Qazaqstanda úkimettik emes uıymdardyń memlektetik tapsyrysty iske asyrý tıimdiligi qanshalyqty jáne sol tapsyrys aıasynda halyqtyń máseleri sheshilip jatyr ma degen suraqtarǵa qazaqstandyqtar men azamattyq sektordaǵy sarapshylardan saýalnama júrgizildi.

Almaty qalasy «Aqparattyq resýrstyq ortalyǵy» memlekettik tapsyrys joba boıynsha ótkizgen zertteýde 2500-den astam azamattar men 50 ÚEU ókilderinen «memlekettik tapsyrys deńgeıiniń kóterilýi, qandaı da bir ózgerister engizýi jóninde, álde bolmasa qandaı da usynystaryńyz jaıynda 5 aımaqta saýalnama júrgizdi.

Bizdiń halyqtyń kanshalyqty osy memlekettik tapsyrysqa kóńili tolýy sol memleket tapsyrys aıasynda halyqtyń máseleri sheshilip jatyr ma, qandaı yqpal bolyp jatyr suraqtaryna ÚEU ókilderi birneshe jaýapatrynan: «jalpy qarapaıym halyqta memlekettik tapsyrys pa nemese basqa grant pa qyzyǵýshylyǵy joq degen jaýap berdi. Bul jerde halyqtyń jeke pikirin alyp eskerý óte qıyn, sebebi barlyq jumystardy ónim berýshi jasap jatyrma, ÚEU jasap jatyrma nemese JSHS pe halyqqa ol mańyzdy emes. Halyq talapty jergilikti atqarýshy organnan talap etedi. Sondyqtan tapsyrystyń baǵasyn halyqtan alý durys emes, muny birinshi kezekte onyń tıimdiligin, jalpy dárejesin anyqtaý úshin tapsyrys berúshiden suraý kerek, óıtkeni negizi aqshaǵa jaýap beretin de, sol búdjettten surap alatyn da qamtamasyz etetin ol memlekettik mekeme, degen jaýaptar berildi.

Memlekettik tapsyrysqa qandaı múmkindikter berýge bolady, qandaı jaqqa ózgertý kerek, halyqqa memlekettik tapsyrys arqasynda áleýmettik kómek alyp jatqanyn bilýge qandaı baǵa berýge bolady degen suraqtarǵa: «Biraz ÚEU bir kúndik «sezondyq» jumys jasaıdy, al basqa ýaqytta ol halyqqa turaqty kómek kórsetpeıdi, óıtkeni turǵylyqty meken jaıy joq, qajetti tehnıkalyq jabdyqtalýy joq, qarjylandyrý boldy ma, bolmady ma jumys istemeıdi. Kez kelgen ÚEU jylda on eki aı jumys istep tursa da, turmasa da nemese ol qaı jaqtan qarjylandyryp jatqany mańyzdy emes, shynaıy halyqqa jumys jasaıtyny mańyzdy. Sondyqtan, eń birinshi ÚEU da monıtorıń, taldaý, jobalardy baǵalaý jumystaryn júrgizý qajet, jáne halyqtyń negizgi problemaryn anyqtaý úshin taldaý jasaý kerek degen usynystar berildi. Halyq arasynda ÚEU týraly aqparattyq jumystaryn keńinen júrgizý kerek.

Saýlnama júrgizýde jyl saıyn berilip jatqan lottardyń sanyn kóbeıtsek, tapsyrystyń tıimdiligi kóterile me degen suraqqa: «lottyń sany men qarjynyń sany bir sapaǵa jetpeıdi, sebebi ol jerde belgili bir reıtıń bolýy kerek, kimniń shyn mánisinde myqty ekenin ÚEU-nyń qaısysy shynaıy jumys jasaýyn anyqtaý úshin birinshi baǵalap, sapalaryn anyktaý monıtorıń jasaý kerek. Jyl saıyn qandaı qarjy alyp jatyr, onyń áleýmettik ekonomıkalyq qandaı nátıjesinde ne jetkizildi. Salyq tóleýshiniń turǵysynan qarapaıym halyq ol salyq tóleýshi ol sapaly qyzmet talap etedi, biz sapaly qyzmet kórsetip jatyrmyz ba, másele sonda. Odan keıin sannan sapaǵa kóshý, adal qyzmet jasap júrgen, ol tapsyrys almasa da halyqtyń múdesin oılap júrgen uıymdar bar, minekı solarǵa turaqty qoldaý kórsetý kerek sıaqty pikirler de boldy.

ÚEU -ǵa monıtorıń jasap baǵa berý kerektigi jóninde de usynystar aıtyldy. Jáne de 3 jyldyq nemese 5 jyldyq joba qarastyrylýy kajet ekendigi aıtylyp ketti. Mysaly, belgili bir jobalardyń mańyzdylyq maqsattary bir eki nemese jarty jylda sheshile qoımaıdy. Sodan keıin tapsyrystyń tıimdiligi qarajattyń mólsherine de baılanysty, qarajattyń basym kópshiligi dempıń baǵasymen ketip jatady, degen pikirler aıtyldy. Josparlanǵan nárse 50%-ǵa tómendetilgennen keıin jumystyń sapasy da tómendeıdi.

Kóptegen zańdar qabyldanǵan, biraq zańnyń tarmaqshalary aıaǵyna deıin qarastyrylmaǵan sondyqtan da múmkin árdaıym bir zańdy qabyldaımyz da ózgerister engizip otyramyz. Memlekettik baǵdarlamalar qaýly shyǵyp kabyldanyp koıady da zań shyǵarylyp koıady, biraq jergilikti jerlerde naqty túrde engizilmeıdi. Shyn mánisinde halyqqa tıimdi me, tıimdi emes pe, jergilikti atqarýshy organdarǵa tıimdi me onyń bári sodan keıin shyǵady.

Zertteý barysynda memlekettik tapsyrysty qaı joldarymen jaqsartýǵa bolady degen suraqqa : « ÚEU ınstıtýsıonaldy damýy, mamandylandyrýy kerek, al jobalardy taldaý, baǵalaý úshin tapsyrýshy mekemeler standartty baqylaý júıesin qabyldaý kerek».