ەركىن راقىشيەۆتىڭ «استاناعا كوكتەم كەش كەلەدى» كينوسىنداعى ءومىردىڭ ازابىن تارتسا دا، ساعى سىنباعان، جاقسىلىق اتاۋلىدان كۇدەر ۇزبەگەن قايسار قىز نازىمدى قاراپايىم قازاق جىلى قابىلدادى. رەجيسسەر اماناتتاعان ءرولدى ءون بويىنان وتكىزىپ، ءاربىر كىشكەنتاي كلەتكاسىمەن سەزىنە بىلگەن اكتريسا اراي وراقبايەۆانى ەكراننان كورە وتىرىپ ءدۇيىم جۇرت قارشاداي قىزعا جانى اشىپ، ەڭكىلدەپ جىلادى، جىگەرىن جاسىتپاعانىنا قۋانىپ، شىن ءسۇيسىندى. سودان بولار، 11 جىل زۋلاپ ءوتىپ، كەلمەسكە كەتسە دە، قازاق كينوسى نەبىر مىقتى تۋىندىلارمەن تولىقسا دا، «استاناعا كوكتەم كەش كەلەدىنىڭ» ورنى كورەرمەن ءۇشىن بولەك بولىپ قالا بەردى. ەندەشە، "ميلليون قازاقتى مىڭ ءتۇرلى كۇيگە بولەگەن نازىم قىز قايدا ءجۇر؟" دەگەن حالىقتىڭ كوكەيىندە جۇرگەن سۇراققا اراي وراقبايەۆانىڭ ءوزى جاۋاپ بەرسىن.

–اراي، وسى ۋاقىتقا دەيىن ەشقانداي باسىلىمعا سۇحبات بەرمەپسىز. «قامشىنىڭ» ۇسىنىسىن قۇپ كورگەنىڭىز كوڭىل قۋانتادى. ايتىڭىزشى، ءسىز كىمسىز، اراي حانىم؟

–سۇراقتارىڭىزدىڭ ءوزى كينونىڭ اتاۋىنا ۇقسايدى ەكەن. اكتريسامىن، ەكى بالانىڭ اناسىمىن. اياگوزدىڭ توپىراعىنا اۋناپ وسكەن، اجەسى مەن اتاسىنىڭ قىزى اتانعان، قىرىق ۇيدەن تىيىم كورگەن، ەشكىمنىڭ الا ءجىبىن اتتاماعان، «ۇيات بولادى» دەگەن سوزدەن كادىمگىدەي سەسكەنەتىن قازاقتىڭ قاراپايىم قىزىمىن.

–كوشەدە كورگەن ءار قازاق ءسىزدى ءبىر جەردە كورگەن تانىسىنداي قابىلدايدى. راس قوي؟ بارلىعىنىڭ ەسىنە راقىشيەۆتىڭ كينوسى تۇسە بەرمەيدى. 10 جىل از ۋاقىت ەمەس. سوندىقتان دا ءسىزدى قالىڭ وقىرمانمەن قاۋىشتىرعىم كەلەدى. ايتىڭىزشى، بالالىق شاعىڭىزدىڭ اسپانى قالاي ءوتتى؟

