ءساۋىر ايىندا مادەنيەت جانە سپورت ۆيسە-مينيسترى استانانىڭ مەرەيتويىنا رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتەن 18،8 ميلليارد تەڭگە بولىنگەنىن مالىمدەگەن بولاتىن. الەمدە داعدارىس ءجۇرىپ جاتقان ءھام ەل ەكونوميكاسىندا ينفلياسيا مەن ۆاليۋتانىڭ السىرەۋى بايقالىپ جاتقان بۇگىنگى تاڭدا ءبىر مەرەيتويعا وسىنشالىق قاراجات ءبولۋدى قازاقستاندىقتار قۇپ كورمەيدى. سالىستىرمالى تۇردە ايتساق، مەكتەپتەر مەن ەمحانالاردىڭ قۇرىلىسىنا نەبارى 7 ملرد بولىنگەنىن. بۇنداي رەاكسيا الەۋمەتتىك جەلىدە قاتتى بايقالدى. وسىعان وراي مينيسترلەر بيۋدجەتتەن بولىنگەن قارجى تۋرالى تۇسىنىكتەمە بەردى.
مادەنيەت جانە سپورت ءمينيسترى ارىستانبەك مۇحامەدي ۇلى بولسا «قازاقستان — الەمدىك قاۋىمداستىقتىڭ ءبىر بولىگى. بارلىق ەل حالىقتى تارتۋ ءۇشىن ونەر ارقىلى ءوز جەتىستىكتەرىن كورسەتۋى ءتيىس. يميدجدىك شارالار وسى ءۇشىن ۇيىمداستىرىلادى. وزدەرىڭىز كورىپ وتىرعانداي، ءبىز بارلىق شارانى ءىرى الەمدىك تەاترلارمەن نەمەسە كونسەرتتىك ۇيىمدارمەن بىرلەسىپ وتكىزىپ جاتىرمىز. بۇل — قاجەت» دەيدى. ول «ەلتون دجون، لەدي گاگانى شاقىرىپ، فورمۋلا-1 شارىسىن وتكىزە المايمىز. جالعىز ەلتون دجوننىڭ وزىنە بولىنگەن بيۋدجەتتىڭ جارتىسى كەتەر ەدى. ايتىلعان سىنعا كەلسەك، ءبىز جوسپارلانعان ءىس-شارالار ءتىزىمىن ەرتەرەك بەرۋىمىز كەرەك ەدى. قارجى مينيسترلىگى ءبىزدى تولىقتاي قولدادى، قاراجات بيۋدجەتتە قاراستىرىلعان. ءبىز مەرەكەلىك باعدارلامانىڭ جوعارى دەڭگەيدە وتۋىنە بارلىق كۇشىمىزدى سالامىز» دەپ تۇسىندىرەدى.
ال، استانانى قازاقستاننىڭ ۆيزيتتىك كارتوچكاسى دەپ سيپاتتاعان اقپارات جانە كوممۋنيكاسيالار ءمينيسترى داۋرەن ابايەۆ بولسا «ەل تاۋەلسىزدىگى دەگەندە، ەڭ الدىمەن ەلوردا ويعا ورالادى. استانانىڭ 20 جىلدىعى شەنەۋنىكتەر ءۇشىن ەمەس، قالا تۇرعىندارى مەن قوناقتارى ءۇشىن مەرەكەلەنەدى. ەكىنشىدەن، بۇل بيۋدجەت بىرنەشە مەملەكەتتىك ورگانننان قۇرالادى. بۇل اقشا ءقازىر كوبىسى ايتىپ جۇرگەندەي، كرەديتتىك اقشا ەمەس. تەكسەرۋشى ورگاندار قاراجاتتىڭ ورىندى جۇمسالعان-جۇمسالماعانىن كەز كەلگەن ۋاقىتتا تەكسەرە الادى. سىزدەر ۇنەمى بار نازاردى اقشاعا اۋداراسىزدار، ال سول شارانىڭ بىزگە بەرەتىن مۋلتيپليكاتيۆتى اسەرىن ەشكىم ويلامايدى. ماسەلەن، ينفراقۇرىلىم قالادى، قالا داميدى، ءبارى دە قالا تۇرعىندارى مەن قوناقتارى ءۇشىن. جۇمسالعان اقشا سالىق، ءتۇرلى شارا تۇرىندە ەل قازىناسىنا قايتىپ ورالادى»، — دەپ تۇسىندىرەدى بيۋدجەت قارجىسىن.
ەسكە سالساق، 2015 جىلى اقپاندا پرەزيدەنت نازاربايەۆ «بيۋدجەت قارجىسى ەسەبىنەن مەرەيتوي جاساۋدان تىيىلۋ كەرەك». – دەگەن بولاتىن. «بىزدە مەرەيتوي جالپىعا ورتاق سۇيىكتى ءىس بولىپ وتىر. مەرەيتوي قايدا بولسا، ءبارى سوندا. جيىندارعا قاتىسۋ، بانكەتتەردە وتىرۋ، وسىلاي جالعاسا بەرەدى. الەمنىڭ قاي جەرىندە ءبىز سياقتى مەرەيتوي وتكىزەدى؟ ۇلى داتالاردى اتاپ ءوتىپ، باسپاسوزدە، تەلەارنالاردا، عىلىمي-تاجىريبەلىك كونفەرەنسيالاردا ايتۋ كەرەك. ال دۇركىرەتىپ توي ۇيىمداستىرۋ، ايدالادا مىڭداعان قازاق ءۇي تىگۋ مەرەيتوي يەسىنە نە بەرەرىن ايتىڭدارشى ماعان؟»، - دەگەن ەدى ەلباسى.
ءبىر ايتا كەتەرلىگى، استانا كۇنىن تويلاۋعا كەتەتىن بيۋدجەت شىعىنى جىل سايىن قارقىندى ۇلعايىپ كەلەدى. ماسەلەن، 2009 جىلى نەبارى 120 ميلليون تەڭگە جۇمسالسا، 2014 جىلى 700 ميلليونعا وسكەن. ال بيىل رەكوردتىق كورسەتكىشكە جەتتى. ال قىرۋار قارجىعا قارىق بولاتىن مينيسترلىك وكىلدەرى شارالار اپتالىق ەمەس، جىل بويى جالعاسادى دەيدى.
