«اكىمدەر تۇرعىن ۇي-كوممۋنالدىق ينفراقۇرىلىمىن جەتىلدىرۋ ماسەلەسىن مەملەكەت-جەكەمەنشىك سەرىكتەستىگى نەگىزىندە بەلسەندى شەشۋى كەرەك. عيماراتتاردىڭ ساپاسىنا، ەكولوگيالىق تازالىعىنا جانە ەنەرگيالىق تيىمدىلىگىنە جوعارى تالاپ قويۋ قاجەت».
ق ر پرەزيدەنتى ن. نازاربايەۆتىڭ «ءتورتىنشى ونەركاسىپتىك ريەۆوليۋسيا جاعدايىنداعى دامۋدىڭ جاڭا مۇمكىندىكتەرى» اتتى جولداۋىنان
اق جايىقتا قۇرىلىس جۇمىستارى قارقىندى جۇرۋدە. وسى ورايدا باتىس قازاقستان وبلىس اكىمى التاي كولگىنوۆ ورال قالاسىنداعى ءبىرقاتار قۇرىلىس نىساندارىنىڭ جۇمىس بارىسىمەن تانىستى.
وبلىس باسشىسى الدىمەن كۇردەلى جوندەۋدەن ءوتىپ جاتىرعان اقتوبە كوشەسىنىڭ رۋجەينيكوۆ جانە كۋزنەچنايا كوشەلەرى ارالىعىنداعى جول ۋچاسكەسىندە بولدى. مۇنداعى كۇردەلى جوندەۋ جۇمىستارى «تۇركىستان جول سەرۆيس» جشس-نىڭ مەردىگەرلىگىمەن جۇزەگە اسۋدا.
– اقتوبە كوشەسىنە كۇردەلى جوندەۋ جۇمىستارىن جۇرگىزۋ جەتى اي مەرزىمگە قاراستىرىلعان بولاتىن. ءبىز جۇمىسىمىزدى 12 ساۋىردە باستادىق. جولدىڭ جالپى ۇزىندىعى 740 مەتر. 900 مەتر جاياۋ جۇرگىنشى جولى سالىندى. قۇرىلىس جۋىردا پايدالانۋعا بەرىلەدى. قازىرگى تاڭدا جول بەلگىلەرى مەن تاڭبالارىن ورنالاستىرۋ جۇمىسى عانا قالدى. جەرگىلىكتى تۇرعىنداردىڭ ءوتىنىشى بويىنشا جولدى ۋاقىتشا اشىپ قويدىق، – دەيدى «تۇركىستان جول سەرۆيس» جشس-نىڭ باس ينجەنەرى نۇرلىباي جانداۋلەت.
اتالمىش كوشەنىڭ تۇرعىندارى دا كۇردەلى جوندەۋ جۇمىستارىنا ءدان ريزا.
– بۇل اۋدانعا 1960 جىلدىڭ ءتورتىنشى ساۋىرىندە كوشىپ كەلدىم. سودان بەرى بۇل جول مۇنداي كۇردەلى جوندەۋدى كورگەن جوق. كوكتەم مەزگىلدەرىندە جاياۋ جۇرگىنشى جولى سۋ، بالشىق بولىپ جۇرۋگە كەلمەيتىن. ءۇيىم جولدىڭ جيەگىندە ورنالاسقاندىقتان، جولداعى ەرىگەن قاردىڭ سۋى ءۇيدىڭ كىرەبەرىس ەسىگىنە دەيىن كەلەتىن. قالانىڭ ورتالىعىنا بارۋ ءۇشىن ەكى اياق كيىم تاسيتىن ەدىك. ءقازىر قۋانىشىمىزدا شەك جوق. كۇردەلى جوندەۋمەن اينالىسىپ جاتىرعان بالالار تاڭ الا كەۋىمدە كەلىپ، قاراڭعى تۇسكەنشە جۇمىستاندى. ەڭبەكقور جاندار ەكەن. ناتيجەسىنە قۋانىپ وتىرمىز، – دەيدى اقتوبە كوشەسىنىڭ تۇرعىنى ماريا يۆانچەنكو.
وبلىس اكىمى جۇكتەلگەن مىندەتتى ساپالى ءارى مەرزىمىنەن بۇرىن ورىنداعان «تۇركىستان جول سەرۆيس» ۇجىمىنا العىسىن ءبىلدىردى. مۇنان كەيىن التاي سەيدىر ۇلى قايتا سالىنىپ جاتىرعان دەپو كوپىرىندەگى جۇمىس بارىسىمەن تانىستى.
قۇرىلىس جۇمىستارى «كا – ستروي لتد» جشس-نىڭ مەردىگەرلىگىمەن جۇزەگە اسىپ جاتقان اتالمىش كوپىر بيىل كۇزگە دەيىن پايدالانۋعا بەرىلمەك.
– ءقازىر كوپىردىڭ ءمونوليتتى بولىگى بويىنشا جۇمىستاردىڭ 95 پايىزى ورىندالدى. بۇگىنگى تاڭدا ۇستەمە پليتا توسەلۋدە. مامىر ايىنىڭ اياعىنا دەيىن ءمونوليتتى بولىگىن اياقتاۋدى جوسپارلاپ وتىرمىز. كوپىرگە ۇستەمە پليتا سالعان سوڭ گيدروليزاسيالىق ماتەريالمەن جابامىز. سودان سوڭ اسفالت توسەلەدى. جۇمىستار قارقىندى جۇرۋدە. جوباعا سايكەس كوپىردىڭ ەنى ءتورت باعىتتاعى اۋتوكولىك قوزعالىسىنا لايىقتالىپ، سەگىز مەتردەن 19،5 مەترگە دەيىن كەڭەيەدى. ەكى جاعىنا جاياۋ جۇرگىنشى جولى تارتىلادى، – دەدى ۋچاسكە باستىعى باقىت بەكتۇرعانوۆ.
