Qajymuqan ultymyzdyń uly perzenti, alyp kúsh ıesi, teńdesi joq kásipqoı balýan bolǵanyn kúlli qazaq biledi. Kúres óneriniń maıtalmany bolǵan ol – álem chempıony ataǵyna qol jetkizgen tuńǵysh qazaq batyry. Reseı, Túrkıa, muhıt asyp, Amerıka, Arab elderinde tanymaldylyǵynyń artqany sonshalyq, onymen jekpe-jek shyǵýǵa ózge eldiń balýandary júreksingen. Álemniń 28 memleketin aralap, sol jerlerdiń myqtylarymen beldesip, qorjynyna 56 medal salǵan, dep jazady kazakh-tv.kz 

Biraq bul jerde aıta ketetin jaıt, qazaq balýanynyń kúrestegi jetistikterin bilgenimizben, ómirinde jasaǵan naǵyz jigittik isteri men qıynshylyq kezeńderi aıtyla bermeıdi.

Qajymuqan baılyq, dúnıe kózin jınamaǵan, qolyndaǵy baryn kedeı-kepshikke úlestirip júrgen eken. Jasy 70 shamasynda bolsa da boıynda qara kúshtiń seli bar edi deıdi kózin kórgen qarıalar. Maıdanǵa attanýǵa ótinish bildirgenmen, egde jastasyń dep qabyldamaı qoıady. Tipti Uly Otan soǵysy jyldary el aralap, óner kórsetip, jınalǵan aqshaǵa ushaq satyp alyp, qazaq atymen ataýyn ótinip, Stalınge hat jazady. Bul maqsaty oryndaldy da.

Alaıda, Qajymuqan qazaqtyń mańdaıyna syımady. Qazaq balýany qartaıǵan shaǵynda kóp joqshylyq, tarshylyq kórgen desedi. Qalaısha? Kezinde dúrkiregen atyn tez umytqandary ma? Nemese 70-ten asqan shaǵynda paıdasy joq qarıa dep eshkimge kerek bolmaı qalǵany ma? Kkózi tirisinde Úkimetten qaıyr bolmaǵan, batyrdy esh elemegen. Kishkentaı balalarymen eskirgen kishkentaı lashyq úıde turǵan eken. Nelikten sonshalyqty sorlanyp qaldy eken degen suraq týyndaıdy. Tipti, balýan kezinde jeńiske jetip, eńbegimen alǵan altyn medaldarynyń barlyǵyn kún kórý úshin satýǵa májbúr bolǵan. 

Buǵan Úkimetten qarajat surap jazǵan haty dálel:

«Men ómirimniń 55 jylyn kúreske arnadym. Talaı ret ólim aýzynda boldym. Amerıkadan ózge shetelderdiń bárin de araladym. Qazir jasym 75-te. Meniń qazirgi turmys jaǵdaıym nashar» dep óz qolymen 1945 jyldyń 26 maýsymy kúni Qazaq KSR Joǵarǵy Keńesi Tóralqasynyń Tóraǵasy Ábsámet Qazaqbaevqa hat jazǵan.

Bir jutym sý men qara nanǵa zaryǵyp otyrǵan jaıym bar, zeınetaqy taǵaıyndap ber dep ótingengenimen, oǵan jaýap kelmeıdi. Osylaısha, 1948 jyly qazaq balýany nazaly kúımen dúnıeden ozdy.

«Qolda bar altynnyń qadiri joq» dep beker aıtylmaǵan. Bul maqalamen eshkimge kiná taqpaımyz. Árıne, qazaq bar kezde Qajymuqan esimi umytylmasy anyq. Aıtpaǵymyz, tyrnaq astynan kir izdeı bergenshe, búgingi kezde jarq etip shyǵyp jatqan ónerli jigitterimizdi, balýandarymyzdy, sportshylarymyzdy qadirleı bilsek degen oı ǵana...