بۇگىن پارلامەنت پالاتالارىنىڭ بىرلەسكەن وتىرىسىندا ءسوز سويلەگەن نۇرسۇلتان نازاربايەۆ: «2019 جىلدان باستاپ جالاقىسى 25 اەك-تەن تومەن جۇمىسشىلارعا سالىقتى ون ەسە از تولەتۋدى ۇسىنامىن»، – دەدى. ال ەڭبەك جانە الەۋمەتتىك قورعاۋ ءمينيسترى ءمادينا ءابىلقاسىموۆا: «جۇمىسسىز ازاماتتاردان سالىق جينايمىز»، – دەپ جاقىندا عانا ايدى اسپانعا شىعارعان ەدى. سوندا بۇل قالاي بولعانى؟
نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ سوزىنەن ۇققانىمىز، جالاقىسى تومەن قازاقستاندىقتاردىڭ سالىعىن ازايتۋ ارقىلى ولاردىڭ تۇرمىسىن تۇزەۋگە بولادى ەكەن. ءماجىلىس دەپۋتاتى ازات پەرۋاشيەۆ ەلباسىنىڭ بۇل باستاماسىن قولداپ وتىر.
– ەلباسىنىڭ جالاقىسى 25 اەك-تەن تومەن جۇمىسكەرلەردىڭ سالىقتى از تولەۋى جايلى باستاماسى ۇلكەن جەڭىلدىك بولماق. ول بيزنەس ءۇشىن دە وتە پايدالى. مىسالى، قۇرىلىس ماتەريالدارىن شىعاراتىن كومپانيالاردا ىستەيتىن قانشاما ادامنىڭ، شىنى كەرەك، جالاقىسى ونشا جاقسى ەمەس. ەگەر ءبىز وسى رەفورماعا كوشسەك، ولاردان الىناتىن سالىقتىڭ مولشەرى وننان ءبىر پايىزعا تۇسسە، ول اقشا كاسىپكەرلەردىڭ وزىنە ەمەس، جۇمىسكەرلەردىڭ جالاقىسىنا قوسىلۋى كەرەك. ياعني ولاردىڭ جالاقىسى توعىز پايىزعا ءوسىپ كەتۋى مۇمكىن، – دەيدى پەرۋاشيەۆ.
ەندى ءمادينا حانىمنىڭ مالىمدەمەسىن وي ەلەگىنەن وتكىزىپ كورەيىك. وسىدان ءبىر اي بۇرىن ەڭبەك جانە الەۋمەتتىك قورعاۋ ءمينيسترى بولىپ تاعايىندالعان ءمادينا ءابىلقاسىموۆا جاڭا قىزمەتىنە كىرىسە سالىسىمەن: «جۇمىسسىز ازاماتتارعا سالىق سالۋىمىز كەرەك، – دەپ ەلدى دۇرلىكتىردى.
– بىزدە ءوزىن ءوزى جۇمىسپەن قامتاماسىز ەتىپ جۇرگەن شامامەن 2-3 ميلليون ادام بار. ولار ەشقانداي سالىق تولەمەيدى، زەينەتاقى قورىنا قارجى اۋدارىلمايدى. مىندەتتى ساقتاندىرۋ قورىنا دا قاتىسا المايدى. ءبىز وسىنى رەتتەۋ ءۇشىن جاڭا زاڭ ازىرلەپ جاتىرمىز. ءوزىن ءوزى بەلگىسىز جۇمىسپەن قامتىپ جۇرگەن 3 ميلليون ازاماتتى رەسمي تىركەپ، ولارعا مەملەكەتكە سالىق تولەتەمىز، – دەپ كارىنە مىنگەن بولاتىن جاڭا مينيستر.
ال بۇگىنگى جيىندا ەلباسىمىز، كەرىسىنشە، جۇمىسسىز جۇرگەن نەمەسە ايلىعى تومەن قازاقستاندىقتارعا قولداۋ كورسەتۋ ماقساتىندا جاڭا باستاما كوتەردى. مۇنى ءمينيستردىڭ پرەزيدەنتكە قارسىلىعى دەپ تۇسىنەمىز بە؟ الدە ءابىلقاسىموۆا رايىنان قايتىپ، ايتقان سوزىنەن رەسمي تۇردە باس تارتا ما؟
– مەن بۇل ويمەن كەلىسە المايمىن. سەبەبى وزدەرىن جۇمىسپەن قامتىپ جۇرگەن ازاماتتارعا، ءبىرىنشى كەزەكتە، مەملەكەتتەن اقشا سۇراماي، وزدەرى ەڭبەك ەتىپ جۇرگەندەرىنە ريزا بولۋىمىز كەرەك. مىسالى، بۇگىندە بازارلارعا بارىپ اربا يتەرىپ نەمەسە باسقا دا قاراپايىم جۇمىستاردى اتقارىپ جۇرگەن ازاماتتار كوپ. ءبىز ولارعا، كەرىسىنشە، كومەك كورسەتۋىمىز كەرەك. ونداي ادامداردان قالاي سالىق جينايىن دەپ وتىر، بىلمەدىم. بۇل – ۇلكەن ماسەلە، – دەيدى ازات پەرۋاشيەۆ.
راس-اۋ. جالىقىسى از ادامدار جەڭىلدىكپەن ءبىر پايىز كولەمىندە سالىق تولەيتىن بولسا، جۇمىسسىز جۇرگەندەر سالىقتى قالاي جانە قانداي پايىزبەن تولەيدى؟
