Álem kóz tikken Astanadaǵy dúnıejúzilik EKSPO-2017 kórmesi qyza túsken bul kúnderi BUU-nyń «Akademıalyq yqpal» baǵdarlamasynyń turaqty damýy boıynsha Jahandyq haby bolyp tabylatyn ál-Farabı atyndaǵy QazUÝ-da Jańa Jibek joly ýnıversıtetteri alánsimen birge uıymdastyrylǵan «Future Life, Future Leaders» atty halyqaralyq jastar forýmy ótti. Bolashaqtyń energıasy taqyrybyn arqaý etken aýqymdy sharaǵa Qytaı, Ulybrıtanıa, Túrkıa, Egıpet jáne TMD elderiniń júzden astam stýdentteri qatysty, dep habarlaıdy Qamshy.kz aqparat agenttigi QazUÝ-dyń baspasóz qyzmetine silteme jasaı otyryp.

Jastarmen qatar Almatyǵa sheteldik joǵary oqý oryndarynyń basshylary at basyn burdy. Mártebeli meımandar QazUÝ-da alǵash ret ótken Jańa Jibek joly ýnıversıtetteri alánsiniń atqarýshy komıtetiniń (UASR) kezekti otyrysynda bas qosty. Bul – sheteldik áriptesterdiń ál-Farabı atyndaǵy QazUÝ-ǵa artqan úlken seniminiń dáleli. Kún tártibine Jańa Jibek jolyn jańǵyrtýdaǵy ýnıversıtetter júrgizgen jumystardyń nátıjeleri, bilim berý, ǵylym jáne ınovasıa salasyndaǵy yntymaqtastyqty tereńdetýge baǵyttalǵan jobalar shyǵaryldy.

Ál-Farabı atyndaǵy QazUÝ rektory Ǵalymqaıyr Mutanov alǵy sózinde halyqaralyq deńgeıdegi atalmysh sharalardyń mańyzdylyǵyna toqtaldy. «Biz zaman talabyna saı naqty jobalardy qurýǵa múddelimiz. QR Prezıdenti Nursultan Nazarbaev pen QHR tóraǵasy Sı Szınpınniń ózara kelisimi nátıjesinde Qytaı úkimetiniń granty boıynsha QazUÝ-ǵa sýperkompúter berilip otyr. Onyń negizinde biz Jańa Jibek joly ýnıversıtetteri alánsiniń halyqaralyq IT-tehnoparkin qurý jumysyn bastap kettik. Bul ýnıversıtetter alánsine kiretin 130-dan astam JOO-ǵa onlaın bilim berý, iri birlesken ınovasıalyq jobalardy júzege asyrýǵa zor múmkindikter bermek», – dedi rektor.

Jıynǵa qatysqan sheteldik áriptester QazUÝ bastamasyna úlken qyzyǵýshylyq tanytyp, qoldaý bildirdi. Lıverpýl ýnıversıtetiniń prorektory Daıana Berch: «Halyqaralyq IT-tehnoparkin qurý – asa iri ári aýqymdy joba. Bul bilim men ǵylym salasyndaǵy memleketaralyq yntymaqtastyqty jańa sapaly deńgeıge kóteretin bolady. Lıverpýl ýnıversıteti álemniń túrli ýnıversıtetterimen, onyń ishinde ál-Farabı atyndaǵy QazUÝ-men birlesip jumys isteýge múddeli», – deı kele, ulttyq ýnıversıtettiń joǵary ǵylymı-ınnovasıalyq áleýetin atap ótti. Al QHR-dyń Almatydaǵy Bas konsýldyǵynyń mádenıet pen bilim jónindegi attashesi Van Sın Pın bastamanyń Jańa Jibek Joly ekonomı­kalyq beldeýin qurý jó­nindegi memleketaralyq aýqymdy jobany júzege asyrýǵa óz yqpalyn tıgizetinin aıtty.  

