتتى وفيستىك جوباسىمەن تانىستى.

ءال- فارابي اتىنداعى ءقازۇۋ-نىڭ بازاسىندا اشىلعان وفيس جەمقورلىققا قارسى ءىس- قيمىل بويىنشا ارنايى ادىستەمەلەر مەن باعدارلامالار شىعارۋدى جوسپارلاعان. بۇلاردان وزگە، قازىرگى كەزدە جوو-نىڭ، كوللەدجدەر مەن مەكتەپتەردىڭ رەيتينگىن انىقتايتىن، سونىمەن قاتار اكادەميالىق شىنايىلىعىن بەلگىلەيتىن، benchmark جۇيەلەر قولعا الىنۋداك، وقۋ ورنىنىڭ ءار ءتيپى ءۇشىن جەمقورلىققا قارسى مەحانيزمدەر ەنگىزىلۋدە. وقۋ ورنىنىڭ ءار كاتەگورياسى ءۇشىن وقىتۋشىلار قىزمەتىن باعالايتىن جۇيە جاسالۋدا.