–الاڭسىز ءوتتى. باقىتتىڭ بالمۇزداعىن سوردىق، قۋانىشتىڭ قىمىزىن كۇندە ىشتىك. ەركەلەدىك. ءۇيدىڭ ۇلكەنى بولعانىممەن، اتا مەنەن اجەمنىڭ ءسوزسىز ەركەسى بولدىم. ال، اكەم مەن شەشەمدى مويىنداماي ۇزاق ءجۇردىم. اجەمنىڭ قايتقانىنا ءبىراز جىل بولىپ قالدى. شىركىن، بالالىقتىڭ سىرعاناعىنا وتىرىپ، تومەنگە قاراي زاۋلاپ، قۋانىش كەۋدەڭە سىيماستان جارق-جارق كۇلسەڭ عوي. بالالىق شاقتىڭ اسپانىن بەكەر تىلگە تيەك ەتپەپسىز. بىلە بىلسەڭىز، «بالالىق شاعىمنىڭ اسپانىنداعى» ەلباسىنىڭ العاشقى ماحابباتى اراي دەگەن قىزدىڭ ءرولىن ويناعان بولاتىنمىن. «قازاق ءفيلمنىڭ» ماڭىنان ءوتىپ بارا جاتقاندا رۇستەم ابدىراشيەۆ مەنى بايقاپ قالىپ، «ارنايى وسى رولگە بويىڭ، دەنە تۇرپاتىڭ كەلەدى» دەپ ءرول ۇسىندى. رولدەردىڭ ۇلكەنى-كىشىسى بولمايدى دەپ جاتادى. راس-اۋ، «ارايدى» كورگەن سايىن بالالىق شاقتىڭ بال داۋرەنى ەرىكسىز ەسكە تۇسەدى.

–كينوعا اپارار جولىڭىز قالاي باستالدى؟

–مەن شىن ايتسام، اكتريسا بولامىن دەپ ەشقاشان ارمانداماپپىن. بولاشاعىمدى زاڭگەرلىكپەن بايلانىستىرامىن دەگەن وي بولعان. 10-سىنىپتا وقىپ جۇرگەندە «اياكوز ارۋى-2007» اتانعان بولاتىنمىن. ءبىرىنشى ورىندى يەمدەنگەن سوڭ مەنى «قازاقستاننىڭ ميسسىنا» دايىنداي باستادى. سول كەزدە  گازەتتە جاريالانعان فوتومدى بايقاپ قالىپ، الماتىداعى «انا ءتىلى» بايقاۋىنىڭ ۇيىمداستىرۋشىلارى قوڭىراۋ شالىپ، «انا ءتىلى ارۋىنا» قاتىسۋعا ۇسىنىس تاستادى. اياگوزدىڭ اتىنان بۇل بايقاۋعا باسقا قىز دايىندالىپ جۇرگەن بولاتىن. ءبىراق تاڭداۋ ءوز ەركىمدە بولدى. ويلانا كەلە، كۋپالنيكپەن ەمەس، قوس بۇرىممەن ساحناعا شىعۋدى ابىروي ساناپ، «انا تىلىنە» كەلىسىمىمدى بەردىم. بۇل الماتىعا ات ارىلتىپ العاش كەلۋىم بولاتىن. كونكۋرستىڭ تالابى بويىنشا بۇرمەلى كويلەك ىزدەپ شارق ۇردىم. ع.مۇسىرەپوۆ اتىنداعى تەاترعا جولىم ءتۇستى. كويلەكتى الۋ ءۇشىن تەاتر ديرەكتورىنىڭ الدىنان ءوتىپ، رۇقسات الۋ قاجەت بولدى. تالعات تەمەنوۆ مەنى كورگەن بەتتە «كينوعا تۇسەتىن قىزسىڭ»، «الماتىدا ت.جۇرگەنوۆ اتىنداعى ونەر اكادەمياسى بار، سوعان ءتۇس» دەپ اقىل-كەڭەسىن ايتتى. ونەر اكادەمياسى دەگەن وقۋ ورنىنىڭ بارىن بىلمەپپىن. ال، اكتريسالىق ارمان ءۇش ۇيىقتاسام دا تۇسىمە كىرمەپتى. ءسويتىپ جۇرگەندە «انا ءتىلىنىڭ» ءبىرىنشى ورىنى قانجىعاما بايلاندى. بىلايشا ايتقاندا، بۇل بايقاۋعا قاتىسپاسام، بالكىم، زاڭگەر اتانىپ، اياگوزدە قالار ما ەدىم.

