وسى جاقىندا عانا تەلەديداردان كورسەتكەندەي، استانا مەن الماتى ەمحانالارىندا الەمدىك تاجىريبەگە ساي پيلوتتىق جوبا جۇزەگە اسىپ جاتىر. ياعني جۇرەك اۋرۋى، قانت ديابەتى، گيپەرتونيا تاعى باسقا سىرقاتى بار ناۋقاس ادامداردىڭ بىلەگىنە QR-كودپەن جابدىقتالعان مەديسينالىق كومەك بىلەزىگى تاعىلۋدا. كودتى وقۋ ارقىلى جەدەل جاردەم دارىگەرلەرى ناۋقاس تۋرالى تولىق اقپارات الا الادى ەكەن. ماسەلەن، ناۋقاس ەس-تۇسسىز كۇيدە جانساقتاۋ بولىمىنە تۇسسە، دارىگەرلەر ول تۋرالى تولىق اقپاراتتى قولىنداعى بىلەزىكتەن تەز جانە بىردەن الا الادى. ناۋقاس تۋرالى بارلىق اقپارات: ءاتى-جونى، مەكەن-جايى، قان توبى، قانداي دارىگە اللەرگياسى بارى، تۋىستارىنىڭ تەلەفونى، قىسقاسى، بارلىق مالىمەت ەلەكتروندى مەحانيزمدە كورسەتىلگەن. بىلەزىكتەگى «جەكە كابينەتتە» ناۋقاستىڭ تۋعاندارىنىڭ تەلەفون نومىرلەرى دە بار بولعاندىقتان، ولارعا بىردەن حابارلاما جىبەرىلەدى. ونىمەن قوسا جاقىندارى ناۋقاستىڭ قاي جەردە اۋىرىپ قالعانىن بىلەتىن بولادى. جۇيەنى ازىرلەگەن قازاقستاندىق ىت-كومپانيا 2019 جىلى جوبانى تولىق جۇزەگە اسىرامىز دەپ قۇلشىنىپ وتىر. مۇنداي بىلەزىكتەر ءتىپتى، جۇرتقا تەگىن تاراتىلاتىن بولادى ەكەن.
پاسپورتقا، بانكنوتقا، كيىمگە ەنگىزىلىپ جاتقان ميكروچيپ، مىنە، ادامعا، ونىڭ ىشىندە قازاققا دا جەتتى دەگەن – وسى-اۋ! ءبارى كەرەمەت سەكىلدى. ءبىراق، ادامزاتتىڭ بۇكىل تاريحىندا قوعامنىڭ دامۋى ءۇشىن ءار ءتۇرلى ادىس-تاسىلدەر قولدانعان جانە ءقازىر دە قولدانىپ كەلە جاتقانىن ەسكەرسەك، ادامدى ويلاندىراتىن نارسە كوپ. بۇلاي دەۋىمىزگە ءبىزدى جاھاندانۋعا قاتىستى ءدال ءقازىر قولعا الىنىپ جاتقان عاجايىپ نانوتەحنولوگيالىق جوبالار مەن كيبەرنەتيكالىق باعدارلامالار يتەرمەلەپ وتىر.
بۇگىندە پەنتاگونمەن قۇپيا بايلانىسى بار امەريكالىق جانە ەۋروپالىق كومپانيالار اسكەري سپۋتنيكتىك اۆتوماتتى يدەنتيفيكاسيالاۋ تەحنولوگياسى ارقىلى ءتۇرلى جوبالاردى دۇنيەگە اكەلىپ، جارنامالاپ، ەلەكتروندى قوندىرعىلاردى ۇستىن-ۇستىنە توعىتۋدا. ماسەلەن، امەريكالىق اسكەري قىزمەتكەرلەردىڭ وڭ قولىنا جاي كوزگە كورىنبەيتىن 16 ساندى ءنومىرلى ميكروچيپ ەنگىزىلگەن، ونىڭ بازاسىندا الگى ادام تۋرالى بۇكىل مالىمەت ساقتاۋلى تۇر. اەروپورت، كۇش قۇرىلىمدارى، ارناۋلى قىزمەت، قۇقىق قورعاۋ ورگاندارى قىزمەتكەرلەرىنىڭ دە تەرى استىنا ميكروچيپ ەنگىزىلۋدە. ەندىگى كەزەكتە شەنەۋنىكتەر مەن مەملەكەتتىك قىزمەتكەرلەر تۇر. مۇنىڭ ءبارى ولاردىڭ قىزمەتىن باقىلاۋ ءۇشىن كەرەك دەلىنەدى. جان-جانۋارلاردى ايتپاعاندا، اسكەريلەرگە، تەررورشى قىلمىسكەرلەر مەن يمميگرانتتارعا، اداسىپ قالماۋى ءۇشىن كەمپىر-شالدارعا، ۇرلانىپ كەتپەۋى ءۇشىن بالالارعا، سىرقاتتارعا ەنگىزىلىپ جاتقان چيپ جاقىن جىلدارى ءاربىر قازاقستاندىقتىڭ دا ەسىگىن قاعىپ تۇرۋى ابدەن مۇمكىن.
