اقوردادا قازاقستان پرەزيدەنتىنىڭ ءتوراعالىق ەتۋىمەن ىشكى ىستەر ورگاندارى قىزمەتىن رەفورمالاۋعا قاتىستى ۇلكەن كەڭەس ءوتتى. وعان ەلباسى مەن ءتيىستى مينيسترلىكتەردىڭ جەتەكشىلەرى مەن ماماندارى قاتىستى.
كەڭەستە ءسوز العان مەملەكەت باسشىسى تياناقتى جۇمىستاردىڭ ارقاسىندا ەلىمىزدە، اسىرەسە سوڭعى ءۇش جىلدا قىلمىس دەڭگەيى 17،5 پايىزعا قىسقارعانىن اتاپ ءوتتى.
–ادام كريمينالدان قورعانۋ ءۇشىن ءبىرىنشى كەزەكتە پوليسياعا جۇگىنەدى. تاۋەلسىزدىك جىلدارى ىشىندە 779 قىزمەتكەر قازا تاۋىپ، شامامەن 2،5 مىڭى جاراقات الدى. مۇنى ەستەن شىعارماۋ كەرەك. بۇعان قوسا، ىشكى ىستەر ورگاندارىنىڭ اعىمداعى جاعدايى قوعامنىڭ سۇرانىسىنا تولىق كولەمدە جاۋاپ بەرە المايدى، – دەدى مەملەكەت باسشىسى اقورداداعى كەڭەستە سويلەگەن سوزىندە.
كەڭەستە پرەزيدەنت نۇرسۇلتان نازاربايەۆ قۇقىق قورعاۋ سالاسىندا جۇمىس ىستەيتىن ازاماتتاردىڭ حالىقپەن ارا قاتىناسى ۇيلەسىمدى بولۋ قاجەتتىگىن باسا ايتتى. ويتكەنى ەڭ الدىمەن حالىقتىڭ وسى سالادا ىستەيتىن قىزمەتكەرلەرگە سەنىمى جويىلماۋى كەرەك. ول ءۇشىن پوليسيا زامان تالابىنا ساي قىزمەت ەتكەنى دۇرىس. پرەزيدەنت 5 قازاندا حالىققا ارناعان جولداۋىندا دا وسى ماسەلەنى كوتەردى. سوندىقتان دا پوليسيا سالاسىنىڭ جۇمىسى رەفورمالاۋدى قاجەت ەتەدى. مىسالى، تمد ەلدەرى كەڭىستىگىندە گرۋزين پوليسەيلەرىنە دەگەن حالىقتىڭ سەنىمى جوعارى. ولاردا جەمقورلىق جوق. حالىق تا پوليسيانى قولدايدى، سەنىممەن قارايدى. ال سەنىم بار جەردە قۇقىق قورعاۋ ورگاندارى وكىلدەرىنە حالىقتىڭ تاراپىنان قۇرمەت تە جوعارى بولادى. پرەزيدەنتتىڭ دە وسىعان بايلانىستى ىشكى ىستەر سالاسىن رەفورمالاۋ جانە ونى وتە ساپالى ءارى جەمقورلىقسىز جۇيەگە اينالدىرۋ جونىندە كەڭەستە ماسەلە كوتىرىپ جاتقانىنىڭ سىرى دا وسى.
–ىشكى ىستەر ورگاندارى جۇيەسىنىڭ قىزمەتى قوعامنىڭ سەنىمىن اقتاي المايدى، ازاماتتاردىڭ رەنىشىن تۋدىرۋدا. ادامدار وزدەرىن ءقاۋىپسىز سەزىنبەيدى. ونسىز ءبىز قازاقستاندىقتاردىڭ جوعارى ءومىر ساپاسىن قامتاماسىز ەتە المايمىز. ال بۇل ءبىزدىڭ باعدارىمىز سانالادى. سوندىقتان پوليسيانى رەفورمالاۋ ىسىنە شۇعىل كىرىسۋىمىز قاجەت، - دەدى ەلباسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ كەڭەستە سويلەگەن سوزىندە.