–جۇرگەنوۆتىڭ تالانتتى مىڭ بالاسىنا اينالعان بەتتە ءومىر قانشالىقتى وزگەردى؟

–تالعات تەمەنوۆتىڭ ايتقان اقىلىن تىڭداپ، بىردەن ونەر اكادەمياسىنا بارىپ، جان-جاقتى اقپارات الۋعا تىرىستىم. سول كەزدەگى رەكتور قىشقاشبايەۆقا دا جولىقتىم. ول كىسى دە ماعان اكتەرلىقتى تاڭداۋعا كەڭەس بەردى. ول كەزدە مەن 10-سىنىپتى وقىپ ءجۇر ەدىم. 11-سىنىپتى بىتىرگەن سوڭ ارمان قۋىپ، الماتىعا كەلدىم. جۇرگەنوۆتىڭ «اكتەرلىق» بولىمىندە وقۋ باقىتى بۇيىرمادى. «كينو جانە تۆ پروديۋسەرى» ماماندىعىن تاڭدادىم. ءبىرىنشى كۋرستى وقىپ جۇرگەندە اسەت يمانعالييەۆ مەنى كاستينگكە اپاردى. ەركىن راقىشيەۆتىڭ «استاناعا كوكتەم كەلەدىسىنە» وسىلايشا تاپ بولدىم. ول كەزدە جاسىم 18-دە بولاتىن. ارينە، ءومىرىم وزگەردى. الماتىدا جۇرگەندە تانىمالدىلىعىم ونشا قاتتى سەزىلمەدى. ال، شىمكەنت جاققا بارا قويعان ەدىم، اياق الىپ جۇرە المادىم. ون قادام اتتاعان سايىن بىرەۋى تانىپ، «ءسىز نازىمسىز عوي؟»، «سۋرەتكە تۇسەيىكشى» دەپ قولقا سالاتىن بولدى. شىنىمدى ايتسام، ءوزىمدى تانىمال اكتريسامىن دەپ ەشقاشان سەزىنگەن ەمەسپىن. جۇرتتىڭ ءبارى جانىما جينالىپ، «ومىردە ءتىپتى سۇلۋ ەكەنسىز» دەپ جاتقاندارىن ەستىگەندە جاپاتارماعاي قاشاتىنمىن. اجەسىنىڭ تاربيەسىن كورىپ وسكەن قىزعا مۇنىڭ ءبارى ەرسى كورىندى. مەن ءماز بولۋدىڭ ورنىنا ۇياتتان كىرەرگە تەسىك تاپپادىم. سوندىقتان جۇرگەن جەرىمدە كوزىلدىرىك تاعىپ الۋدى ادەتكە اينالدىردىم.

– «استاناعا كوكتەم كەش كەلەدى» 2009 جىلى كوگىلدىر ەكراننان جارىق كوردى. ول كەزدە ءسىز ەكىنشى كۋرستاسىز. اكتەرلىك شەبەرلىكتىڭ ساباقتارى ارى قاراي قالاي جالعاسىن تاپتى؟

–نازىمدى حالىق وسىنشاما جىلى قابىلدايدى دەپ ويلامادىم. كامەرادا ءتۇرىم تومپاق كورىنگەندىكتەن، مەن كەرىسىنشە وسى ءرولدى سومداعانىمنان ۇيالىپ ءجۇردىم. ءتىپتى كينودان سوڭ 9 كەلى ارىقتادىم. ارى قاراي نەشە ءتۇرلى ۇسىنىستار ءتۇستى، ءار ءتۇرلى كينولاردا ب ا ق سىنادىم. 2011 جىلى ۇيىمداستىرىلعان بايان الاكوزوۆانىڭ «قازاق ارۋىندا» اياگوزدىڭ نامىسىن قورعاپ، ءۇشىنشى ورىن الدىم. بايقاۋ بارىسىندا «بايان ساعان ءبىرىنشى ورىن بەرگىسى كەلىپ وتىر» دەگەندى دە قۇلاعىم شالدى. دەگەنمەن ءۇشىنشى ورىنعا تۇراقتادىم. سودان سوڭ بايان حانىمنىڭ تاراپىنان دا ۇسىنىستار ءتۇستى. الايدا مەن تۇرمىسقا شىعىپ كەتتىم.

