جەو-1 جانە جەو-2 كوزدەرىندە اۆتوماتتاندىرىلعان داچيكتەردى ورناتۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلۋدە.

بۇل تۋرالى الماتى قالاسى وكق –دە الماتى قالاسى بويىنشا ەكولوگيا دەپارتامەنتىنىڭ باسشىسى ورمان اقكوزييەۆ مالىمدەدى.

 «سيفرلى قازاقستان» مەملەكەتتىك باعدارلاماسىنىڭ بەس باعىتىنىڭ ءبىرى - يننوۆاسيالىق ەكوجۇيەنى قۇرۋ - بيزنەستىڭ، عىلىمي سالانىڭ جانە مەملەكەت اراسىنداعى تۇراقتى كولدەنەڭ بايلانىستارى بار تەحنولوگيالىق كاسىپكەرلىكتى جانە يننوۆاسيانى دامىتۋ ءۇشىن جاعداي جاساۋ باعىتىن قۇرۋ. مەملەكەت يننوۆاسيالاردى وندىرىسكە شىعارۋعا، بەيىمدەۋگە جانە ەنگىزۋگە قابىلەتتى ەكوجۇيە كاتاليزاتورى رەتىندە ارەكەت ەتەدى.

قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ەنەرگەتيكا مينيسترلىگىمەن وسى جىلى ەكولوگيالىق كودەكستىڭ جاڭا رەداكسياسىن ازىرلەۋدى جانە ونى 2019 جىلى پارلامەنتكە ۇسىنۋدى جوسپارلاپ وتىر، الايدا ەلىمىزدىڭ تابيعاتتى قورعاۋ زاڭناماسىن ەكونوميكالىق ىنتىماقتاستىق جانە دامۋ ۇيىمى (ەىدۇ) نورماسىنا ەنگىزۋ، تابيعات پايدالانۋشىلاردى «جاسىل» تەحنولوگيالاردى ەنگىزۋدى ىنتالاندىرۋدۋ قاجەت ەتەدى،-دەيدى ول.

كاسىپورىنداردىڭ سانيتارلىق-قورعاۋ ايماقتارى 1000 مەتردەن اسادى، ءبىر سانيتارلىق قورعاۋ ايماعىندا بىردەي لاستاۋشى ينگرەديەنتتەردى شىعاراتىن بىرنەشە كاسىپورىن بار. سوندىقتاندا قانداي كاسىپورىننان اتموسفەراعا شىعارىلاتىن لاستاۋشى زاتتار شىعارىندىلارىنان اسىپ تۇسەتىنىن ناقتى انىقتاۋ مۇمكىن ەمەس جانە ولار بويىنشا شارالار قولدانۋ قيىنداي تۇسەدى.

وسىعان بايلانىستى، 2018 جىلدىڭ قاڭتار ايىندا «الماتى ەلەكتر ستانسيالارى» اق-مەن ىنتىماقتاستىق تۋرالى مەموراندۋم جاسالدى، جەو-1 جانە جەو-2 كوزدەرىندە اۆتوماتتاندىرىلعان داچيكتەردى ورناتۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلۋدە. وسى باعىتتا جۇمىس بولاشاقتادا جالعاسادى.

بۇگىندە ادامزات ءوزىنىڭ ومىرلىك ارەكەتىن قورشاعان ورتاعا زيان كەلتىرمەستەن ويلاستىرعان تۇردە جۇرگىزۋ كەرەك ەكەندىگىن ويلاستىرۋ كەرەك،-دەپ ءسوزىن قورىتىندىلادى.

ءبىر جاقتى قوزعالىستى جولدار، جاياۋ جۇرگىنشىلەرگە ارنالعان ايماقتار، ۆەلوسيپەد جولدارى، مەتروپوليتەن قۇرىلىسى – ەكولوگيالىق قاۋىپسىزدىك ءۇشىن.

الماتى قالاسىنىڭ اكىمدىگىمەن «الماتى 2020» دامۋ باعدارلاماسىنا سايكەس، اۆتوموبيل كولىگى، ونەركاسىپتىك كاسىپورىندار، جەكە مەنشىك سەكتوردىڭ قورشاعان ورتاسىنا تەرىس اسەرىن تومەندەتۋگە باعىتتالعان ءتۇرلى ءىس-شارالار جوسپارى جۇزەگە اسىرىلۋدا،-دەپ مالىمدەدى الماتى قالاسى بويىنشا ەكولوگيا دەپارتامەنتىنىڭ باسشىسى ورمان اقكوزييەۆ الماتى قالاسى وكق –دە وتكەن بريفينگتە.

ونىڭ ايتۋىنشا، ءتيىمدى جول ايىرىقتار سالىندى، جەكەلەگەن جولدار مەن ءبىر جاقتى قوزعالىستى جولدار ۇيىمداستىرىلۋدا، جاياۋ جۇرگىنشىلەرگە ارنالعان ايماقتار بولىنۋدە، ۆەلوسيپەد جولدارى سالىنۋدا، مەتروپوليتەن قۇرىلىسى جۇرگىزىلۋدە، مۋنيسيپالدى جانە جەكە اۆتوكولىكتەردى گازعا اۋىستىرۋ جۇمىستارى جۇرۋدە، قوعامدىق كولىك قۇرالدارى ەۋرو-5 اۆتوبۋستارىنا جاڭارتىلۋدا، جەكە سەكتوردى گازداندىرۋ جانە كوپتەگەن باسقا جوبالار ىسكە اسىرىلۋدا.

