Oblysty áleýmettik-ekonomıkalyq damytý boıynsha jumys 2015 jyly Memleket basshysynyń «Nurly jol – bolashaqqa bastar jol» atty 2014 jylǵy 11 qarashadaǵy Qazaqstan halqyna Joldaýynda qoıylǵan tapsyrmalarǵa, sondaı-aq basym memlekettik jáne strategıalyq, salalyq baǵdarlamalarǵa sáıkes quraldy. Mańǵystaý oblysyn damytýdyń2011-2015 jyldarǵa arnalǵan baǵdarlamasyn iske asyrý jalǵasýda.
Oblystyń ónerkásiptik kásiporyndarymen 2015 jyldyń qańtar-naýryzynda qoldanystaǵy baǵada 392 mlrd. teńgeniń ónimi óndirildi. Ónerkásiptik ónimniń naqty kólem ındeksi 100,5% qurady.
Oblystaǵy ónerkásiptik ónimniń jalpy kóleminde úlesi 89,7% quraıtyn ken óndirý ónerkásibinde jáne karerlerdi ıgerýde 351,6 mlrd. teńgeniń ónimi óndirildi. NKI 100,6% qurady.
Esepti kezeńde 4,6 mln. tonna munaı óndirildi nemese 2014 jyldyń osyndaı kezeńdegi deńgeıine – 101,7%. Tabıǵı gaz óndirý 4,6%-ǵa artty (543,5 mln. tekshe metr).
Óńdeý ónerkásibindegióndirý kólemi 4,3%-ǵa artyp (salanyń úlesi – 4,5%), 17,8 mlrd. teńgeni qurady.
Ózge de metal emes mıneraldyq ónimder óndirýde – 3,5 ese,rezeńke jáne plasmassa buıymdaryn óndirýde – 2,6 ese, hımıa ónerkásibiniń ónimderin óndirýde – 2,9%-ǵa, , azyq-túlik ónimderin óndirýde – 11,1%-ǵa ósý baıqalady.
«Sýmen jabdyqtaý, kanalızasıalyq júıe, qaldyqtardy jınaqtaý jáne bólýdi baqylaý» salasynda 5,2 mlrd. teńge kóleminde ónim shyǵaryldy nemese 2014 jyldyń tıisti deńgeıine – 22,1%.
Negizgi kapıtalǵa ınvestısıalar kólemi 2015 jyldyń qańtar-naýryzynda 92,5 mlrd. teńgeni qurady, bul – 2014 jyldyń osyndaı kezeńinen 2,2%-ǵa kóp.
Indýstrıalandyrý kartasyn iske asyrýdyń ekinshi besjyldyǵyna (2015-2020 jyldar) jalpy quny 1 trln. teńge bolatyn jáne 12 myńnan astam jumys orny qurylatyn 60-tan astam jobany, onyń ishinde 2015 jyly – quny 100,6 mlrd. teńge bolatyn jáne 800-den astam turaqty jumys orny qurylatyn 16 jobany iske asyrý josparlanǵan. Onyń ishinde, aǵymdaǵy jyldyń 1 toqsanynda 370,0 mln. teńge somasyna bir joba – «KÝDÝ Indastrıes Qazaqstan» JSHS-niń tolyq jıyntyqty burandaly sorǵy júıelerin shyǵaratyn (Kanadalyq tehnologıa boıynsha) zaýyty paıdalanýǵa berilip, 31 jumys orny quryldy. Budan basqa, myna jobalardy iske asyrý kózdestirilgen:
1. «QazAvtoJol» UK» AQ – «Shetpe-Beıneý» avtomobıl jolyn rekonstrýksıalaý. Quny – 46,4 mlrd. teńge. Jumys oryndary – 10.
2. «Aqtaý Teńiz Soltústik Termınaly» JSHS – Aqtaý halyqaralyq teńiz saýda portyn soltústik baǵytta keńeıtý jobasyn iske asyrý. Qurǵaq júk tıeý aılaqtary jáne ınfraqurylym obektileri. Quny – 37,5 mlrd. teńge. Qýattylyǵy – 2,5 tonna qurǵaq júk. Jumys oryndary – 173.
