«Bolashaqqa baǵdar: Rýhanı jańǵyrý» baǵdarlamasy aıasynda 2018 jylǵy 28 qyrkúıek kúni Halyqaralyq «Janashyr» qorynyń uıymdastyrýymen Qazaqstan Jazýshylar Odaǵynyń múshesi, aqyn Yrysaldy Tókeevanyń "Ómir órnekteri" atty eki tomdyq kitabynyń tusaýkeseri ótti.
Jer sharynyń Azıa men Eýropa atty eki qurlyǵynda – Qytaı, Qazaqstan, Belgıa sıaqty úsh memleketinde ómir súrip jatqan taǵdyrly aqynnyń, "Ómir órnekteri" atty jınaǵynda óziniń júrip ótken ómir joly óleńmen órnektelgen.
Búginde Belgıanyń Antverpen qalasynda ómir súrip jatqan Yrysaldy Tókeevanyń óleńderin Halyqaralyq «Janashyr» qory eki kitap etip baspadan shyǵaryp, Qazaqstan jazýshylary kitaphanasynda tusaýkeserin uıymdastyrdy.
Sharaǵa jazýshy–etnograf Baıahmet Jumabaı, aqyn Slamhat Seıitqamza, jazýshy-pýblısıst Bolat Qurmanqajy, aqyndar Dáýletbek Baıtursyn, Lázzat Igisin, Maǵıza Qunapıa, Raısa Aqanqyzy, etnograf-jazýshy Bolat Bopaı, kúıshi Muqash Tańǵyt, Dúnıejúzi qazaqtary qaýymdasytyǵynyń Almaty fılıaly basshysynyń orynbasary Serikjan Ahmet, «Janashyr»» qorynyń prezıdenti Jańyl Ápetova, «Otandas-el» qoǵamdyq birlestiginiń tóraǵasy Muqan Mamythan, Qazaqstan Jazýshylary kitaphanasynyń meńgerýshisi Elena Jamelova, aqyn Amanǵazy Káripjan jáne t.b. Yrysaldy Tókeevanynyń úzeńgiles jáne artynan ergen aqyn, jazýshylar qatysyp, aqyn óleńderi jaıly óz pikirlerin ortaǵa saldy.
Sharaǵa qatysýshylar S.Demırel atyndaǵy qazaq-túrik koleji, Almaty qazaq-qytaı koleji jáne pedagogıkalyq kolej stýdentterine aqyn poezıasy týraly tatymdy áńgimeler aıtty.
Kesh júrgizýshisi, aqyn Dáýletbek Baıtursynuly eki saǵattan asa ýaqytqa sozylǵan sharany, óz mánerinde, eshkimdi jalyqtyrmaı, qyzyqty da tartymdy etip júrgize bildi.
«Janashyr»» qorynyń prezıdenti Jańyl Ápetova Qazaqstan Jazýshylary kitaphanasynyń meńgerýshisi Elena Jamelovaǵa "Ómir órnekteri" atty eki tomdyq kitaptyń 100 danasyn oqyrmandarǵa taratý úshin syıǵa tartty.
Ómirin óleńmen sátti óre bilgen aqynnyń súbeli jyrlary oqyrmanǵa aıryqsha oı salary sózsiz.
«Óleń» deıtin qasıetti ónerdiń qazanynda qaınaǵan rýhy asqaq, muraty anyq názik jandy aqynymyzdyń el-jurtyna bergen eseli eńbegi qudiretti óleńderimen ólshenbek.
Óleń ólkesinde órnekti izin salyp, rýhy men sezimin, muńy men sherin óleńge ǵana arnaǵan arý aqynymyz oqyrmannyń talǵam-tarazysynan ótip, kesteli jyrdyń kerim áýenin áli de syılaı beredi dep senemiz.
Jıyn sońy kolej ónerpazdarynyń konsertine ulasty.
