Interaktıvti RasInfo resýrsy – ǵalymdar, analıtıkter, kıberqaýipsizdik jáne medıasaýattylyq salasynyń mamandarynan quralǵan komandanyń úsh jyl boıy júrgizgen jumysynyń nátıjesi. Onyń maqsaty – paıdalanýshylarǵa sıfrlyq saýattylyqty arttyrýǵa jáne durys emes aqparat ındıkatorlaryn anyqtaýǵa kómek kórsetý, dep habarlaıdy Egemen.kz.
Joba nátıjeleri 25-shi Ortalyq Azıa medıa konferensıasynda Tashkentte, «Aýdıtorıany tartý: medıasaýattylyq – dezınformasıaǵa aldyńǵy qatardaǵy jaýap» sesıasy aıasynda usynyldy.
Jobanyń jetekshisi, QazUPÝ profesory Gúlmıra Sultanbaeva aıtyp ótkendeı, Eýropadaǵy Qaýipsizdik pen Yntymaqtastyq Uıymy ókilderi usynylǵan zertteýlerdiń medıasaýattylyqty arttyrý turǵysynan ózektiligin joǵary baǵalady. Konferensıada sıfrlyq turaqtylyq pen synı oılaý qabiletin damytý arqyly dezınformasıa men dıpfeıkterge qarsy kúresý búgingi tańda búkil álem úshin mańyzdy ekeni aıtyldy.
Sonymen qatar, RasInfo qoldanbasy, onyń kitaphanasy jáne zertteý bazasy BAQ erkindigi men kıberqaýipsizdik salasynyń mamandary tarapynan qoldaý tapty. Avtorlyq ujym jobanyń nátıjelerin Venanyń EQYU keńsesinde tanystyrýdy josparlap otyr.
Gúlmıra Sultanbaevanyń aıtýynsha, joba aıasynda úlken ǵylymı-zertteý jumysy júrgizildi. Sonyń ishinde «Qazaqstandaǵy durys emes aqparat ındıkatorlary» atty kollektıvtik monografıa jáne «Sıfrlyq saýattylyq kórsetkishteri: Qazaqstandaǵy aqparattyq mádenıetti damytý júıesi» atty ádistemelik nusqaýlyq daıyndalǵan.
RasInfo eń keń aýdıtorıaǵa baǵyttalǵan: mektep oqýshylary men olardyń ata-analarynan bastap jýrnalıser men memlekettik qyzmetkerlerge deıin. Qoldanba bes oqytý modýlinen, sertıfıkattaý júıesinen, ashyq derekter bazalary katalogynan jáne ǵylymı jarıalymdar kitaphanasynan turady. Aıta ketetin jaıt, alǵash ret otandyq tájirıbede baǵdarlamaǵa faktchek jasaý jáne dezınformasıany tanýǵa arnaıy úıretilgen JI engizildi.
Qoldanba Qazaqstan aqparat alańynda bolǵan jalǵan jańalyqtardyń naqty keısterimen jumys isteıdi. Ár feık qysqasha mazmuny, paıda bolý kózi, qoldanylǵan quraldar, dezınformasıa túri men kategorıasy jáne paıdalanýshyǵa arnalǵan praktıkalyq qorytyndy arqyly taldanady.
Bul format feık qalaı paıda bolatynyn jáne ony qalaı tanýǵa bolatynyn naqty kórsetedi. Bes modýl birtindep sıfrlyq saýattylyq, medıaqaýipsizdik jáne synı oılaý daǵdylaryn qamtıdy. Kýrs sońynda QR-kodpen sertıfıkat beriledi, bul oqýshylar men jas mamandar úshin qosymsha yntalandyrý bolyp sanalady.
Qoldanbada BUU-dan bastap Dúnıejúzilik bankke deıin shamamen 100 derekter bazasy jınaqtalǵan. Árbir bazanyń qysqasha sıpattamasy berilip, paıdalanýshy silteme arqyly tikeleı bastapqy derekkózge ótedi.
Qoldanba ázirshe test rejıminde jumys istep jatyr, biraq jeltoqsanda onyń keń kólemde tanystyrylýy josparlanǵan. Gúlmıra Sultanbaevanyń aıtýynsha, joba komandasy Oqý-aǵartý mınıstrligine men Ǵylym jáne joǵary bilim mınıstrligine júginip, qoldanbany mektepterde, kolejderde jáne ýnıversıtetterde paıdalaný múmkindigin qamtamasyz etýdi josparlap otyr.
Profesordyń aıtýynsha, jobanyń praktıkalyq mańyzy – Qazaqstan ǵalymdarynyń jasaǵan eń basty qundylyǵy – adamǵa aqparattyq ortada baǵdarlanýǵa jáne manıpýlásıadan qorǵanýǵa kómektesetin qoljetimdi ári ǵylymı turǵyda negizdelgen qural jasaý.
«Bul komersıalyq qoldanba nemese formaldy oqý quraly emes. Bul úsh jyldyq fýndamentaldy zertteýdiń nátıjesi, memlekettik saraptamadan ótken, ǵylymı qoǵamdastyq pen halyqaralyq aprobasıadan ótken ónim. Qoldanba tez jumys isteıdi, árkimge qoljetimdi jáne Qazaqstan turǵyndary kezigetin naqty aqparattyq qaýipterdi esepke alady», deıdi Gúlmıra Sultanbaeva.
Ol qazirgi aqparat keń taralyp, barlyq salada sıfrlyq qarqyn damyp jatqan kezeńde osyndaı mobıldi resýrs ulttyq sıfrlyq qaýipsizdiktiń mańyzdy elementi bola alatynyn atap ótti.
