Hanǵa sálem!

Assalaýmaǵaleıkým, han atam!
Sálem berip,balań keldi, qalasań.
Oń qolymmen keýde basyp, bas ıip,
Aldyńda tur, mańǵaz kúlip qarasań.

Toı bolar ma, tamashasyz,taqpaqsyz,
Itter keler qazan qalsa qaqpasyz.
Aqylshy da, kúzetshi de emespin,
Aıtarym bar,tyńdańyzshy dat taqsyr!

Bizdiń elde jasy úlken tórleıdy,
Ádil bolsa hanǵa qara sóıleıdi.
Eger bireý eńbektenbeı terlese,
Men sıaqty uıalǵandar terleıdi.

Nurly júzin kún qaqtaǵan, jel jyrtqan,
Bul kim ózi uıalmaıtyn el-jurttan,
Sýretin nege barlyq jerge saldyrtqan?
— Dep qaraımyn túse qalyp bárine,
Nazarbaev qaǵazda tur jazdyrtqan.

Til tıer dep kórsetpeıtin anasy,
Tekti halyq biz qazaqtyń balasy.
Qalaımaqan han sýretin iledi,
Nur Otan men nurly joldyń jaǵasy.

Sizdiń sýret ǵalamtordy basyp qal,
Táýlik boıy teledıdardy qosyp qal.
Mashaqatpen óli músin jasaǵan,
Mahabbatpen mamandardy tosyp qal.

Búlik etpes teksizderdiń bir beti,
Qaıda barsań, jalǵyz jannyń sýreti.
Analarǵa aıtyńyzshy aldıar,
Hanǵa degen qaıda qalǵan qurmeti.

Hansyz-daǵy alshy túsken asyqtar,
Qaramaıdy,elemeıdi ǵashyqtar.
Jarnamalap sýret salǵan kóshege
Úıine ilsin jaǵympazdar, bastyqtar.

El-jerinen aıyrylǵandar shyn jetim,
Qoldaı kórshi, paıǵambardyń úmbetin.
Búgin-kıno, biz-kórermen, siz-ártis,
Kók aspannyń qaısy nury sýretiń?.....

Sorly aqyn jyryn bulaı jaza ma?
Solarǵa qos meni birge jazala.
Qazaq tildi óleńimdi ótinem,
«Oralman», — dep buıyrmańyz qazaǵa.

Barkór

Aınakóldiń aýylym jaǵasynda,
Aq arqa men táńir taý arasynda.
Qara shoqy qosynan sýsyn alyp,
Tasbastaý-qyz júgirgen alashyna.

Qam-qaıǵysyz semirgen qara sýǵa,
Qarapaıym qazaqtyń bári osynda.
Atyn qoıǵan «Bárkór», — dep Asan qaıǵy,
Baıan jerim Barkólge barasyń ba?

On segiz myń ǵalamnyń kindigindeı,
Shýaq shashqan araıly kún kúlimdeı.
Tekti taýy kerege keń jaıylǵan,
Kún-shańyraq, kók aspan túndigindeı.

Bala bólep kóterip arqasyna,
Qol-sháýgimmen qum-sháı quıǵan barshasyna,
Balalary oınaıdy tas úı tigip,
Kóziń túser Tastan taqqan alqasyna.

Alshy túsip úıirgen asyqtary,
Qus jolymen qydyrǵan ǵashyqtary.
Júrek-juldyz týlasa tasyp qany,
Sábı-kúnniń aq tańǵa asyqqany.

At minedi, taǵalap tań asyrǵan,
Qyryq serkesh aıdaıdy naǵashydan.
Salt-sanasyn saı ǵyp ustap súnnetke
Úmit kútken bul aýyl balasynan.

Amanaty azamat arqasynda,
Tańbasy bar tarıhtyń ár tasynda.
Kóshken elden hat jazǵan qalqasyna,
Jibek joly jańǵyryp jalǵasýda.

Jumyrtqalap boz Torǵaı qaltasyna,
Bata surap soıatyn marqasyna.
Kúnde kelgen qonaǵy rızyqpen,
Ken qosylǵan keń peıil kartasyna.

Tórt túligi túgemes azyq bolǵan,
Qolda joqqa aıyrbas naryq bolǵan.
Múmin eldiń azany aıǵa jetip,
Imanymen qos júzi jaryq bolǵan.

Atameken turannyń tóri bolǵan,
Jelbiregen baıraǵy bóri bolǵan.
Aı-qulyptas, tas-tańba móri bolǵan,
Ǵun, saq, úısin babamnyń ózi bolǵan,
Sybyrlaıdy órteńder ózi joldan.