Yrysaldy Tókeeva 1941 jyly Qytaı jerinde dúnıege kelgen. Sháýeshek qalasynda orta mektepti bitirip, 1958 jyly Úrimjidegi Shınjıań medısına ınstıtýtyna túsip oqıdy. 1962 jylǵy shekara oqıǵasy kezinde ata-anasy Qazaqstanǵa ketken stýdentterdi týǵan jerine qaıtarǵan kezde, ol da óz jurty Sháýeshekke qaıtyp keledi. Onda aımaqtyq syrtqy saýda mekemesiniń teri-jún eksport zaýytyna jumysshylyqqa ornalasady. Shekara túbindegi «ishke jótkeý» kezinde, Shıhý aýdandyq syrtqy saýda mekemesine jiberedi.Sol mekemeniń jazatyn, syzatyn, aýdaratyn jumystaryn isteıdi, dárigerlik jumys ta atqarady. Shıhý aýdandyq orta mektebine muǵalim de bolady. Osydan keıin zań kadrlaryn tolyqtyrý kezinde Shıhý aýdandyq halyq sotynyń azamattyq ister sýdıasy bolyp isteıdi. Oqyǵan kásibine saı Úrimjidegi joǵary sot jaǵynan ashylǵan zań ekspertterin jetildirý kýrsynda oqyp, dıplom alady, ǵylymı qyzmetker degen ataq alady. Sýdıa bolyp júrip, el aralap, halyqtyń turmys jaǵdaıyn, ómir saltyn kóre júrip, qolyna qalam alady. Óleń, novela, áńgimeler jazyp, aıtystarǵa qatysady.
Altaı aımaǵynda ótkizilgen úsh aımaq aıtysynda oqylǵan «Taıǵa bata» degen óleńi, keıin Shınjıań radıosynda oqylyp júrdi. İle oblysynda ótken Jastar festıvalinde «Jyl qustary» degen óleńine jazylǵan án júldeli birinshi oryndy alady. Bul da radıoda berilip júredi. Kompozıtor Bádet Ahmetjan ánin jazǵan «Jaıdarym» áni de el aýzynda júrdi. 1989 jyly «İle jastary» jýrnalynda jarıalanǵan «Ashyrqaný» deıtin novelasy ekinshi dárejeli syılyq alady.
«Saltanat», «Tarbaǵataı jyrlary»(1977j.), «Tartý», «Dala dabyly» Úrimji baspasy, (1979j.), «Bizdiń aýylda» (1981j.), «Kóktem» İle jastary baspasy (1979j.), «Shıhý órenderi» (1979 j.), «Beles» sıaqty ujymdyq jınaqtaryna óleńderi men novelalary, áńgimeleri enedi.
1991 jyldan bastap qazaq topyraǵyna ótkeli Úrjar aýdandyq Abaı atyndaǵy orta mektepte muǵalim bola júrip, elaralyq «Shalqar» gazeti, Úrjar aýdandyq «Ýaqyt tynysy», Aıagóz aýdandyq «Alǵa» gazeti, Semeı oblystyq «Semeı tańy» gazeti, sondaı-aq, «Aq bosaǵa», «Ana tili», «Túrkistan», «Azıa», «Zań» gazetterine, «Juldyz», «Qazaqstan áıelderi», «Baldyrǵan», Shınjıańda shyǵatyn «Kókjıek», «Tarbaǵataı» jýrnaldaryna óleńderi men maqalalary jarıalanyp turdy.
Qazaq topyraǵynda «Sybyzǵy júrek», «Oı tolqyny» atty óleńder kitaby jaryqqa shyqty.
1994 jyly Qazaqstan Jazýshylary odaǵyna qabyldanady.
1995 jyly Dúnıejúzi qazaqtary quryltaıyna jáne 1999 jyly jyr músháırasyna qatysyp júldeger atanady.
2000-shy jyldary Eýropaǵa ketip, búginde Belgıa jerinde turyp jatyr.