3. «Sofie Medgroup» kóp beıindi klınıkasy» JSHS – «Sofie Medgroup» kóp beıindi klınıkasyn salý. Quny – 3882 mln. teńge. Qýattylyǵy – 13 myń kelýshi. Jumys oryndary – 224.
4. «Bozashy Opereıtıng LTD» KF – №31 toptyq ólsheý qondyrǵysyn salý. Quny – 2077 mln. teńge. Qýattylyǵy – 2400 m3/táýlik. Jumys oryndary – 8.
5. «Medıkal Farm Cha-Kýr» JSHS – suıyq dárilik formalar men medısınalyq maqsattaǵy buıymdar shyǵarý boıynsha farmasevtıkalyq keshen. Quny – 1668 mln. teńge. Qýattylyǵy – 20 mln. dana ınfýzıalyq dárilik quraldar. Jumys oryndary – 29.
6. «DSK-Aqtaý» JSHS – úı qurylysy kombınatyn salý. Quny – 1 580 mln. teńge. Qýattylyǵy – 300000 m2. Jumys oryndary – 68.
7. «Maersk Oıl Qazaqstan Gmbh» KF – teńiz sýyn jınaý stansıasy jáne teńiz sýynyń qubyrjoly. Quny – 1 499 mln. teńge. Qýattylyǵy – jylyna 3,5 mln. m2. Jumys oryndary – 5.
8. «Azersýn óndiris jáne logıstıka ortalyǵy» JSHS – azyq-túlik taýarlaryn saqtaýǵa arnalǵan qoımalyq orynjaılar qurý. Quny – 1,5 mlrd. teńge. Jumys oryndary – 40.
9. «Qaraqudyqmunaı» JSHS – gaz jetegi bar blokty shoǵyrly sorǵy stansıasyn salý. Quny – 1144 mln. teńge. Qýattylyǵy – 25,2 myń kVt-saǵat. Jumys oryndary – 20.
10. «Bereket-F» JSHS – Nan, kondıter, makaron, shujyq ónimderin, et jartylaı fabrıkattaryn, aýyz sý óndiretin «Aq nan-Mańǵystaý» zaýyty. Quny – 828 mln. teńge. Qýattylyǵy – táýligine 25 tonna. Jumys oryndary – 80.
11. «TasbolatOılKorporeıshn» JSHS – elektrlik qýattylyǵy 2h1819 kVt gaz porshendi elektr stansıasy. Quny – 825,9 mln. teńge. Qýattylyǵy – 22 myń MVt. Jumys oryndary – 4.
12. «Aqtaý transformator zaýyty» JSHS – elektr qalqan jabdyǵyn óndirý jáne 6-10-35 kV qýattyq transformatorlaryn jóndeý. Quny – 600 mln. teńge. Qýattylyǵy – jylyna 1000 dana. Jumys oryndary – 60.
13. «Shyny-plastıkalyq qubyrlar zaýyty» JSHS – shyny-plastıkalyq qubyrlar men fıtıngter óndiretin 3-sehtyń qurylysy. Quny – 568 mln. teńge. Qýattylyǵy – jylyna 260 km. Jumys oryndary – 50.
14. «Dostyq Polımer» JSHS – polımerlik býma óndiretin zaýyt salý. Quny – 191,9 mln. teńge. Qýattylyǵy – jylyna 380 tonna polımerlik býma. Jumys oryndary – 32.
15. «Atameken» JSHS – ák unynyń óndirisi. Quny – 52 mln. teńge. Qýattylyǵy – jylyna 7,2 myń tonna. Jumys oryndary – 20.
