الماتى اكىمى باۋىرجان بايبەك قالانىڭ جاياۋ جۇرگىنشى ينفراقۇرىلىمىن رەكونسترۋكسيالاۋداعى قۇرىلىس جۇمىستارىنىڭ قارقىنى مەن ساپاسىن تەكسەردى. مەگاپوليس باسشىسى قالانىڭ ءبىرقاتار داڭعىلدارى مەن كوشەلەرىن ارالاپ شىعىپ، مەردىگەرلىك ۇيىمدار باسشىلارىنا ناقتىلى ەسكەرتۋلەر جاسادى.
جۇمىس ساپارى بارىسىندا قالا باسشىسى ابىلاي حان داڭعىلىنا قايتا جاساۋ جۇمىستارىن جۇرگىزگەن «ەليتستروي» قۇرىلىس كومپانياسىنىڭ ەنشىلەس ۇيىمىن قاتاڭ سىنعا الدى.
«بەلگىلەنگەن مەرزىم بىلاي تۇرسىن، بىردە ء-بىر ۋچاسكەدە جۇمىس ساپالى اتقارىلماعان.كەسپە تاستار ءيىرىلىپ توسەلىنگەن، تروتۋارلار مەن قوزعالىس ايماعى تۇيىسپەيدى. ال «الماتى 2» تەمىرجول ۆوكزالىنىڭ اينالاسىن ەكى اي بويىنا رەتتەي الماي كەلەسىڭدەر. قاۋىپسىزدىك بولىگى جاسالماعان، سۋدان ارىلتۋ قاراستىرىلماعان. جاستار تەاترى الدىنداعى جۇمىستى ماۋسىم ايىنا باستاساڭدار دا كۇنى بۇگىنگە دەيىن اياقتاعان جوقسىڭدار. سەندەر وزدەرىڭ ءوز كومپانيالارىڭنىڭ بەدەلىنە نۇسقان كەلتىرۋدەسىڭدەر. كەمشىلىكتەردى تۇزەتۋگە ەكى اي مەرزىم بەرەمىن»، - دەدى ول كومپانيا ديرەكتورى الەكسەي بالاگانسكييگە.
ولاي ەتپەگەن جاعدايدا بۇل ۇيىم جاۋاپسىز كومپانيالار تىزىمىنە ەنەتىن بولادى.
قالا باسشىسى اتاپ وتكەندەي، قۇرىلىستى ۇيىمداستىرۋ جۇمىستارى دا سىن كوتەرمەيدى. جاياۋ جۇرگىنشىلەر مەن كولىكتەردىڭ ءقاۋىپسىز قوزعالۋى ءۇشىن قاراپايىم جاعدايلار جاسالماعان.
«جەردى قازعان كەزدە ادامدار قالاي جۇرەدى دەپ ويلاۋ كەرەك قوي. الدىمەن جاعداي جاساۋ قاجەت. مىنە، مىنا جەردە گاز جەلىلەرى اۋىستىرىلعان، تروتۋارداعى ەسكى قۇبىرلار ءالى كۇنگە دەيىن الىنباعان»، - دەپ سىن ايتتى باۋىرجان بايبەك ابىلاي حان داڭعىلىن قۇرمانعازى كوشەسىنەن تومەن ۋچاسكەدە ارالاعان كەزدە.
ول مەردىگەرلەردىڭ نازارىن كوپ جەرلەردە گازوننىڭ بورديۋر دەڭگەيىنەن جوعارى تۇرعانىنا دا اۋداردى.
«ارىقتاردىڭ جيەگىنە رۋلوندى گازوندار توسەلىپتى. ساپاسىز جاسالعاندىقتان ول ءقازىردىڭ وزىندە قۇلاپ جاتىر، ال قار تازالاعاندا نە بولماق. بۇلاردىڭ بارلىعىن قايتا جاسايسىڭدار. ۋچاسكەلەردىڭ كوبىندە ولار بورديۋردەن جوعارى تۇر. ەرتەڭ لايدىڭ بارلىعى تروتۋارلار مەن ارىقتارعا جايىلادى عوي»، - دەپ رەنىش ءبىلدىردى قالا اكىمى.
قالانىڭ قۇرىلىس باسقارماسىنىڭ باسشىسى نۇربول نۇرساعاتوۆ داڭعىلدى جاڭعىرتۋ كەزىندە جىبەرىلگەن ولقىلىقتاردىڭ تولىق جوندەلگەنىن، ال كومپانياعا كەمشىلىكتەردى تۇزەتۋ تۋرالى ەسكەرتپە بەرىلگەنىن ايتتى. ەسكەرتپەلەر ورىندالماسا ءتيىستى ايىپپۇل سانكسيالارى سالىنادى.
«جۇمىس ءالى قابىلدانعان جوق. دەمەك، بارلىق كەمشىلىكتەر جويىلىپ، جوبا تولىق كولەمىندە ساپالى اتقارىلمايىنشا جۇمىسقا اقى تولەنبەيتىنى بەلگىلى» - دەدى ول.
بۇرىندارى باۋىرجان بايبەك رەسپۋبليكا سارايى الدىنداعى اباي الاڭىنا تروتۋار پليتكاسىن توسەۋدە جىبەرلگەن كەمشىلىكتەردى تۇزەتۋدى تاپسىرعان بولاتىن. «تريا حولدينگ» مەردىگەرلىك ۇيىمىنىڭ باسشىسى ميحايل چيكايەۆ كومپانيانىڭ بارلىق ولقىلىقتاردى ورنىن تولتىراتىنىن ايتتى. ونىڭ ۇستىنە جۇمىس قالا تۇرعىندارىنا قولايسىزدىق تۋدىرمايتىنداي ەتىپ ۇيىمداستىرىلعان.
ەسكە سالساق، بيىلعى جىلى الماتىدا رەكونسترۋكسيا اياسىندا قالانىڭ ءبىرقاتار داڭعىلدارىندا جاياۋ جۇرگىنشى كەڭىستىگى كەڭەيدى. اسفالتتىڭ ورنىنا كەسپە تاستار توسەلدى. ديودتى جارىق كوزدەرى، جاڭا باعدارشامدار ورناتىلىپ، جاڭا فونتاندار سالىندى. عيماراتتاردىڭ سىرتى مەن كىرە بەرىستەرى جاڭاردى. قازان ايىندا جاڭارعان داڭعىلدارعا جاسىل جەلەكتەر مەن اعاشتار وتىرعىزىلادى.
جالپى، الماتىدا 524 كوشە جوندەلدى،1400 ەسكى اۋلالار جاڭاردى. 300 كم ارىقتار سالىندى جانە جوندەلدى، 800 كم ينجەنەرلىك جەلىلەر تارتىلدى.
قالانىڭ بارلىق وتپەلى جولدارى جاڭاردى. جىل اياعىنا دەيىن قالانىڭ بارلىق جارىق كوزدەرىنىڭ ۇشتەن ءبىرى جارىق جارىق ديودتى جانە ەنەرگيا جيناقتاۋشى شامدارعا اۋىستىرىلادى.