وسى ورايدا ايتا كەتسەك، شاھارداعى م. مامەتوۆا اتىنداعى كوشە بويىمەن وسى دەپو كوپىرىنە دەيىنگى ارالىقتاعى جول كۇردەلى جوندەلۋدە. «Nursat» جشس-نىڭ مەردىگەرلىگىمەن جۇزەگە اسىپ جاتىرعان قۇرىلىس جۇمىستارىنىڭ باسىم بولىگى اتقارىلعان. ۋچاسكە باستىعى باقتيار قاراباسوۆتىڭ ايتۋىنشا، جوندەۋ جۇمىستارى ءبىر اي كولەمىندە اياقتالماق.
وبلىس اكىمى مەردىگەر مەكەمە وكىلدەرىنە جۇمىس بارىسىندا مۇمكىندىگىنشە جەرگىلىكتى قۇرىلىس ماتەريالدارىن پايدالانىپ، قۇرىلىس نىساندارىن مەرزىمىندە ءارى ساپالى تاپسىرۋ قاجەتتىگىن جەتكىزدى. ول سودان سوڭ ابۋباكىر كەردەرى مەن مانشۇك مامەتوۆا اتىنداعى كوشەلەردەگى جىلۋ جۇيەلەرىن قايتا قۇرۋ جۇمىستارىمەن تانىستى. قۇرىلىس جۇمىستارى «ۋرالسكۆودستروي» جشس-نىڭ مەردىگەرلىگىمەن جۇزەگە اسۋدا. سالا ماماندارىنىڭ ايتۋىنشا، بۇل كوشەدە ورنالاسقان جىلۋ قۇبىرلارى 1987 جىلى سالىنعاندىقتان، جارامسىز بولعان. ءقازىر قۇرىلىس جۇمىسىنىڭ 45 پايىزى ورىندالىپ وتىر. ىستىق سۋ شاھار ورتالىعىنداعى كوپقاباتتى ۇيلەرگە شىلدە ايىندا بەرىلمەك.
– بيىل ورال قالاسىنداعى 50 كوشەگە جوندەۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلمەك. قازىرگى ۋاقىتتا 26 كوشەدە جول قۇرىلىس جۇمىستارى باستالدى. جالپى قالا بويىنشا 50 كم جول جوندەلەدى دەپ كۇتىلۋدە. بەرىلگەن قاراجات تولىق يگەرىلۋدە. وزدەرىڭىز كۋا بولعانداي، اقتوبە كوشەسىندەگى جول 60 جىلدان بەرى جوندەۋ كورمەگەن. التى-جەتى ايعا جوسپارلانعان قۇرىلىس مەردىگەر كومپانيا قىزمەتكەرلەرىنىڭ بەلسەندىلىگىنىڭ ارقاسىندا ءبىر ايدىڭ ىشىندە اياقتالىپ وتىر. جوندەۋ جۇمىستارى وتكەن جولداردى بولاشاقتا دا قاداعالايتىن بولامىز. جول قۇرىلىسىنىڭ ساپاسى تەكسەرىلۋدە. سونداي-اق بۇگىن ستراتەگيالىق ماڭىزى بار دەپو كوپىرىنىڭ قۇرىلىس جۇمىسىمەن تانىستىق. قۇرىلىس جۇمىستارى بىلتىر ناۋرىز ايىندا باستالعان كوپىر كۇزگە تامان ورالدىقتاردىڭ يگىلىگىنە بەرىلمەك. مەردىگەرلەرمەن بىرلەسىپ جۇمىس جاساۋدامىز. جىبەرگەن قاتەلىكتەرىن تۇزەتۋدەمىز. سونداي-اق قالانىڭ ابۋباكىر كەردەرى كوشەسىندەگى جىلۋ قۇبىرلارى اۋىستىرىلۋدا. بۇل تم-2، تم-7 ماگيسترالدارى بولاتىن. ەكى باعىتتاعى جىلۋ قۇبىرلارىن اۋىستىرۋعا رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتەن قارجى ءبولىنىپ، يگەرىلۋدە. مەردىگەر «ۋرالسكۆودستروي» جشس-نىڭ وسى سالادا بىرنەشە جىلدىق تاجىريبەسى بار. جىلۋ قۇبىرلارىنىڭ ەكى شاقىرىمداي بولىگى اۋىستىرىلعان. جاز ايلارىندا قۇرىلىس جۇمىستارىن اياقتاۋ جوسپارلانىپ وتىر. سوندا ورال قالاسى بويىنشا تاس جولدارداعى جىلۋ ماگيسترالدارىن جوندەۋ اياقتالىپ، كەزەڭ-كەزەڭىمەن جۇزەگە اساتىن كۆارتالىشىلىك جىلىتۋ تۇربالارىن اۋىستىرۋ جۇمىستارى قالماق. جۇمىستىڭ اۋقىمدى بولىگى جازدا جالعاسپاق، – دەيدى ورال قالاسىنىڭ اكىمى مۇرات مۇقايەۆ.