راككادا ءتىرى قالعان جۇزدەگەن دايش سودىرى بالا-شاعاسىن الىپ، قۇپيا كەلىسىمگە سايكەس «سيريانىڭ دەموكراتيالىق كۇشتەرى» جالداعان 47 جۇك كولىگى مەن 13 اۆتوبۋسقا ءمىنىپ، قالادان سىتىلىپ شىعىپ كەتكەن. بۇل BBCء-دىڭ ەكسكليۋزيۆى جونىندە Qamshy.kz اپارات اگەنتىگى جازادى.

بي-بي-سي ءتىلشىسى سيريا قالاسىنان جۇزدەگەن دايش جاۋىنگەرلەرىنىڭ قاشىپ كەتۋىنە مۇمكىندىك بەرەتىن قۇپيا مامىلە تۋرالى مالىمەتتەردى اشتى.

دايش-تىڭ استاناسى سانالىپ كەتكەن راككادا جۇرگىزىلگەن سوعىس بۇدان ءبىر اي بۇرىن توقتاعان ەدى. بۇل تەكەتىرەستىڭ قالاي اياقتالعاندىعى جونىندەگى مالىمەتتەر تەك ءقازىر عانا اشىلىپ جاتىر. مۇندا قالعان دايش جاۋىنگەرلەرى وتباسىن الىپ قاشىپ شىعۋى تاڭ قالارلىق جايت. راككادا قالعان كۇزەت قالالىق اۋرۋحانادا دايش سودىرلارىن ءبىر اي بويى قاماۋدا ۇستاعان.

دايش وتباسىلارى قاماۋدا ۇستالعانمەن، ولاردىڭ ساعى سىنعان جوق. بۇل جەردە ولار باسقا كۇنى كۇرەسۋ ءۇشىن ءومىر ءسۇرۋ كەرەك ەكەندىگىن ۇقتى. دايش اسكەرىن شىعارۋ مامىلەسى تۋرالى كەلىسىمدى ەشكىم دە ايتقىسى كەلمەيدى. ويتكەنى ول راككانىڭ لاس قۇپياسى.

كۇردتەر، ارابتار جانە باتىس كواليسياسى دايش اسكەرىنىڭ راككادان قاشىپ شىعۋىنا رۇقسات بەرىپ قانا قويماي، قالا شەكاراسىنان الىس جەرلەردە شابۋىل جاساۋعا مۇمكىندىك بەردى.

كوالاسيا اراسىندا جاسالعان مامىلە بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىن تۇنشىقتىرۋمەن باستالدى. دايش-تىڭ قاشىپ شىعۋى تەليەۆيزياعا ارنالماعان جاڭالىق ەدى.

الايدا اۋەسقوي بەينەجازبالار ارقاسىندا، جۇرتتان جاسىرىلعان شىندىقتىڭ بەتى اشىلدى. سەبەبى بۇل وتە ءىرى جاسىرىن مامىلەنى قۇپيا ۇستاۋ مۇمكىن ەمەس ەدى.

ب ا ق قۇرالدارىنا تەك بىرنەشە ونداعان جەرگىلىكتى جاۋىنگەرلەر عانا جىبەرىلگەندىگى ايتىلعان.

ءتىلشى: شەتەلدىكتەر جوق بولسا، قارۋ دا بولماس ەدى. ءبىراق جۇك ماشينالارى قارۋ اسىنعان، بەلدەرىنە وز-وزىنە قول جۇمسايتىن بومبا تاعىپ العان جاۋىنگەرلەرگە تولى بولدى. ءبىراز ىزدەستىرۋلەردەن كەيىن، تابكا دەگەن جەردەن جۇك كولىگىن، اۆتوكولىك جۇرگىزۋشىلەرىن، بەيبىت تۇرعىنداردى جانە دايش-تى ەركىندىككە جەتكىزگەن ادامداردى تاپتىق.

ولاردى كۇردتتەر جانە سيريانىڭ دەموكراتيالىق كۇشتەرى سايلاعان. راككادان شىققان ولار ومىرىندەگى ەڭ ۇزاق ساپارعا شىقتى، كۇندىز-تۇنى توقتاماستان، ءۇش كۇندەي جولدا بولعان.

مامىلە بۇزىلعان جاعدايدا، دايش بوماسى تيەلگەن جۇك كولىكتەرى جارىلاتىن ەدى. ولار تەك بىرنەشە جۇزدەگەن بەيبىت تۇرعىندى كوشىرەتىندىكتەرىن ايتىپ سىتىلىپ شىعۋشى ەدى.

كولىك جۇرگىزۋشىءسى: ءبىز 47 جۇك كولىگى جانە 13 اۆتوبۋس بولاتىنبىز، ال دايش اسكەرى ءوز كولىكتەرىمەن جولعا شىققان. ءبىز ءجۇرىپ وتكەن جول شامامەن 6-7 شاقىرىمدى قۇرادى. بىزدەرمەن بىرگە ايەلدەر مەن بالالار بولدى. بارلىعىن قوسقاندا 4000-عا جۋىق ادام بولدى.

ءتىلشى: جۇك كولىكتەرىندەگى شەتەلدىكتەر تۋرالى ايتىپ بەرىڭىزشى. ولار قايدان كەلدى؟

كولىك جۇرگىزۋشىءسى: بىزبەن بىرگە كوپتەگەن شەتەلدىكتەر بولدى، ولار: فرانسيا، تۇركيا، ءازىربايجان، پاكىستان، يەمەن، ساۋد ارابياسى، جۇڭگو، تۋنيس جانە ەگيپەتتەن كەلگەن.

ءتىلشى: بۇل دايش-تىڭ جەڭىس ءۇشىن قاشىپ شىعۋىنا ۇقساپ تۇرعان جوق. سوندىقتان سيريا دەموكراتيالىق كۇشتەرى ەشقانداي جالاۋلار مەن باننەرلەرگە تىيىم سالعان. كەرىسىنشە، دايش جاۋىنگەرلەرى جۇك كولىكتەرىنىڭ ۇستىندە تەك قارۋ-جاراقتارىن اسىنىپ تۇردى. ولار شانينا كەنتىنە جەتكەندە، ءالي ءال-اساد دۇكەنىنە توقتاعان.

ءالي ءال-اساد: بۇل جەردە كولىكتەر ءۇش ساعاتتان استام ۋاقىت تۇردى، ادام سانى شامامەن 4 مىڭنان استام بولدى.

ءتىلشى: كواليسيالىق ۇشاق ولاردىڭ ۇستىنەن ۇشىپ ءوتتى، ءبىراق ەشتەڭە ىستەگەن جوق. جولاۋشىلار ءجۇردى. ءبىز دە ءوز كولىگىمىزبەن ارتىنان اڭدىدىق، دايش كولىكتەرى تاسادان تىس بولىپ كەتتى.  

ماحمۇد اتتى تۇرعىن: بۇل پسيحولوگيالىق قورقىنىشتان قۇتىلۋ ءۇشىن ءبىراز ۋاقىت كەرەك. ماعان ولار ءالى دە قايتىپ كەلەتىن سياقتى كورىنەدى.