ەكولوگيالىق قاۋىپسىزدىك تۇجىرىمداماسى ەرەجەلەرىن ىسكە اسىرۋ ءۇشىن قورشاعان ورتا ساپاسىنىڭ نىسانالى كورسەتكىشتەرى ازىرلەنۋدە. 2017 جىلى الماتى قالاسىنىڭ اكىمىمەن بۇل ماقساتتا 150 ملن. تەڭگە كولەمىندە قاراجات ءبولدى.

نىسانالى كورسەتكىشتەر ەكولوگيالىق ماسەلەلەردى شەشۋدە، باسىمدىلىقتى ورناتۋعا جانە حالىقتىڭ دەنساۋلىعىنا كەرى اسەردى بولدىرماۋعا مۇمكىندىك بەرەدى،-دەيدى دەپارتامەنت باسشىسى.

قازگيدرومەتتىڭ مالىمەتى بويىنشا الماتىدا اتموسفەرالىق اۋانىڭ لاستانۋى تومەندەگەن.

بۇگىن الماتى قالاسى وڭىرلىك كوممۋنيكاسيالار قىزمەتى  الاڭىندا  قازاقستان رەسپۋبليكاسى ەنەرگەتيكا مينيسترلىگى ەكولوگيالىق رەتتەۋ جانە باقىلاۋ كوميتەتىنىڭ الماتى قالاسى بويىنشا ەكولوگيا دەپارتامەنتىنىڭ باسشىسى اققوزييەۆ ورمان سەيىلحان ۇلىنىڭ قاتىسۋىمەن باسپا ءسوز كونفەرەنسياسى ءوتتى.

ءىس-شاراعا الماتى قالاسى بويىنشا ەكولوگيا دەپارتامەنتىنىڭ مەملەكەتتىك ەكولوگيالىق باقىلاۋ ءبولىمىنىڭ باسشىسى - دۇيسەكوۆ بەيبىت باقۋادين ۇلى، الماتى قالاسى بويىنشا ەكولوگيا دەپارتامەنتىنىڭ مەملەكەتتىك ەكولوگيالىق باقىلاۋ ءبولىمىنىڭ باس مامانى - قامبەتوۆ تالعات مۇسا ۇلى قاتىستى.

الماتى قالاسى بويىنشا ەكولوگيا دەپارتامەنتىنىڭ باسشىسى و.اققوزييەۆتىڭ ايتۋىنشا، الماتى قالاسى - رەسپۋبليكالىق ماڭىزى بار قازاقستانداعى ەڭ ءىرى مەگاپوليستەردىڭ ءبىرى. اتموسفەرالىق اۋانىڭ لاستانۋى قالاداعى ەڭ ماڭىزدى ەكولوگيالىق ماسەلەلەردىڭ ءبىرى بولىپ تابىلادى. قالانىڭ تابيعي جانە كليماتتىق ەرەكشەلىكتەرى، اۋماقتىڭ تابيعي تازارۋدىڭ تومەن دەڭگەيى اتموسفەرانىڭ بەتكى قاباتىندا لاستاۋشى زاتتاردىڭ جينالۋىنا ىقپال ەتىپ، ءتۇتىننىڭ پايدا بولۋىنا اكەلىپ سوعادى.

جىلۋ ەلەكتر ستانسيالارىنان، ونەركاسىپتىك كاسىپورىنداردان، اۆتوكولىك قۇرالدارىنان جانە جىلۋ ءۇشىن قاتتى وتىن پايدالاناتىن جەكە سەكتوردان شىعاتىن شىعارىندىلار اتموسفەرالىق اۋانىڭ لاستاۋشى زاتتارىنىڭ نەگىزگى كوزدەرى بولىپ تابىلادى.

قالادا قورشاعان ورتانىڭ ساپاسىن تۇراقتاندىرۋ ءۇشىن دەپارتامەنتپەن قورشاعان ورتانى قورعاۋدىڭ بارلىق سالالارىندا جۇيەلى جۇمىس جۇرگىزىلۋدە.

وسى جاسالعان جۇمىستاردىڭ ناتيجەسىندە، سوڭعى جىلدارى اتموسفەرالىق اۋاعا تەحنوگەندىك جۇكتەمەنىڭ تومەندەۋى بايقالۋدا. قازگيدرومەتتىڭ مالىمەتتەرى بويىنشا اتموسفەرالىق اۋانىڭ لاستانۋىنىڭ يندەكسى (الي) 5-كە دەيىن تومەندەگەن (2009 جىلى – 12.8، 2011 جىلى – 9.1، 2016 جىلى - 7، 2017 جىلى - 5).

ستاتيستيكا كوميتەتىنىڭ مالىمەتتەرى بويىنشا ستاسيونارلىق كوزدەردەن جالپى شىعارىندىلار كولەمى 2014 جىلى - 43،5 مىڭ. توننانى، 2015 جىلى - 39،1 مىڭ. توننانى، 2016 جىلى - 38،8 مىڭ. توننانى قۇرادى. وسىلايشا، جىل سايىن اتموسفەراعا لاستاۋشى زاتتار شىعارىندىلارىنىڭ كولەمىنىڭ تومەندەۋى بايقالۋدا،-دەپ اتاپ ءوتتى دەپارتامەنت باسشىسى.