ءقازىر وتار قويدىڭ ءوزىن شوپانسىز باعۋ ءتاسىلى شىققان، ياعني قويدىڭ تەرىسىنە ەلەكترود ەنگىزىپ، راديو ارقىلى باعىپ-باسقارادى. ادام دا تۇبىندە وسىنداي قويعا اينالماس پا ەكەن؟! سەبەبى، تەرى استىنا ەنگىزىلگەن بيداي دانىندەي ميكروچيپ جۇيكە جۇيەسىنە، ودان ميعا اسەر ەتىپ، ادامدى ءوز ەركىنەن ايىرادى. ءسويتىپ، ءومىرىڭىزدىڭ سوڭىنا دەيىن ەلەكتروندى گيپنوزدا ءجۇرىپ، بيوروبوتقا اينالعانىڭىزدى بىلمەي دە قالاسىز. وسى ميكروچيپ ءسىزدىڭ ومىرلىك جولىڭىزدى، ماماندىعىڭىزدى، كيەتىن كيىمىڭىزگە دەيىن تاڭداپ بەرەدى.
«ۇلكەن سەگىزدىكتىڭ»، حالىقارالىق اقسۇيەكتەر ۇيىمى – بيلدەربەرگ كلۋبىنىڭ حالىقارالىق تەرروريزمگە قارسى بۇكىل الەم تۇرعىندارىن جاڭا جاھاندىق جۇيەگە كىرۋگە جانتالاسا شاقىرىسىنىڭ استارىندا وسى ميكروچيپ جاتىر. كەز كەلگەن ۋاقىتتا RussGPS جۇيەسىنىڭ كومەگىمەن وسى جۇيەنىڭ قوجايىنى جەر شارىنداعى كەز كەلگەن زاتتىڭ، ونىڭ ىشىندە تەرى استىنا ميكروچيپ ەنگىزىلگەن بارلىق ادامنىڭ دالمە-دال ورنىن، قايدا جۇرگەنىن، قايدا باعىت العانىن جانە قوزعالىس جىلدامدىعىن ءدال انىقتاپ بەرە الادى جانە ولاردى ءبىر مەزگىلدە قالاۋىنشا باسقارا الادى. ونىڭ باقىلاۋىنان كولىكتەر تە تىس قالماعان: ميكروچيپكە ەلەكتروندى سيگنال جىبەرۋ ارقىلى موتوردى ءسوندىرىپ، باسقا دا ارەكەتتەر جاسايدى، ءتىپتى كولىك رۋلىندەگى ادامنىڭ جۇيكەسىنە تۇرلىشە اسەر ەتىپ، ونى ولتىرە دە الادى. وسىلايشا جەكە ادام عانا ەمەس، تۇتاس ەلدەردىڭ مەملەكەتتىك ورگاندارى مەن ماتەريالدىق رەسۋرستارى باقىلاۋعا الىنۋدا. ءتۇبى جەر شارىنىڭ بارلىق تۇرعىنىن باقىلاپ قانا قويماي باسقارۋعا الىپ بارادى. بۇل جۇيەنىڭ قوجايىنى كىم دەسەڭىز، ول – الەمدىك ۇكىمەت، الەمدىك پارلامەنت، بىلايشا ايتقاندا جاھاندىق ديكتاتور. ءتۇپتىڭ تۇبىندە بارلىق مەملەكەتتەردىڭ بۇكىل بيلىگى سوعىسسىز-اق، ىڭ-شىڭسىز وسى الەمدىك ۇكىمەتتىڭ باسقارۋىنا بەرىلەدى. جاھاندانۋدىڭ شىڭى – وسى.
سۋپەرەلەكتروندى ەلدەر ادام ميىنا چيپ ورناتۋعا قۇلشىنا كىرىسىپ تە كەتتى. ادامنىڭ بۇكىل ءومىرى، ماتەريالدىق مالىمەتتەرىمەن قوسا، جان دۇنيەسى، ويى دا ەلەكتروندى بازادا ساقتاۋلى تۇرادى. ادام ميىن كادىمگىدەي كومپيۋتەرگە قوسىپ قويىپ، ويىن وقي بەرەدى. بولاشاقتا بۇكىل ادامزات ميىنا جاپپاي چيپ قوندىرىلىپ جۇرمەسىنە كىم كەپىل؟
الەم ەلدەرىنىڭ ءدىندارلارى ەلەكتروندى جۇيە ارقىلى ادامدى تاجىريبەگە، تاۋارعا اينالدىرۋعا قارسى ورە تۇرەگەلۋدە. وسى جايىندا قاسيەتتى كىتاپتاردان ۇزىندىلەر كەلتىرۋدە. چيپ دەگەن نە؟ ول – ءدىندارلاردىڭ ايتۋىنشا «شايتاننىڭ قارا تاڭباسى». مۇنداي تاڭباسى بار ادام قۇران وقي المايدى ەكەن...
جەر شارى جاڭا گالاكتيكالىق ورىسكە شىعىپ، ادامداردىڭ سانا-سەزىمى جاڭعىرۋدا دەلىنۋدە (ءبىز دە رۋحاني جاڭعىرىپ جاتىرمىز عوي). كىم ءبىلىپتى، بۇل دا كوكتەگى ەمەس، جەردەگى جارتى قۇدايلاردىڭ جاساپ جاتقان ارەكەتى بولار. الەم تۇرعىندارىنىڭ تەڭ جارتىسىن ەلەكتروندى باقىلاۋعا الۋ ارقىلى وق شىعارماي-اق جويىپ جىبەرۋگە نەمەسە سانا-سەزىمدەرىن جاڭا باعىتقا بۇرۋعا بولاتىن شىعار. كىم ءبىلىپتى...
تورەعالي تاشەنوۆ