2015 jyldyń qańtar-naýryzynda qurylys jumystarynyń kólemi 20,3 mlrd. teńgeni, ósý qarqyny 111,5% qurady. Jalpy aýdany 239 myń sharshy metr turǵyn úı paıdalanýǵa berildi nemese 2014 jyldyń qańtar-naýryzynan 66,3%-ǵa artyq.
Oblystyń básekege qabiletti artyqshylyqtaryn esepke ala otyryp, oblys ekonomıkasynyń mynadaı ósý rezervteri aıqyndaldy: munaı-gaz óndirý sektoryn odan ári damytý (izdestirý, barlaý júrgizý jáne jumys istep turǵan ken oryndaryn jete barlaý, jumys istep turǵan ken oryndarynyń tıimdiligin kóterý, munaı servıstik klasterdi damytý), oblystyń tranzıttik áleýetin damytý (kólik pen logıstıka), qurylys ındýstrıasy men týrızmdi damytý («Kendirli» kýrortty demalys aımaǵy).
«Aqtaý teńiz porty» AEA aýmaǵyn joǵary tehnologıalyq eksportqa baǵdarlanǵan óndiristermen tolyqtyrý boıynsha jumys júrgizilýde. Búginge AEA aýmaǵynda 2014 jyly paıdalanýǵa berilgen: «KIS-Aqtaý» ındýstrıalyq qurylys kombınaty, jol-qurylys materıaldaryn shyǵaratyn «KaspııTasjol» zaýyty, «Kaspıoplast» JSHS-niń tómen qysymdy qubyrlar óndirisi jáne «KazTrub-Industries» JSHS-niń qubyrlar men plasmassa buıymdar óndirisi atty 4 jobany esepke alǵanda, 9 kásiporyn jumys istep tur.
2015 jyly 5 jobany paıdalanýǵa berý josparlanǵan.
AEA-nyń ınvestısıalyq tartymdylyǵyn kóterý maqsatynda, aýmaǵyn ınfraqurylymmen qamtamasyz etý boıynsha jumys júrgizilýde. Búginge №3 jáne №1 kishi aımaqtar ınjenerlik ınfraqurylymmen qamtamasyz etilgen. № 1 (qosymsha ýchaske), № 2 jáne №4 kishi aımaqtardyń ınjenerlik ınfraqurylymyn salýǵa JSQ ázirleý júrgizilýde.
Kólik ınfraqurylymyn damytý turǵysynda, Azıa damý bankiniń qaryz qarajatyn tartý arqyly respýblıkalyq búdjet qarajaty esebinen «Aqtaý-Beıneý-Atyraý» avtojolyn rekonstrýksıalaý jobasy iske asyrylýda: «Beıneý-SHetpe» ýchaskesinde qurylys aıaqtalýda, «Shetpe-Jetibaı-Aqtaý» ýchaskesinde jumystar bastaldy.
«Syńǵyrlaý-Sam-Noǵaıty-Turysh» avtojolynyń jáne Aqtaý-Qalamqas avtomobıl jolynyń «Aqtaý-Aqshuqyr» jáne «Aqtaý-S. Shapaǵatov» oblysishilik baǵyty boıynsha avtopavılondardyń (13 birlik aıaldama, 14-26 kılometr ýchaskesinde) qurylysy júrgizilýde.
«Aqtaý-Quıylys» (7-15 km), «Fort-SHevchenko – Aqtaý-Qalamqas jolynyń 43 kılometrine deıin» (43-75 km), jáne «Aqtaý-Qalamqas» (101 jáne 104 km) avtojoldaryn kúrdeli jóndeý, «Fort-SHevchenko – Aqtaý-Qalamqas jolynyń 43 kılometrine deıin» (75-122 km) jáne «Aqtaý-Qalamqas» (10-89 km) avtojoldaryn ortasha jóndeý jalǵasýda.
