Búgin Almaty qalasynyń Óńirlik komýnıkasıalar qyzmeti alańynda Qazaqstan Respýblıkasy Memlekettik ortalyq mýzeıi dırektorynyń orynbasary Ǵalıa Temirtonnyń qatysýymen brıfıń ótti.

Ǵalıa Temirtonnyń aıtýynsha, «Rýhanı jańǵyrý» baǵdarlamasy aıasynda ǵylymı-bilim jáne mádenı-aǵartýshylyq «N. Nazarbaev: dáýir, tulǵa, qoǵam» atty jyljymaly kórme uıymdastyryldy. Ol 2017 jyly qarasha-jeltoqsan aılarynda Qazaqstan Respýblıkasynyń Tuńǵysh Prezıdentiniń Kitaphanasynyń uıymdastyrýymen ótken is-shara memlekettik meıramdar aıasynda boldy: Tuńǵysh Prezıdent kúni jáne Táýelsiz Qazaqstan meıramdaryna oraılastyryldy. Kórmege kelýshi qaýym Qazaqstannyń 1990 j. qurylý tarıhynan bastap, búginge deıingisi týraly bilý múmkindigine qol jetkizdi.  

El astanasy aýysqannan keıin 20 jyl ótkende ǵana Almaty qalasy Elbasy mýzeıiniń, jeke muraǵattary, jeke kitaphanasy qorǵa ótkizilip, zertteý múmkindigine ıe boldy. Kórme ekspozısıasyna Elbasy N. Nazarbaevtyń álemniń 30 elinen alǵan melekettik nagradalary, Quran toptamalary, Elbasynyń tartý etken úkimettik kitaptary sondaı-aq, Elbasynyń ár tilde jazylǵan eńbekteri,-dep aıtyp ketti óz sózinde.  

Ǵylymı-bilim berý jáne mádenı-aǵartýshylyq jyljymaly «N. Nazarbaev: dáýir, tulǵa, qoǵam» atty kórme jobasy aıasynda taǵy da bir «Týǵan jerdiń tulǵasy» atty kórme ótkizildi (tarıhı tulǵalardyń, mádenıet ókilderiniń, ǵylym men bilim salasyndaǵy zıaly qaýymnyń portretter galereıasy).

Bilim berýdiń mundaı tásili óz nátıjesin berip keledi. Máselen, 2017 jyly túrli salada 175 mýzeılik sabaqtar júrgizildi: paleontologıa, arheologıa, etnografıa, antropologıa jáne Qazaqstan tarıhy. QR MOM ekskýrsıalyq jumys negizinde mýzeıge kelýshilerdiń áleýmettik kategorıalary men jas erekshelikterine qaraı, jalpy jáne taqyryptyq 4459 ekskýrsıa júrgizilgen. Oqý oryndarynyń tálimgerleri men áskerı jasaq sarbazdaryna arnap 40 taqyrypqa 170 dáris oqylǵan.

QR MOM jyl saıyn 200-den astam jalpy bilim berý jáne arnaıy mamandandyrylǵan mekteptermen, 40 lıseıler jáne gımnazıalarmen, kolejdermen jáne 20-dan astam JOO, sondaı-aq mektep lagerlerimen jumys istep keledi, - dep sózin qorytyndylady Ǵalıa Temirton.

2017 jyly mýzeı qoryna 1665 mýzeılik zat túsken.

Ǵalıa Temirtonnyń sózine súıensek, qordy esepke alý jáne saqtaý tobynda on jeti maman jumys isteıdi (qordy esepke alý toby – 5 maman, qor saqtaý toby – 12 maman).

Toptardyń negizgi mindetteri – belgilengen normaǵa saı esepke alý qujattary men is-qaǵazdaryn júrgizý, mýzeı qundylyqtarynyń saqtalýyn qamtamasyz etý, eskertkishterdi qıraý, urlaný jáne buzylýdan qorǵaý, sondaı-aq, olardy zertteýge jáne nasıhattaýǵa qolaıly jaǵdaı jasaý bolyp tabylady. Qor saqtaý toby mamandarynyń mindetine tikeleı qor  koleksıalaryn  saqtaý kiredi.

Koleksıa boıynsha, derekterdiń túrine, materıalyna qaraı biriktirilgen mýzeılik zattar 15 qorǵa bólinip, qor saqtaýshy mamandardyń materıaldyq jaýapkershiliginde saqtalady,-dedi ol.

Qor jumysyndaǵy negizgi baǵyttardyń biri qabyldaý jáne jańa túsimderdi esepke alý, qordy tolyqtyrý jáne jabdyqtaý (Qordy júıeli túrde tolyqtyrý jumystary mýzeı isindegi basty ǵylymı baǵyttardyń biri bolyp tabylady. Esep berý merziminde jınaqtalǵan materıaldardy mýzeı qoryna qabyldaý úshin QİK-nyń 5 (bes) jınalysy ótip, onyń sheshimi arnaıy hattamamen rásimdeldi. Jańa túsimderge qabyldaý aktilerin jasaý – 1665 s.b.); málimetter bazasyn qurý, artefaktilerdiń sandyq kóshirmesi jasaldy (skanerleý, fotosýretke), (2012 jyldan bastap fotoqujattar qoryndaǵy mýzeılik zattardyń sandyq kóshirmesin jasaý (osıfrovka) jumystary júrgizilip keledi.

Esep berý merziminde  13 kitaptyń tolyq sıpattamasy terildi. Barlyǵy: 39 602 s.b., onyń ishinde 2017 jyly – 2300 s.b. sandy kóshirmesi jasaldy), sondaı-aq pasporttaý men atrıbýsıalaý jáne t.b.

Qazirgi tańda Qazaqstan Respýblıkasy Memlekettik Ortalyq mýzeıiniń qorynda 266 500 saqtam birlik memlekettik tirkeýge alynǵan,  onyń ishinde: negizgi qor –  215 645 s.b., ǵylymı-kómekshi qor – 49 593 s.b., ýaqytsha qor – 1262 s.b. quraıdy. Mýzeıdiń negizgi qoryndaǵy mýzeılik zattar men koleksıalar QR mýzeıleriniń ulttyq qorynyń quramyna kired, - dep sózin qorytyndylady Ǵalıa Temirton.