–باياندى ەمەس، «براكتى» تاڭدادىم دەيسىز عوي؟

–البەتتە، بۇعان ەشقاشان وكىنگەن ەمەسپىن. بايان حانىمنىڭ پروداكشىنى ءبىر ەمەس، اراعا جىلدار سالىپ، بىرنەشە رەت مەنى ىزدەدى. الايدا بالاعا قاراپ ۇيدە وتىرعاندىقتان باس تارتۋدان باسقا امالىم بولمادى. ەكى بالانىڭ قىزىعىنا تويماي جۇرگەن باقىتتى انامىن. جالپى العاندا، جەكە ءومىرىمدى جۇرتقا جاريا قىلۋدى ۇناتپايتىن جانمىن. ءتىپتى ينستاگرامدا بالالارىمنىڭ بەت-كەلبەتىن كورسەتۋدەن قاشامىن. تىل-كوزدەن سەسكەنەتىن ىرىمشىل حالىقپىز عوي.

–ينستاگرام بيزنەستىڭ كوزىنە اينالعانى قاشان. ينستاگرامنان قاشقانىڭىز اقشادان قاشقانىڭىز ەمەس پە؟ قالايدا كينوعا ءتۇسۋ كەرەك ەمەس پە؟

–ينستاگرامىما وسى ۋاقىتقا دەيىن ءمان بەرگەن ەمەسپىن. مىڭنان اسا وقىرمانىم بار (aray_orakbaeva-رەد.). سوعان شۇكىر دەستىم. الايدا بۇل جەلىنىڭ كۇش-قۋاتىن، اۋقىمىن جەتە باعالاماپپىن. كاستينگكە بارسام بولدى، رەجيسسەر ينستاگرامىما قاراپ، باعا بەرۋگە اسىعادى. ينستاگرامدا بەلسەندى، ادەمى بولسام، جارناماعا دا، ۇسىنىسقا دا قارق بولاتىنىمدى ءتۇسىندىم. بارىمىزگە اقشا كەرەك قوي. دەگەنمەن جالاڭاشتانىپ فوتوعا ءتۇسىپ، اتاق-داڭق ءۇشىن تاربيەمە جات قىلىقتار مەن ارەكەتتەرگە بارۋعا تۇبەگەيلى قارسىمىن.

–ءبىر جىل بۇرىن ەركىن راقىشيەۆ مەديسيناعا بەت بۇرىپتى دەگەن جاڭالىقتى ەستىپ قالدىق. ءسىز بولساڭىز، ۇيدەسىز. «استاناعا كوكتەم كەلەدىنىڭ» جالعاسى شىقپاي ما، ارايكا؟

–ونداي وي بارىن ەركىن مىرزا ايتقان بولاتىن. ءتىپتى بىلتىر ءبىر كينوعا تۇسۋگە شاقىردى. كينو ءتۇسىرۋ باستالدى دا اياقسىز قالدى. سوندىقتان دا ايتۋ قيىن. نەگىزى، بالاعا قاراپ ۇيدە وتىرسىز دەگەندى ايتىپ قالدىڭىز. ءيا، جانە ونى ماقتان تۇتاتىنىمدى قايتالاپ وتكىم كەلەدى. ۇيدە وتىرسام دا ءبىر جىلدا بىرنەشە كارتيناعا ءتۇسىپ ۇلگەرەمىن. جاقىندا عانا ۇلتتىق ارنادان تۇساۋى كەسىلگەن «كۇي-عۇمىر»، «جەتىنشى بولىمشە» حيكايالارىندا بوي كورسەتتىم. نەگىزى ءوزىم فەستيۆالگە ارناپ تۇسىرىلگەن كينولاردى جاقسى كورەمىن. بيىل مارقۇم رىمكەش جۇمادىلوۆامەن بىرگە بەكبولات شەكەروۆتىڭ «شىلدە» دەگەن كارتيناسىنا ءتۇستىم. قۇداي قالاسا، پۋسانداعى كينوفەستيۆالگە جىبەرىلەدى. «ايكاداعى» سامالداي مەنىڭ دە باعىم جانادى دەپ كامىل سەنەمىن.

