Jýyrda YouTube jelisinde ánbaıany 73 mıllıon ret qaralǵan «Qaıda?» ániniń avtory Dıana Ismaılovamen (sýrette sol jaqta) bir tok-shoýda otyryp, habarǵa qatar túsýge týra keldi. Úziliste ýaqyt taýyp, jas ánshiden ánniń shyǵý tarıhyna qatysty derek surap, qyzyǵýshylyq bildirgen edim. Búgingi áńgime sol jaıynda bolsyn.
Dıananyń aıtýynsha, án 2000 jyly 9-synypta oqyp júrgeninde týǵan. Birtoǵa, ońashalyqty qalaıtyn qyzbala alǵashqy sezimderi týraly qyzyǵa aıta bastaǵan synyptas qurbylaryna syrttaı qaraı otyryp, kókeıine áldebir áýendi uıalatady. Sosyn alǵashqy shýmaǵyn jazyp, ózi ońashada yńyldap aıtyp júredi.

Aýyl menen qala, kóshe menen dala,
Seni izdedim, men seni ǵana.
Aýyl menen qala, galaktıkada ma,
Tilegiń izdemeı tabyla ma?

Buryn-sońdy shýmaq jazyp júrmegen balań sezimniń shala óleńi ekeni kórinip tur. Sodan da bolar, munysyn eshkimge kórsetkisi de, tyńdatqysy da kelmeıtin. «Óleńimniń pisip-jetilmegenin ózim de bilemin, – dep moıyndaıdy Dıana. – Bir sátte-aq án munshalyqty «hıtke» aınalady eken dep oılamappyn». 
Sodan arada úsh jyl ótip, Dıana Almatyǵa T.Júrgenov atyndaǵy Óner akademıasyna «estrada vokaly» bólimine oqýǵa túsedi. Án óńdeýshilerdiń birine baryp, bala kezinen «baýyr basyp», kómeıine uıalap qalǵan ánin estrada qalpyna salyp, óńdep, óz ortasynda «án aıt dep qolqalaı qalsa ǵana» aıtyp júrmekke bekinedi. Án óńdeýshi ekeýi ániń alǵashqy nobaıyn jazyp, qalǵanyn erteń jalǵamaqqa kelisip, jataqhanaǵa ketedi. Osy sátte stýdıaǵa óz sharýasymen Erke Esmahan kelip qalady. Ándi bir tyńdaǵannan unatyp qalady. Sosyn án óńdeýshige Dıanaǵa telefon shaldyryp, ánine Erkeniń «quda túsip» jatqanyn jetkiz deıdi. Kóp uzamaı shydamsyzdana Erkeniń ózi de telefon soǵady. «Ádepkide ándi satpaımyn dep birden basymdy ala qashtym. Sebebi án de, ánniń sózi de shıki edi. Biraq, Erke oılanýyma keńes berdi. Shynyn aıtsam, án óńdeýshige tóleıtin aqsham da joq edi, tek táýekelge bel býyp, jazdyrtyp jatqanmyn. Osy áleýmettik halim qamshy boldy ma, arasynda jylap ta aldym, kelispeske lajym qalmady» deıdi Dıana. Onyń ústine Erke sózin belgili bir aqynǵa óńdetip almaqqa ýáde etedi. «Ashyǵyn aıtaıyn, Erke ándi óńdemes buryn «qalaı oryndaǵanym durys?» dep menimen aqyldasyp aldy, – deıdi Dıana. – Keı ánshiler sazgermen aqyldaspaı, óz bilgenderinshe ándi óńdep, negizgi ıdeıany joǵaltyp alyp jatady ǵoı. Erkeniń munysy unady». Keıin Erke Qaınar Alakózóvke Dıananyń shýmaǵyna shýmaq qostyrtyp, Dıana-Qaınar «óleń-gıbrıdimen» myna nusqany án etip, elge taratyp jiberedi.

Almatyda joq, joq, Astanada joq, joq,
Seni izdedim, úmitti úzbedim.
Aqtóbede joq, joq, Shymqalada joq, joq,
Seni izdedim, úmitti úzbedim.

Sen joqsyn, joqsyn, taba almadym seni,
Sen joqsyn, joqsyn, izdemeısiń meni.
Sen joqsyn, joqsyn, bar bolsan qaıdasyn? 
Sen kimsiń, júrsiń qaıda?

Qazaq pa eken ózi, ǵajap eken sózi?
Túser maǵan qashan onyń kózi.
Meıli taz bolsa da, aqshasy az bolsa da,
Er jigittiń kórki – oı men sana.

Ashyǵyn aıtaıyq, án jastar arasynda birden «hıtke» aınalyp, jarq ete qalady. Arada aı ótip, qyrǵyz ánshisi Gúlnaz Chynybekqyzy (sýrette oń jaqta) Erkege telefon shalyp, án avtorynyń telefon nómirin alady. Dıanaǵa telefon soǵyp, óz tilinde osy ándi aıtqysy keletinin jetkizedi. «Qyrǵyz ánderin biz de óz tilimizde aıtyp júrmiz ǵoı, nesi bar, án tarala bersin degen nıetpen qarsylyq bildirgen joqpyn» deıdi Dıana. Biraq, Erke qyrǵyzdardyń ánbaıan túsirýine qarsy bolady. Tipti, sottaspaq nıetiniń bar ekenin de baıqatady. Biraq, ánniń tolyq avtorlyq quqy Dıananyń ózinde bolǵandyqtan, ánbaıan túsirýge de kelisim beredi. Dıananyń batasyn alǵan aıyrqalpaqty aǵaıyn ánbaıan túsirip alady.
– Qarapaıym ǵana ánimniń óz tyńdarmanyn tabatynyna senimdi boldym. Onyń ústine Erkeniń án áleminde aty shyǵyp qalǵan bolatyn. Ánim jeńil, oınaqy. Qazir oılaımyn, eger bul ánimdi ózim oryndaǵanymda, dál munshalyq tanymal bolmas ta edi, – deıdi Dıana. – Jalpy, ánniń ıdeıasy – surboıdaq jigitter men otyryp qalǵan boıjetkenderdiń ishki nazy bolatyn.
«Hıt» ánnen soń Qaırat Nurtastan, Móldir Áýelbekovadan Dıanaǵa tapsyrystar túse bastaıdy. «Ázirge ol tapsyrystardy oryndaı qoıǵan joqpyn. Sebebi, men kompozıtor emespin ǵoı. Reti kelse kórermiz dedim de qoıdym. Tek Erkege «kz.jigit» degen ekinshi ánimdi usyndym» deıdi Dıana.
Jalpy, Dınananyń ózi de táp-táýir ánshi. Esterińizde bolsa, 2015 jyly «Qazaqstan daýysy» vokalıster shoýynda fınalǵa deıin kóterilgen bolatyn.
Mine, «hıt» ondyǵynan túspeı kele jatqan bir ánniń tarıhy osylaı edi...

B. Serdáliniń feısbýk paraqshasynan