Sondaı-aq otandyq jáne sheteldik joǵary oqý oryndarynyń basshylary halyqaralyq jastar forýmyna qatysqan stýdent-jastardyń ınovasıalyq zertteý jumystaryna baǵa berdi. Gonkong polıtehnıkalyq ýnıversıtetiniń vıse-prezıdenti Angelına Iýn: «Stýdentter óz jumystaryn tanystyrý barysynda qýat kózderin saqtaý jáne turaqty damý úshin qandaı jasyl tehnologıalar qoldanýǵa bolatyndyǵy jaıly aıtty. Jastar bolashaq kóshbasshylar retinde, eń aldymen, buqara halyqty, onyń ishinde jastardy qýat kózderin únemdeýge úıretý mańyzdy dep sanaıdy. Biz qýat kózderin saqtaı biletin ári jańartylatyn energıany óndirýdi meńgergen kóshbasshylardy tárbıelep shyǵarýymyz kerek», – dep, sharanyń stýdent-jastardyń ózara tájirıbe almasý, mádenıetaralyq dıalog pen tildik baılanysty arttyrýdaǵy basymdyqtaryn tilge tıek etti. 

Jahandaný dáýiriniń jastary ashyq pikirtalas alańynda jasyl energıa salasyndaǵy óz ıdeıalarymen bólise otyryp, aımaqtaǵy jastar arasyndaǵy yntymaqtastyq pen birlestiktiń múmkindikterin, áleýmettik ınovasıalar arqyly turaqty qoǵam qalyptastyrýdyń máselelerin talqylady. Túrli aımaqtardan kelgen jastar 5 qala – Astana, Almaty, Pekın, Gonkong pen Sıanda jasyl tehnologıa qurý ıdeıasyn usyndy. Forýmǵa qatysqan ál-Farabı atyndaǵy QazUÝ-dyń fılosofıa jáne saıasattaný fakúltetiniń 1-kýrs stýdenti Erlan Shaıhyǵalı: «Barlyq stýdentter óz qalasyn damytýǵa arnalǵan turaqty damý ıdeıasyna negizdelgen jobalaryn ortaǵa saldy. Men áriptesimmen birge súıikti qalamyz Almatyda turaqty qoǵamdyq kólik júıesin damytýǵa arnalǵan jobany tanystyrdym. Bizdiń jobamyz qoqystan alynatyn bıoetonol gazyn shyǵarý jáne onymen júretin qoǵamdyq kólikterdi engizýdi kózdeıdi», – deıdi. Óz kezeginde Gonkong polıtehnıkalyq ýnıversıtetiniń stýdenti Harmenı Chang QazUÝ qalashyǵynan alǵan áserimen bólisti. «Qalashyq óte úlken ári jap-jasyl eken. Maǵan qatty unady. Biz QazUÝ tehnoparkinde júzege asyrylyp jatqan stýdentterdiń jasyl tehnologıa boıynsha jobalaryna kýá boldyq. Stýdentterdiń jumystary bizge erekshe shabyt syılady. Bul shara men úshin úlken tájirıbe mektebine aınaldy. Men endi óz bilimim men kúsh-jigerimdi bolashaqta qalaı qoldanýdy bilemin», – dedi ol.

Aıta keterligi, atalmysh sharalar qarsańynda QazUÝ-da EKSPO-2017 halyqaralyq kórmesin qoldaý maqsatynda Jańa Jibek joly ýnıversıtetteri alánsimen birlesip uıymdastyrylǵan «Jasyl tehnologıalar: Qazaqstan men Ortalyq Azıa Uly Jibek joly boıynda» atty halyqaralyq jazǵy mektebi ashylǵan bolatyn. Shilde aıynda Gonkong polıtehnıkalyq ýnıversıtetinen bastaý alǵan jazǵy mektep Qazaqstandaǵy jetekshi JOO-da óz jumysyn jalǵastyrdy.

Mundaı keń aýqymdy halyqaralyq jazǵy mektep sharasy Qazaqstan bilim berý salasynda tuńǵysh ret ótkizildi. Eýropa men Azıa JOO-larynda oqıtyn júzdegen stýdentter men magıstranttar jazǵy mektep kýrstaryna qatysýǵa nıet bildirdi. Dárister men pikirtalastardy ál-Farabı atyndaǵy QazUÝ-dyń úzdik profesorlary men sheteldik jetekshi mamandar júrgizdi. Stýdentter jazǵy mektep aıasynda QazUÝ men Kolýmbıa ýnıversıteti birigip usynǵan «MDP Global Classroom» baǵdarlamasynyń uıymdastyrýshylary ótkizgen «BUU úlgisi – Jańa Jibek joly» atty konferensıaǵa qatysty.

Shara barysynda sheteldik JOO basshylary men stýdentteri Astanada ótip jatqan EKSPO-2017 kórmesin tamashalaý múmkindigine ıe boldy.