Qazaqstan Respýblıkasynyń týrısik salasyn damytýdyń 2020 jylǵa deıingi tujyrymdamasy Batys Qazaqstandy jaǵajaı týrıziminiń ortalyǵy retinde, onyń ishindeKendirli kýrortty demalys aımaǵyn damytýdy kózdeıdi. Kendirli týrısik aımaǵyn damytýdyń júıeli jospary ázirlenip, bekitildi. Kýrortty aımaqty damytýǵa ınvestorlar tartý boıynsha belsendi jumys júrgizilýde.
Tutyný baǵalary men tarıfterdiń ındeksi 2015 jyldyń naýryzynda 2014 jyldyń jeltoqsanyna 101,8% (QR boıynsha – 101,1%), onyń ishinde azyq-túlik taýarlaryna – 101,6% (QR boıynsha – 101,6%), azyq-túlik emes taýarlarǵa – 100% (QR boıynsha – 99,4%), aqyly qyzmetterge – 104,0% (QR boıynsha – 102,2%) qurady.
Aýyl sharýashylyǵy jalpy óniminiń kólemi 1787,7 mln. teńgeni qurady. Naqty kólem ındeksi – 2014 jyldyń tıisti kezeńine 100,7%. İri qara mal basynyń – 28,8%-ǵa, qoı men eshki basynyń – 54%-ǵa, jylqy basynyń – 32,1%-ǵa, túıe basynyń – 34,1%-ǵa óskeni baıqalady.
Shaǵyn jáne orta bıznestiń jumys istep turǵan sýbektileriniń sany 1.03.2015 jylǵa 48,2 myń myń birlikti qurady nemese 2014 jyldyń osyndaı datasymen salystyrǵanda 15,6%-ǵa artty.
«Jumyspen qamtý 2020 jol kartasy» baǵdarlamasynyń aıasynda 2015 jyldyń 1 toqsanynda 205,4 mln. teńge somasyna 5 joba maquldandy.
Ekinshi deńgeıdegi banktermen 2015 jylǵy 1 aqpanǵa shaǵyn bıznes sýbektilerine 456,9 mln. teńge kóleminde kredıttik resýrstar berildi, bul – 2014 jyldyń osyndaı kezeńimen salystyrǵanda 27%-ǵa az.
Halyqty jumyspen qamtýdy qamtamasyz etý salasynda, «Jumyspen qamtý 2020 jol kartasy» baǵdarlamasynyń iske asyrylýyn esepke alǵanda 2015 jyldyń qańtar-naýryzynda oblys boıynsha 5353 jumys orny quryldy (2014 jyldyń osyndaı kezeńinde – 4851 jumys orny). Onyń ishinde, qalalar men aýdandardyń ákimdikteri halyqtyń nysanaly toptary úshin 594 áleýmettik jumys ornyn quryp, joǵary oqý oryndarynyń 509 túlegin jastar praktıkasyna tartty.
Esepti kezeńde jumysqa ornalastyrý deldaly – jumyspen qamtý organdaryna 4937 adam ótinish bildirdi. Áleýmettik qorǵaý sharalarymen 3337 adam qamtylyp, onyń ishinde 1403 adam jumysqa ornalastyryldy, 1332 adam qoǵamdyq jumystarǵa joldandy.
Jalpy jumyssyzdyq deńgeıi 2014 jyldyń 4 toqsanynda (ashyq eńbek rynogynda) 5,1%-dy qurady (2013 jyldyń 4 toqsanynda – 5,4%).
Bir qyzmetkerdiń ortasha aılyq ataýly jalaqysy 2014 jyldyń qańtar-jeltoqsanynda 220 282 teńgeni qurady, bul – 2013 jyldyń osyndaı kezeńinen 20,4%-ǵa joǵary.
Memlekettik búdjetke (Ulttyq qordy esepke almaǵanda) 2015 jyldyń qańtar-naýryzynda 77,7 mlrd. teńge (boljamǵa – 111,6%), onyń ishinde respýblıkalyq búdjetke – 49,8 mlrd. teńge (boljamǵa – 101,2%), jergilikti búdjetke – 27,9 mlrd. teńge (boljamǵa – 136,8%) somasynda salyqtar men ózge de mindetti tólemder tústi.