–ءرولدى قالاي تاڭدايسىز؟ قانداي ءرولدى ارماندايسىز؟ رولگە عاشىق بولماۋدىڭ 5 سەبەبىن ايتىڭىزشى؟

–ءرولدى تاڭداۋدا تۋىندىنىڭ يدەياسىنا، ءرولدىڭ اۋقىمىنا، گونورار كولەمىنە، ەروتيكالىق سيپاتتىڭ، ءتىپتى ءسۇيىسۋدىڭ بولماۋىنا باسا نازار اۋدارامىن. كەزىندە تالعات تەمەنوۆ مەنى «مەنىڭ كۇنالى پەرىشتەمىنە» شاقىرعان بولاتىن. الايدا وسى سەبەپتەرگە بايلانىستى باس تارتتىم. ءوز باسىم قيالعا قانات بىتىرەتىن، ارمانداۋعا جول اشاتىن، جىلاتقاندى جۇباتاتىن، قۇلاعانعا دەمەۋ بولاتىن موتيۆاسيالىق كينوعا تۇسكىم كەلەدى. جاۋىندارعا، داۋىلدارعا قاراماستان مويىماعان، مۇجىلمەگەن ايەلدى كورەرمەنگە كورسەتكىم كەلەدى.

–ءبارىمىز ديۆاندا جاتىپ الىپ سىناۋعا شەبەرمىز. ءسىز ەندى كينو الەمىنىڭ بەل ورتاسىندا جۇرگەن اكتريساسىز. ايتىڭىزشى، 10 جىلدا قازاق كينوسى قانشالىقتى دامىدى؟ اكتريسالارعا قويىلاتىن تالاپ قاتايدى ما؟ قانداي كەزدە «گۋدباي، قىز-اي» دەپ اشىق ايتادى؟

–10 جىلدىڭ ىشىندە قازاق كينوسى شارىقتاپ دامىپ كەتە الدى. بۇگىنگى تاڭدا وتباسىمەن جينالىپ كورۋگە بولاتىن كينوتۋىندىلار بارشىلىق. تالىم-تاربيەلىك ماڭىزى زور تەلەحيكايالار دا تولىپ جاتىر. كينوتەاتردان شىعاتىن وتاندىق فيلمدەردىڭ ساپاسىنا ريزا بولاسىڭ. ءبىر-اق مينۋس بار. ول اكتريسالارعا قويىلاتىن تالاپ. باستى نازار تالانتقا ەمەس، تۋعان جىلعا تۇسەدى. بارلىعى ۋىزداي جاس قىزدارعا ءرول بەرىپ، از اقشا تولەپ، قۇتىلعىلارى كەلەدى. اكتريسالىقتى وقىعان ناعىز ماماندار كەيدە شەت قالىپ جاتادى. تاسادا جاتقان تالانتتى جارىققا شىعارۋ قۇپتارلىق ءىس. الايدا مۇنىڭ ءبارى شىن تالانتتى تۇساۋدان بوساتۋ ءۇشىن جاسالىپ جاتىر ما؟ گولليۆۋدتا تۇرىڭە، بويىڭا، دەنە سىمباتىڭا شۇقشيىپ قاراپ باس قاتىرمايدى. بەتىڭدە بەزەۋ، مۇرنىڭدا سەكپىل، قولىڭدا تاتۋ سالىنعانىنا قارامايدى. باستىسى – سەنىڭ ىشكى الەمىڭ، مىنەزىڭ، رۋحىڭ. ءرولدى قانشالىقتى ءدوپ جەتكىزە الاسىڭ – بۇل اكتريساعا قويىلاتىن باستى سۇراق-تالاپ. سوندىقتان دا كاستينگكە كەلگەن اكتريسانىڭ وتباسىلى بولسا ون ويلانىپ، بالاسى بار بولسا ۇركە شوشۋدىڭ قاجەتى جوق.