راسىندا پرەزيدەنت حالىققا ارناعان جولداۋىندا اتاپ كورسەتكەندەي، پوليسيا قىزمەتىنىڭ ساپاسى جوعارىلاۋى كەرەك. بۇل ورايدا ەلباسى اتاپ كورسەتكەندەي، قۇقىق قورعاۋ سالاسىنىڭ وكىلدەرى جۇمىسىنا تياناقتى بولسا، ولاردىڭ قىزمەتى دە جەدەل بولا تۇسەدى. ويتكەنى توسىن وقيعا بولعان جەرگە جەدەل جەتۋ دە قىلمىستىڭ تەزىرەك اشىلۋىنا ىقپال ەتەدى. ال ءۇشىن پرەزيدەنت اتاپ كورسەتكەندەي، باستى ماقسات – ءموبيلدى تۇردە، ىقشامدالعان جۇيەدە قىزمەت ەتۋ. بۇل وتە ءتيىمدى. پرەزيدەنت مۇنى ىشكى ىستەر ورگاندارى قىزمەتىن رەفورمالاۋعا قاتىستى وتكەن كەڭەستە ناقتى ايتتى.
– ارتىق نارسەنىڭ بارىنەن ارىلىپ، قىلمىسپەن كۇرەس ءجۇرگىزۋ جانە قۇقىقتىق ءتارتىپتى ساقتاۋ ىسىنە ءمان بەرۋ كەرەك. قۇرىلىمدار وڭتايلاندىرىلادى. سونىڭ ناتيجەسىندە ءبىر باسشىنىڭ قاراماعىندا ۇشەۋ ەمەس، بەس ادام بولادى. شتات سانى 10 پايىزعا قىسقارادى. وسى شارالار پوليسەيلەر سانىنىڭ 100 مىڭ ادامعا شاققاندا 471 پوليسەيدەن كەلۋىن 424-كە دەيىن تومەندەتۋگە جول اشتى. بۇل ەۋروپالىق ورتاشا دەڭگەيگە سايكەس كەلەدى. وسىعان وراي، 16 ميلليارد تەڭگە ۇنەمدەلەدى ، – دەدى قازاقستان پرەزيدەنتى ءوز سوزىندە.
ال ۇنەمدەلگەن قاراجات قايدا جۇمسالادى؟ ەڭ الدىمەن الەۋمەتتىك جۇيەنى نىعايتۋعا جانە قۇقىق قورعاۋ سالاسى وكىلدەرىنىڭ جالاقىسىن جاقسارتۋعا جۇمسالادى. الدىن الا بەلگىلى بولعانىنداي، پوليسيا سالاسىندا جۇمىس ىستەيتىندەردىڭ ەڭبەكاقىسىن كوتەرۋگە قوسىمشا 21، 4 ميلليارد تەڭگە بولىنەدى. سونداي-اق الداعى ۋاقىتتا اتالعان سالاداعى قىزمەتكەرلەردى تۇرعىن ۇيمەن قامتاماسىز ەتۋ ماسەلەلەرى دە شەشىلەتىن بولادى. نەگىزى پوليسيا وكىلدەرىنىڭ الەۋمەتتىك جاعدايى جاقساراتىن بولسا، ولاردىڭ قوعامدىق تارتىپتەگى قىزمەتى دە بارعان سايىن ساپالىراق بولا تۇسەدى.
پرەزيدەنت ىشكى ىستەر ورگاندارى قىزمەتىن رەفورمالاۋعا قاتىستى كەڭەستە ءوز جۇمىسىنا سالعىرت قاراپ، جاعىمسىز ارەكەتكە بارعان پوليسەيلەر بارلىق جەڭىلدىكتەرىنەن ايىرىلاتىنىن قاداپ ايتتى. دەمەك، بۇدان شىعاتىن قورىتىندى نە؟ پرەزيدەنت ءمالىم ەتكەندەي، بىزگە ەڭ الدىمەن بۇگىنگى قوعامدا «جاڭا فورماسيانىڭ پوليسەيلەرى قاجەت». ول ءۇشىن كەز كەلگەن پوليسيا وكىلى قىزمەتتىك جاۋاپكەرشىلىكتى ايقىن سەزىنە الۋى ءتيىس.
پرەزيدەنت ءتوراعالىق ەتكەن كەڭەستە پوليسيا وكىلدەرىنىڭ جاڭا فورماسى دا كورسەتىلدى.
ەركىن قالدان