Búdjetke tólemder boıynsha bereshek jyl basymen salystyrǵanda 6,1%-ǵa azaıyp, 10,8 mlrd. teńgeni qurady.
Bilim berý. Bilim berýge arnalǵan shyǵystar 2015 jylǵa 50,9 mlrd. teńgeni quraıdy (2014 jylǵa qaraǵanda ósimi – 19,5%). 1.04.2015 jylǵa 8,9 mlrd. teńge ıgerildi.
Bilim berý obektilerin damytýǵa 2015 jyly – 7,1 mlrd. teńge, onyń ishinde respýblıkalyq búdjetten – 4 mlrd. teńge, jergilikti búdjetten – 3,1 mlrd. teńge kózdestirildi.
2015 jyly aıaqtalatyn 2590 oryndyq 11 balabaqshanyń, onyń ishinde: Jańaózen qalasynyń Mereı, Araı, Astana shaǵyn aýdandary men Qyzylsaı aýylynda árqaısysy 320 oryndyq 4 balabaqshanyń, Aqtaý qalasynda 280 oryndyq balabaqshanyń, Beıneý aýylynda árqaısysysy 140 oryndyq 2 balabaqshanyń, Munaıly aýdanynyń Atameken jáne Dáýlet aýyldarynda árqaısysy 280 oryndyq 2 balabaqshanyń, Túpqaraǵan aýdanynyń Fort-SHevchenko qalasynda 140 oryndyq, Qyzylózen aýylynda 50 oryndyq balabaqshanyń qurylysy júrgizilýde. Qaraqıa aýdanynyń Jetibaı aýylynda 280 oryndyq balabaqshanyń qurylysyn bastaý, «Nurly jol» baǵdarlamasynyń aıasynda 2015 jylǵa kózdestirildi.
Úsh aýysymmen oqytatyn mektepterdi joıý maqsatynda, Fort-SHevchenko qalasynda 550 oryndyq mektep-ınternattyń jáne Atameken aýylynda 1200 oryndyq orta mekteptiń qurylysy júrgizilýde. Budan basqa, Beıneý aýylynda 900 orta mektep salý jobasy «Nurly jol» baǵdarlamasynyń aıasynda 2015 jylǵa kózdestirildi.
Avarıalyq mektepterdi joıý maqsatynda, 2015 jyly aıaqtalatyn árqaısysy 624 oryndyq taǵy 2 orta mekteptiń qurylysy respýblıkalyq búdjet qarajaty esebinen júrgizilýde (Qaraqıa aýdanynyń Qulandy aýyly men Jetibaı stansıasynda).
7 bilim berý obektisin kúrdeli jóndeýge jergilikti búdjetten 1,6 mlrd. teńge bólindi.
Densaýlyq saqtaý. Densaýlyq saqtaýǵaarnalǵan shyǵystar 2015 jylǵa 19,1 mlrd. teńgeni quraıdy (2014 jylmen salystyrǵanda ósimi – 16,5%). 1.04.2015 jylǵa 4,4 mlrd. teńge ıgerildi.
Densaýlyq saqtaý obektilerin damytýǵa 2015 jyly – 2,1 mlrd. teńge, onyń ishinde respýblıkalyq búdjetten – 895,9 mln. teńge, jergilikti búdjetten – 1,2 mlrd. teńge kózdestirildi.
Respýblıkalyq búdjet qarajatynyń esebinen Aqtaý qalasynda 150 oryndyq Óńirlik ana men balany qorǵaý ortalyǵyn salý kózdestirilgen.