Órisinen qazaqpyn alańdaǵan,
Jeruıyǵyn izdeımin taba almaǵan.
Ózimshilder oq atsa oralmaǵan,
Kólbeıine aqqýmyn qona almaǵan.

Ata jaýdyń kepken joq qylysh qany,
Elemedik, aıadyq «Qumyrsqany».
Qara júrek jambylǵa jasyrynǵan,
Baıteregim — Barkólim shyǵystaǵy.

Kókjıekke uzatyp sap Shyǵystan,
Tańyr taýym qol bulǵaıdy syzyqtan.
Týǵan jerim myrza qamaq ishinde,
Habar kútti astanalyq týystan.

Aýyl

Qaryndasym eshki kógendep,
Júr eken meni kórgen joq.
Qoranyń ótip shetinen,
Shabytym keldi óleń bop.

Jeńeshem terbep besigin,
Baýyrym ashyp esigin.
Aǵamyz pisken sabanyń,
Sheshemiz jamap tesigin.

"Ketipti ákem joq izdep,
Kenjege ursyp dońyz", — dep.
Jeńeshem solaı jetkizdi,
Sháýgimin asyp ot úrlep.

Aýyldyń keldim ózine,
Nanbassyń aıtqan sózime.
Ótkenim ózi júrgendeı,
Elesi keldi kózime.

Kórmegen buryn at aryp,
Qymyzyn iship shashalyp,
Qarynda qystyń qataıyp,
Úmitti urpaq atanyp,
Aýyldan ketkem bata alyp.

Balalyq qalǵan sazyńda,
Qyńqyldap qarap qazyń da.
Kóktemdeı kúlip aldyńa,
Eseıip kelippin jazyńa.

Betimnen súıip samalyń,
Basyna taýdyń qaradym.
Bıigi bult bop buldyrap,
Taýsyldy taǵy amalym.

Qoılary qozdap, mańyrap,
Qozysy kelip jamyrap.
Aýyldyń mańy aıǵaı-shý,
Kóńiniń ıisi burqyrap.

Shybyq at minip shıińde,
Itiń bop úrip úıińde.
Kisini moınaq asyrǵan,
Balalyq baıaǵy kúıinde.

Tasyńdy taǵyp keýdeme,
Úı salyp myna jerde de.
Balalyq eles júrgendeı,
Asyr sap ana kólde de.

Torǵaıy ushyp tóbemnen,
Jolymdy basyp kelem men.
Osynda jastyq jalyndap,
Qyzyńdy qushqam óleńmen.

Bulaqtan qyzyń sý alyp,
Jigitiń atyn sýaryp.
Nemeresi máz aldynda,
Shaldarym otyr qýanyp.

Qusbegi ustap qyranyn,
Áýesker aıtyp jyr-ánin.
Aýyldyń mańy mol úmit,
Qanbaıtyn qusap qumarym.

Jańbyry jaýyp sebelep,
Kempir qosaq tur keremet.
Saǵynysh-saryq basýǵa,
Osydan artyq ne kerek.

Jerine tústi kesh kilem,
Ýaqytpen birge eskirem.
Kórmedim qoısha óretin,
Ańdary bar dep estigem.

Myńǵyryp maly tósinde,
Jaılaýǵa shopan kóshýde.
Aırandaı uıyp armanym,
Án salyp kelem keshińde.

Úılenbegen mende min,
Enshimdi áli bermediń.
Qazaqtyń joly sálem qyp,
Hal surap biriń kelmediń.

Kórshiler kúnde kórgendeı,
Birine-biri sóz bermeı.
Dalalyq ediń qalada,
Júripsiń deıdi ózgermeı.

Bermeıdi sálem balasy,
Qaltańda aqsha alasy.
Bolashaq bolar azamat,
Qoǵamnyń kózin qarashy.

Aıtpaımyn ishken araǵyn,
Tóbeles bolyp taradyń.
Imansyz tilek tilegen,
Toıyńa qaıtyp baramyn.

Azaıyp kıiz aq úıler,
Salynyp jatyr tam úıler.
Mán bermeı adam baryna,
Qolynan kelse baq ıler.

Aýylda qazaq ultymdy,
Saǵyndym, apa, qurtyńdy.
Jyrymnyń qulpyn ashatyn,
Ustatpaı júr-aý kiltimdi.

Saǵyndym ıtin, adamyn,
Kirshiksiz móldir janaryn.
Erkime kónse súıer em,
Ańdardyń jortqan tabanyn.

Aýyldyń osy ańyzy,
At izin úzbeı baryńyz.
Bastalǵan qazaq ómiri,
Shyndyqty kórip jazyńyz.

Murathan Shámsháripuly