Almaty oblysynda áleýmettik-demografıalyq baǵytta nátıjeli jumystar atqarylyp keledi. Máselen, óńirdegi turǵyndar men bala sanynyń artýyna baılanysty Esik qalasynda jalpy bilim beretin mekteptiń qurylys jumystarynyń nóldik sıklynyń aıaqtaýymen jańa ǵımarattardyń alǵashqy tasy qalandy.

Joba boıynsha 900 oqýshyǵa arnalǵan jańa mektepter salynýda. Bul demografıalyq ahýaldyń artqandyǵynyń belgisi. Sonymen qatar halyqtyń áleýmettik jaǵdaıyn arttyrý maqsatynda kópbalaly otbasylar men turmysy nashar otbasylarǵa ataýly kómekter jasalyp keledi. Sonyń ishinde basa nazar aýdaratyndyǵy, bilim berý uıymdarynda turmysy tómen otbasylar bilim berý mekemelerinde tegin tamaqpen qamtyldy.

Iaǵnı, bıyl oblysta 3064 áleýmettik osal otbasylardan shyqqan balalar men 1160 mektepke deıingi bilim berý uıymdarynda 95 475 bala tegin tamaqpen qamtylǵan. Sondaı-aq eki jastan alty jasqa deıingi balalardy mektepke deıingi tárbıemen ári oqytýmen qamtý – 92,3 paıyzdy qurady. Bul 2022 jylmen salystyrǵanda 0,7 paıyzǵa artyp otyr, Al 3-6 jas aralyǵyndaǵy balalardy qamtý 94,3 paıyzdy quraıdy. Bul 2022 jylmen salystyrǵanda 1,3 paıyzǵa artqan. Sonymen qatar balalardy mektepke deıingi tárbıemen jáne oqytýmen qamtýdy arttyrý maqsatymen qadamdyq josparlarǵa sáıkes jańa oryndar da ashylyp jatyr.  

Bul týraly Almaty oblysynyń ákimi Marat Eleýsizuly: «Balalardyń sanynyń artýyna baılanysty Almaty oblysynda mektepterdiń jetispeıtindigi bilinedi. Iaǵnı, onyń elý úshi úsh aýysymdyq rejımde jumys istep keldi. Byltyr biz otandyq kásipkerlerge «Jaıly mektep» ulttyq jobasy barysynda jańa memlekettik mektepterdiń qurylystaryn qarjylandyrý boıynsha ótinish aıtqan bolatynbyz. Endi mine, kásipker Bolat Ótemuratovtyń qoldaýymen Almaty oblysyna Esik pen Shelekte mektepterdiń qurylys jumystary júrip jatyr» deıdi. Sondaı-aq ol: «aýdany 12,5 myń km2 mektep 900 oqýshyǵa eseptelgen. Oqý kabınetterimen qatar rekresıalyq aımaqtarmen oqý-óndiristik sheberhanalarmen, sport jáne kovorkıng-keńistigimen jabdyqtalady. Esik qalasynda jańa mekteptiń ashylýy men aýmaǵynda turatyn barlyq balany qabyldap, Almatyǵa kúndelikti qatynap oqıtyn oqýshylardyń saparlaryn edáýir qysqartýǵa múmkindik beredi» deıdi.

Sondaı-aq demografıalyq jaǵdaıdyń ósýine baılanysty erekshe bilim berý qajettilikteri bar mektep jasyna deıingi balalardy tárbıeleý men oqytýǵa baılanysty mektepke deıingi bilim berý uıymdarynyń úlesi 75,2 paıyzdy qurady. Iaǵnı, Qazaqstan Respýblıkasyndaǵy mektepke deıingi jáne orta, tehnıkalyq, kásiptik bilim berýdi damytýdyń 2023-2029 jyldarǵa arnalǵan tujyrymdamasy boıynsha Qazaqstan Respýblıkasynyń №249 qaýlysyn oryndaý maqsatynda 2023 jyly 78 mektepti jańǵyrtýǵa 6,4 mlrd teńge qarastyrylyp, 70 mektepke 86 jańa modıfıkasıalanǵan kabınet satyp alyndy. Bul óńirdiń áleýmettik-demografıalyq jaǵdaıynyń artýyna sep boldy.