Qazir halyqtyń qazaq televızıasyna kózqarasy ózgergen. Alypqashpa áńgime sıpatyndaǵy baǵdarlamalar kópshiliktiń kóńilinen shyqpaı jatady. Orynsyz sóz, orynsyz ázil, «orynsyz» telejúrgizýshi.  «Kógildir ekran kókesi barlar otyratyn jerge aınaldy» degen pikirler de joq emes.  Rasynda da, Qazaqstandaǵy arnalar neni kórsetedi? Neni nasıhattaıdy?  Bir baǵdarlama Qazaqstan men  sheteldegi sońǵy jańalyqtardyń jaıyn aıtsa, endi biri adam taǵdyryn nysan etip, sonyń tóńireginde áńgime qozǵaıdy. Zańdy sóıletetin baǵdarlamalar taǵy bar, odan bólek áıel taǵdyry búginginiń ózekti máselesine aınaldy. Meıli! El kórsin, bilsin, úlgi alsyn, sońǵy jańalyqtan qulaǵdar bolsyn. Al máni men maǵynasy joq, berer «tárbıesiniń» quny bes tıyn baǵdarlamalar she? «Rýhanı jańǵyrý» dep dabyra qylyp júrgen jurt jas qyzdardyń jigit izdegenin kórip jańǵyryp jatyr ma? Ózge elden urlanǵan baǵdarlamalardy qaıtemiz?

Dańǵaza shoýlar halyqty aldarqatyp, saıası-qoǵamdyq máselelerden alshaq ustaý úshin kórsetiledi degen pikir bar el arasynda. Bul shyndyqqa janasa ma? Kókeıdegi saýaldyń jaýabyn bilmekke telearnada kóp jyl qyzmet etken Arman Sqabylulymen sóılesken edik.

- Men bul pikirmen kelispeımin. Al eldi shýlatatyn shoý-baǵdarlamalardyń kóbeıgeni ras jáne olardyń kórermen jınaıtyn óz ókilderi bar. Olardy esikten shyǵaryp jiberseń,  terezeden kiredi. Kimdi aıtyp turǵanymdy ishińiz sezip otyr. Olar mınıstrlik arqyly  bolsyn, telearnada jaltyrap júrýdiń jolyn tabady. Al shoý-baǵdarlamalardyń kóbeıýi reıtıńke kelip tireledi, - deıdi Arman Sqabyluly.

Ras, shoý-baǵdarlamalardyń kózdegeni – reıtıń. Kórermen tartý úshin onyń tizginin áldebir ártiske nemese jer-kókti shýlatyp júrgen taǵy bireýge ustatady. «Qazanshynyń erki bar, qaıdan qulaq shyǵarsa» degendeı, ol júrgizýshi efırde oıyna kelgenin isteıdi, oıyna eshteńe kelmese, orystan kórgenin qaıtalaıdy.

Budan bylaı memleket qarjylandyratyn «Habar» arnasynda reıtıń kórsetkishi eseptelmeıdi. Sonyń áserinen arnadaǵy jarnama men shoý-baǵdarlama azaıǵan. Al Qazaqstan Ulttyq arnasy áli de reıtıńke jumys isteıdi.

- Ulttyq arnada reıtıń eseptelip turǵanda Qoıanbaev yrjıyp otyra beredi, Esentaeva eldiń esin shyǵaryp  júre beredi, Láılá hanym da aınalyp soǵyp turady, - deıdi Arman Sqabyluly.

Kózi qaraqty kórermen arzan dúnıege qumar bolyp otyrǵan soń shoý-baǵdarlama da kóbeıe bermek. Arman Sqabylulynyń oıynsha, teledıdardan túspeıtin arzan dúnıelerdi halyq jeńil qabyldaıdy.

- Men únemi aıtyp otyramyn, halyqtyń aqshasyna qarjylandyrylyp otyrǵan  telearnaǵa reıtıń ne úshin kerek? Reıtıń bolsa da, bolmasa da tárbıelik, tanymdyq dúnıeler halyqqa kórsetilý kerek. Órkenıetti eldiń barlyǵynda 100 adamnyń beseýi bir ádebı-mádenı baǵdarlama kórip, bir túıin shyǵarsa, jaqsy kórsetkish bolyp sanalady, -deıdi jýrnalıs.

Al telearnalarǵa qandaı baǵdarlamalardy alyp kelgen durys? Bul saýalymyzǵa Arman Sqabyluly «jańadan bir nárse  oılap tabýdyń qajeti joq» dep jaýap berdi.

- 10 jyl burynǵy  televızıalyq kestege kóz júgirtsek, jeksenbi, senbiniń ózine arnalǵan baǵdarlamalary bolatyn. Tańerteń arnalar jeńil baǵdarlamamen ashylyp, odan keıin áskerı jańalyqtar beriletin. Saǵat on eki shamasynda   tanymdyq, tabıǵat, qorshaǵan orta jaıynda azdy-kópti aqparat taratatyn. Tústen keıin aıtys, ádebı baǵdarlamalar kórsetiletin. Qazir halyqqa taǵylym tanytar baǵdarlama joqtyń qasy. Senbi men  jeksenbidegi kestege qarasaq,  94-95 paıyzy – arzan dúnıeler. Demalysta úıinde otyrǵan jurt Qoıanbaevtyń ázilin ǵana kóre alady, - deıdi Sqabyluly.

«Túngi stýdıada Nurlan Qoıanbaevpen» baǵdarlamasynyń «Vechernıı Ýrgant» baǵdarlamasynan kóshirilgeni eshkimge jasyryn emes.

- Kóshirgen dúnıeni de óńdeý úshin adam ıntellektýal bolý kerek. Men basqa elden baǵdarlamalardy kóshirýge qarsy emespin, biraq ózimizdiń mentalıtetimizge laıyqtap, kórer kózge jaǵymdy, estir qulaqqa qonymdy tustaryn kóbeıtip nege usynbasqa?!», -deıdi Arman Sqabyluly.

Qaı arnany qossań da, áıel taǵdyry talqylanyp jatady. «Áıel baqyty», «Baqytty áıel», «Áıel syry» , «Qyzdar arasynda», taǵysyn taǵylar. Aty bólek bolǵanymen, zaty birdeı baǵdarlamalardyń jaıyn da surap kórdik.

- Bul – shoý  bıznes myqtylarynyń istep jatqan isi. «Áıel baqyty» Láılá Sultanqyzynyń jobasy boldy. Al «Baqytty áıel» - kóshirme. Tórt júrgizýshiniń ortasyna bir qonaqty otyrǵyzyp qoıyp, sodan shoý jasaýy esh qısynǵa syımaıdy. Al sol tórt júrgizýshige tólenip otyrǵan qarjy – halyqtiki. Muny túsiný úshin mindetti túrde telearnada jumys isteýdiń qajeti joq.  Uıat ta bolsa aıtaıyn, bul kolhozdyń shýyldap ótetin jınalysy  sekildi. «Senbilik shoý» da dál solaı. Bir jerde tórt júrgizýshi otyrady. Al tórt júrgizýshiniń ishinde ilip alar eshkim joq», - dep túıindedi sózin Arman Sqabyluly.