Jergilikti búdjettiń qarajaty esebinen Mańǵystaý aýdanynyń Úshtaǵan, Qyzan jáne Jyńǵyldy aýyldarynda, Qaraqıa aýdanynyń Munaıshy aýylynda jáne Munaıly aýdanynyń Batyr aýylynda aýysymyna 40 kelýshige arnalǵan 5 dárigerlik ambýlatorıanyń jáne Qaraqıa aýdanynyń Qulandy aýylynda jáne Aqtaý qalasynyń Ómirzaq aýylyndaaýysymyna 25 kelýshige arnalǵan 2 dárigerlik ambýlatorıanyń, sondaı-aq Beıneý aýdanynyń Eset aýylynda feldsherlik-akýsherlik pýnkttiń qurylysy júrgizilýde.
Balalar óliminiń deńgeıi 2014 jylǵy qańtar-naýryzdaǵy 1000 tiri týylǵandarǵa shaqqanda 9,4-ten 2015 jylǵy qańtar-naýryzda 11,4-ke deıin artty. Ana óliminiń faktileri tirkelmedi (2014 jyldyń qańtar-naýryzynda – 1).
Týberkýlezben aýyrý 2014 jylǵy qańtar-naýryzdaǵy 100 myń halyqqa shaqqandaǵy 18,9-dan 2015 jylǵy qańtar-naýryzda 17,1-ge deıin azaıdy.
Óńirdi tıimdi damytý jónindegi 2015 jylǵy 2 toqsanǵa arnalǵan mindetter:
1. «Nurly jol – bolashaqqa bastar jol» atty 2014 jylǵy 11 qarashadaǵy Qazaqstan halqyna Joldaýdy iske asyrý jónindegi jalpyulttyq is-sharalar josparyn iske asyrýdy qamtamasyz etý.
2. Indýstrıalyq-ınnovasıalyq damytý jónindegi 2015-2020 jyldarǵa arnalǵan memlekettik baǵdarlamanyń aıasynda aǵymdaǵy jylǵa kózdestirilgen jobalardy iske asyrýdy, jańa jobalardy izdeýdi jáne Indýstrıalandyrý kartasyn ýaqytyly ózektilendirýdi qamtamasyz etý.
3. «Nurly jol» ınfraqurylymdy damytýdyń memlekettik baǵdarlamasyn, «Óńirlerdi 2020 jylǵa deıin damytý», «Bıznestiń jol kartasy – 2020», «Jumyspen qamtý 2020 jol kartasy» baǵdarlamalaryn tıimdi iske asyrý jónindegi sharalardy qabyldaý.
4. Memleket basshysynyń Úkimettiń keńeıtilgen otyrysynda bergen 2015 jylǵy 11 aqpandaǵy tapsyrmalaryn iske asyrý jónindegi is-sharalar josparyn, «erekshe kezeńdi» esepke ala otyryp oryndaýdy qamtamasyz etý.
5. Monoqalalardy damytýdyń 2012-2020 jyldarǵa arnalǵan baǵdarlamasynyń jáne Jańaózen qalasyn áleýmettik-ekonomıkalyq damytýdyń 2012-2020 jyldarǵa arnalǵan keshendi josparynyń aıasyndaǵy is-sharalardy iske asyrýdy jalǵastyrý.
6. Oblystyń Tirek aýyldyq eldi mekenderiniń jáne aýdan ortalyqtarynyń 2014-2018 jyldarǵa arnalǵan keshendi damý josparlaryn, Aýyldyq okrýgterdi, aýyldardy jáne kentterdi damytý jónindegi 2014-2018 jyldarǵa arnalǵan oblystyq is-sharalar josparyn, sondaı-aq Mańǵystaý oblysynyń shekara mańyndaǵy aýdandaryn damytý jónindegi 2014-2020 jyldarǵa arnalǵan is-sharalar josparyn iske asyrýdy qamtamasyz etý.
7. Túpqaraǵan aýdanynyńFort-SHevchenko shaǵyn qalasynyń keshendi damý josparyn ázirleýdi aıaqtaý.
8. Mańǵystaý oblysyn damytýdyń 2016-2020 jyldarǵa arnalǵan baǵdarlamasynyń jobasyn ázirleý boıynsha jumysty bastaý.
Pikir qaldyrý