Tegeranda Irannyń jańadan saılanǵan Prezıdenti Hasan Rýhanıdiń qyzmetke kirisýiniń saltanatty rásimi boldy. Qazaqstan Prezıdenti Nursultan Nazarbaevtyń tapsyrmasy boıynsha ulyqtaýǵa Syrtqy ister mınıstri Qaırat Ábdirahmanov qatysty. Bul týraly Qamsy.kz saıty SİM baspasóz qyzmetine silteme jasap habarlaıdy.
Saltanattyń qarsańynda Q.Ábdirahmanovtyń Irannyń jańadan saılanǵan Prezıdentimen kezdesýi bolyp ótti. «Búgin Irannyń ǵana emes, sizdiń elińizdiń barlyq dostarynyń ómirindegi aıtýly kún. Sizdi Qazaqstan Prezıdenti Nursultan Nazarbaevtyń atynan quttyqtaý men úshin úlken qurmet. Sońǵy jyldar ishinde Siz Qazaqstan basshysymen birlesip ekijaqty qatynastardy strategıalyq yntymaqtastyq deńgeıine kóterdińizder», - dedi Q. Ábdirahmanov.
Qazaqstandyq mınıstrdiń aıtýy boıynsha, eki eldiń syrtqy saıasatynyń mindeti 2016 jyldyń ishinde ótken N.Nazarbaevtyń Tegeranǵa jáne H.Rýhanıdiń Astanaǵa saparlarynyń sheńberinde qol jetkizilgen ýaǵdalastyqtardyń tolyq iske asyrylýyna barynsha járdemdesý bolyp tabylady. Tranzıttik kólik salasyndaǵy, týrızm, aýyl sharýashylyǵy salalaryndaǵy, ken óndirý salasyndaǵy jobalardy sapaly júzege asyrýdyń mańyzy zor, - dedi Q. Ábdirahmanov.
Mınıstr Iran Prezıdentin 10-11 qyrkúıekte Astanada ótetin Islam yntymaqtastyǵy uıymynyń ǵylym jáne tehnologıalar jónindegi birinshi samıtine júrgizilip jatqan daıyndyq týraly habardar etti jáne Qazaqstan Prezıdentiniń búkil ıslam álemi úshin mańyzdy osy is-sharaǵa qatysýǵa shaqyrýyn jetkizdi.
Óz kezeginde Iran Prezıdenti de eki eldiń damý ústindegi yntymaqtastyǵyn qanaǵattandyq sezimmen atap ótti. «Prezıdent N.Nazarbaev pen ekeýimizdiń aramyzda ekeýara dostyq jáne ózara tolyq túsinistik bar. Qazaqstannyń kóshbasshysy – álemde asa qurmetti tulǵa, ol búkil óńir úshin kóptegen jaqsy ister istedi», dep atap ótti Iran Prezıdenti. H.Rýhanı Astanadaǵy ǵylym jáne tehnologıalar jónindegi IYU samıtiniń ótkizilýine rızashylyǵyn bildirdi jáne Irannyń osy mańyzdy oqıǵaǵa qatysatynyna sendirdi. Budan basqa, H.Rýhanı terorızmge qarsy kúreste yntymaqtastyqtyń qajettigine, Irak pen Sırıanyń aýmaǵynan lańkesterdiń yǵystyrylýy saldarynan onyń taralýyna jol bermeý kerektigine kúmán joqtyǵyn aıtty.
Prezıdent munaı boıynsha SVOP operasıalaryn, Qazaqstan-Túrkmenstan-Iran temir jol magıstralyn damytýdy, Kaspııde teńizben júk jáne jolaýshylar tasymaldaryn jolǵa qoıýdy, sondaı-aq aýyl sharýashylyǵyn qosa alǵanda, barlyq birlesken ekonomıkalyq jobalar boıynsha Irannyń Qazaqstanmen ózara tyǵyz is-qımyl jasaýǵa daıyn ekenin atap kórsetti. Kaspıı mańy memleketteriniń saýda, keme qatynasy, ekologıa salalaryndaǵy yntymaqtastyǵy jemisti damýda. Teńizdiń quqyqtyq mártebesimen baılanysty birqatar máselelerdi birlesip retteý ǵana qaldy, dedi H.Rýhanı.
Qazaqstan-Iran yntymaqtastyǵynyń barynsha egjeı-tegjeıli máseleleri Q. Ábdirahmanovtyń óz áriptesi – Iran Syrtqy ister mınıstri Mohammad DjavadZarıfpen júrgizgen kelissózderdiń barysynda talqylandy. Aǵymdaǵy sátte birneshe júzdegen mıllıon dollar somasyndaǵy 21 ınvestısıalyq joba birlesken ázirleýde jatyr. Kólik jáne logıstıka salasyndaǵy yntymaqtastyqty arttyrý Parsy shyǵanaǵynyń jaǵasyndaǵy Irannyń Bandar-Abbas porttyq qalasynda Qazaqstan Konsýldyǵynyń tezirek ashylýyna yqpal etetin bolady, ol týraly eki el arasynda ýaǵdalastyq ta bar.
M.Zarıf Iran úshin Qazaqstan mańyzdy dos jáne kórshi bolyp tabylady dep atap ótti. Ótken jylǵy prezıdentter deńgeıindegi ózara saparlar ekijaqty qatynastardy aıtarlyqtaı ilgeriletti. Iranda Prezıdent N.Nazarbaevqa onyń óńirlikjáne halyqaralyq isterdegi róli úshin úlken qurmetpen qaraıdy. M.Zarıftiń aıtýy boıynsha, Qazaqstan Irannyń ıadrolyq baǵdarlamasy boıynsha birlesken jan-jaqty is-qımyl josparyna qol jetkizýde jáne ony iske asyrýda paıdaly is atqardy jáne Iran Qazaqstannyń osy máselege iskerlik qatysýyn jalǵastyrady dep úmittenedi. Iran mınıstri kásipkerler úshin ońaılatylǵan vızalyq rejımdi qamtamasyz etý, týrısermen almasýdy ulǵaıtý qajettigi, sondaı-aq bankaralyq baılanystardy jolǵa qoıý máselelerin qozǵady.
Kelissózder barysynda taraptar halyqaralyq kún tártibiniń ártúrli máseleleri, onyń ishinde Sırıa boıynsha Astana prosesiniń kezekti raýndyna daıyndyq, Taıaý Shyǵystaǵy jaǵdaı, sondaı-aq ıslamaralyq jaqyndasý salasyndaǵy bastamalar boıynsha pikir alysty.
Tegerenǵa jasaǵan bir kúndik saparynyń barysynda Q.Ábdirahmanov Qazaqstanda jumys isteıtin nemese bizdiń elge ınvestısıa salǵysy keletin Irannyń iri bıznesmenderimen konsýltasıalar ótkizdi. Mınıstr Qazaqstan Úkimetiniń ekonomıkalyq dıplomatıany kúsheıtý jáne ekonomıkanyń basym sektorlaryna ınvestorlar tartý jónindegi sharalary týraly habardar etti. Iran kásipkerlerimen kezdesý kezinde Qazaqstan men Irannyń arasyndaǵy saýda-ekonomıkalyq baılanystardy arttyrý úshin sheshý qajet bolyp turǵan ózekti problemalar sóz boldy.
Pikir qaldyrý