Almaty qalasynda menıngokok ınfeksıasynyń júrýine qatysty mamandar qala turǵyndaryna eskertý jasap, adamdar kóp jınalatyn jerlerge barmaý qajettigin aıtty, dep jazady Qamshy.kz aqparat agenttigi.
Aýrýdyń bastapqy sımptomdary – bas aýrýy, deneniń bórtýi, tamaq aýrýy jáne dene qyzýynyń kóterilýi – osyndaı sımptomdar baıqalsa dereý dárigerdiń kómegine júginý qajet.
«Qazirgi ýaqytta medısınalyq mekemeler tańǵy 8:00-den 20:00-ge deıin jumys jasaýda. Aıta keteıik, dárigerler 40-tan astam turǵyndardyń ómirin saqtap qaldy», - deıdi Almaty densaýlyq saqtaý basqarmasynyń ókilderi.
QR densaýlyq saqtaý vıse-mınıstri Lázzat Aqtaevanyń aıtýynsha, osy aptanyń basynda 29 adamnyń menıngokok ınfeksıasyn juqtyrǵany belgili boldy, olardyń 26-y eresek adamdar, taǵy 13 adamnyń saraptamasy tekserilýde. Naýqastardyń 4-i jazylyp aýrýhanadan shyqqan bolsa, 4 adam dál osy menıngokok ınfeksıasyn juqtyryp, dárigerge tym kesh qaralǵandyqtan kóz jumdy.
Dárigerler qala turǵyndaryna saqtyq sharalaryn ustanýdy eskertip, adam kóp jınalatyn jerlerge barmaýdy jáne meshitterge namazǵa barǵanda medısınalyq maska taǵyp barý qajettigin aıtady.
Menıngokok ınfeksıasy - bakterıalarmen qozdyrylatyn jiti ınfeksıalyq aýrýy, túrli klınıkalyq kórinisterimen – sımptomsyz tasymaldaý, nazofarıngıt (muryn jáne jutqynshaq qabynýy), menıngıt (mı qabyqtarynyń qabynýy) jáne menıngokok sepsısi (qan zaqymdanýy) ótedi.
Aýrý adamdar men saý tasymaldaýshylar ınfeksıa kózi bolyp tabylady, ıaǵnı klınıkalyq kórinisteri joq, biraq olar menıngokok tasmaldaýshylary bolady.
Menıngokok ınfeksıasy aýrýshańdyǵy kezendigimen sıpattalady - qysta jáne erte kóktemde aýrýshandyq joǵary.
Infeksıanyń berilý joly - aýaly-tamshyly (jótelgende, túshkirgende, sóıleskende). Infeksıa qozdyrǵyshy syrtqy ortada óte turaqsyz. Mıkrob deni saý adamnyń aǵzasyna naýqas nemese tasmaldaýshymen uzaq jáne tyǵyz qarym-qatynasta bolǵanda joǵarǵy tynys alý joldarynyń shyryshty qabyǵy arqyly enedi. Juqtyryp alǵan kezden bastap aýrýdyń bastalýyna deıin bir kúnnen on kúnge deıin ótedi. Naýqas alǵashqy kúninen bastap aınaladaǵylarǵa juqpaly.
Menıngıt úshin tán kenetten bastalýy: kútpegen jerden katty bas aýyrýy paıda bolyp, qusý, 6-15 saǵattan keıin bórt, temperatýrasy 39-40°S jetedi, qaltyraý. Teri bozǵylt. Jalpy álsizdik baıqalady,arqa jáne aıaq-qoldyń aýrady. Naýqastar shóldeıdi, tábeti tómendeıdi. Bul aýrý jeńil ótýi múmkindigin atap ótý qajet, sondyqtan óte sum retinde mundaı salystyrmaly "aıtarlyqtaı" aýrýdyń, tumaý, angına, tonzılıty jáne t. b. aýrýlardy eliktiredi. Aǵzanyń qorǵanys kúshiniń álsireýi týyndaǵan kezde qatty tońý, sharshaý, qajý qolaıly jaǵdaıda paıda bolady menıngokok shapshań qabyqtyń jáne mıdyń qabynýy enedi jáne qozdyrady.
Profılaktıka:
Aýrýdyń alǵashqy belgileri paıda bolǵan kezde kataraldyq qubylystarmen (tamaq qyzaryp, dene qyzýynyń kóterilýi, bas aýrýy, álsizdik) dárigerge kóriný qajet, onyń barlyq usynystaryn oryndańyz;
Túrli mádenı-buqaralyq is-sharalarǵa, júzý baseınderi, saýda-oıyn-saýyq ortalyqtarynda oıyn alańdaryna barýdy shekteý, jeke gıgıenany saqtaý qajet.
Ǵımarattardy jıi jeldetip, uıymdasqan ujymdarda ylǵaldy jınaý júrgizý.
Sozylmaly ınfeksıa oshaqtarynyń sanasıa júrgizý mańyzdy, balalar jasynda bul jıi LOR-organdaryna qatysty, sondyqtan balalardy otorınolarıngologtarǵa turaqty aparý tıis jáne múmkindiginshe aldyn-alý maqsatynda.
Tek qaınaǵan nemese bótelkedegi sýdy ishý qajet.
Toný, ashyǵý, uıqysyz, stress jáne t. b. aýlaq bolý.
Aýrýdy árqashan emdegennen aldyn alǵan jeńil ekendigin este saqtaý qajet!
Pikir qaldyrý