تاعدىر...
«قۇداي ادامنىڭ تاعدىرىن جازىپ قويادى» دەيدى. «تاعدىرىڭ وسىنداي» دەيمىز. «تاعدىر – ادامنىڭ عۇمىرى» دەپ تە جاتامىز. ءبىراق ءدوپ باسىپ «تاعدىر» دەگەن سوزگە جاۋاپ بەرەتىن كىم بار؟

تەگىندە ادامنىڭ تاعدىرى ادامنىڭ ءوز قولىندا. اقيقاتى قۇدايدان ەكەنىنە شەك كەلتىرۋگە بولماس، ءبىراق جاراتۋشىنىڭ ءوزى ادامعا اقىل مەن سانا بەردى. ەندەشە قۇدايدىڭ جازعان تاعدىرى ادامنىڭ تۋۋ نۇكتەسى مەن ءولۋ نۇكتەسى. ال قالعانى سانا مەن اقىل، جۇرەكتىڭ قارەكەتى بولسا كەرەك.

جامان ادام بولمايدى. ءدال سول سەكىلدى «جامان تاعدىر» دەگەن ءسوز دە جوق. ءبارى ادامنىڭ ءوز ءىسى. جاقسى جولدان جامان جولعا كەتۋى، جامان جولعا كەتىپ ودان قايتا جاقسى جولعا ءتۇسۋى ءبارى دەرلىك ادامنىڭ ىشكى جان ارپالىسى. ءبىراق ءتۇپتىڭ تۇبىندە ادام ءوزى جازىپ شىققان تاعدىر جىرىنىڭ قۇربانى بولادى. بالكىم سونداي ءبىر لاززاتپەن ولەدى الدە قاسىرەت كورىپ، بۇل جاعى دا ادامعا بايلانىستى. وسى جەردە ويلانعان بولارسىز، «اجالدىڭ كىلتى قۇدايدا عوي» دەپ. ارينە ول سولاي. ءبىراق ادام جاساعان ومىرىنە ءوزىنىڭ كوڭىلى تولسا، حاق جولىنان اداسىپ كەتپەسە، تاعدىرىنا كۇن سايىن جاقسىلىق تامشىسىن قۇيىپ وتىرسا، ول نەگە كۇناھارمىن-اۋ دەپ قاسىرەت شەگىپ ءولۋى كەرەك. جوق ولاي ەمەس. اينالىپ كەلگەن كەزدە اجالدى الدىمىزعا الىپ كەلەتىن اللا، ال ونى قابىلداۋ ءبىزدىڭ ماسەلەمىز. ياعني قالاي قابىلدايمىز دەگەن سۇراققا جاۋاپ ىزدەۋ.

«تاعدىرعا سەنەسىڭ بە» دەيتىن ءبىر اۋىر سۇراق بار. جاۋابىن ىزدەۋ ءۇشىن دىنگە كەلۋ كەرەك. ال دىنگە كەلۋ ءۇشىن تازا بولۋ كەرەك، تازا بولۋ ءۇشىن بەس ۋاقىت دارەت الۋ كەرەك، دارەت الۋ ءۇشىن اۋىزىڭدا دۇعا بولۋ كەرەك، دۇعانى جاتتاۋ ءۇشىن ءىلىم كەرەك، ءىلىمدى الۋ ءۇشىن سانا كەرەك، سانا بولۋ ءۇشىن مي كەرەك، مي بولۋ ءۇشىن ادام بولۋ كەرەك... كەرەك دۇنيەنىڭ كوپتىگى سونشا، بۇل سۇراققا جاۋاپ بەرۋدىڭ دە قاجەتى شامالى. ءبىراق جوعارىدا اتاپ وتكەنىمدەي، ادام ءوز تاعدىرىن ءوزى جاسايتىن بولسا، وعان سەنگەنى نەسى؟ سوندا ءسىز ءوزىڭىز جاساپ وتىرعان ءاربىر ىسىڭىزگە جاۋاپ بەرە المايتىن ادام بولاسىز. سەبەبى ءسىزدىڭ سۇراق وزىڭىزگە بەرىلگەن تاعدىردىڭ يەسى رەتىندە ەمەس، بىرەۋ سىزگە سونى جاساپ قويىپ، سودان ءۇمىت كۇتىپ وتىرعان ادامنىڭ اڭگىمەسى. اڭگىمە تاعدىرعا سەنۋ سەنبەۋ دە ەمەس، اڭگىمە سىزدە!

تۇسىنگەنىم مىناۋ، «تاعدىرىمىز سونداي» دەپ مۇڭ ارتاتىن ادامدار ەشكىم ەمەس. سەبەبى بۇل ءسوز سىلتاۋ عانا. سىزگە قۇداي ءسىز جۇرە المايتىن جولدى بەرمەيدى. سەبەبى ول ءسىز ويلاعاننان دا مىڭ ەسە مەيىرىمدى. تەك ءبارىن قيىنداتىپ الاتىن ءوزىڭىز. سودان كەيىن كەلىپ تاعدىردى قالا بەردى اقىرى قۇدايدى قارعاپ شىعاسىز. بۇل ادىلەتتى دەپ ويلايسىز با؟

ءتۇيىن مىناۋ، تاعدىرعا سەنبەڭىز، سەنىم ارتپاڭىز. ونى ءسىز جاسايسىز. ءوزىڭىز جاساعان دۇنيەگە ءوزىڭىز سەنە الماساڭىز، بىرەۋدى نە كورىنبەيتىن دۇنيەنى كىنالاماڭىز. ءبىر سوزبەن ايتقان كەزدە «تاعدىر» دەگەن ءسوزدى ويلاپ تاۋىپ، وعان سونشا فيلوسوفيالىق ەركىندىك پەن مورالدىق باسىمدىلىق بەرىپ تاستاعانبىز دا، ءوزىمىز ايتقان وتىرىككە ءوزىمىز سەنىپ كەلەمىز. قۇداي ءومىر بەردى. قۇداي سىزگە تاعدىر بەردى، ءبىراق ءسىز ءوزىڭىز جاساپ جاتقان تاعدىردى قۇداي بەرگەن جوق.

كەيدە اقىلدىڭ ەسىگىن اشىپ، سىرتتان ىشكە اۋا كىرگىزىپ تۇرعان ءجون. ايتپەسە ءبارى ءوزى قامالىپ وتىرعان ءۇيدىڭ ءپالساپاشىل داناسى اتانىپ كەتەدى.

ايتپاقتاي، جوعارىداعى تاعدىر دەگەنگە ءدىني تۇرعىدا ءسال دە بولسا ءبىر فاكت كەلتىرە كەتەيىن، «تاعدىر – اللاھتىڭ الدىن الا بىلگەن عىلىمى مەن دانالىعىنىڭ تالابى بويىنشا بۇكىل تىرشىلىككە ارناپ ولشەگەن مولشەرى». مەن ايتقان ەكى نۇكتە وسى.

مارعۇلان اقان

Facebook پاراقشاسىنان الىندى