الماتىدا باتپاققا باتقان تۇرعىندار قالا اكىمى باۋىرجان بايبەكتەن كومەك سۇراپ وتىر. ويتكەنى، الاتاۋ اۋدانىنىڭ اكىمدىگى 13 جىلدان بەرى قۇر ۋادەمەن تويدىرىپ كەلەدى ەكەن. العاشىندا جۇرت ءوز قارجىلارىنا جول توسەپتى. ءبىراق شەندىلەر قۇبىر جۇرگىزەمىز دەپ جاپ-جاقسى تاستىڭ كۇل-تالقانىن شىعاردى، دەيدى. بۇل تۋرالى Qamshy.kz اقپارات اگەنتتىگى ەۋرازيا ءبىرىنشى ارناسىنا سىلتەمە جاساپ حابارلايدى.
اياعىن باسسا، باتپاقتان ارەڭ شىعاراتىن ايگەرىم ىقشاماۋدانىنىڭ تۇرعىندارى 13 جىلدان بەرى جول ازابىن تارتىپ كەلەدى. بيىل، ءتىپتى ۇيلەرىنەن شىعۋدان قالعان. اياقتارىنا رەزەڭكە ەتىكتىڭ دە، قونىشى ۇزىنىن دا ساتىپ الاتىن بولىپتى. بالالاردى قايدام، مۇندا ەرەسەكتەردىڭ ءوزى ارەڭ جۇرەدى. كوشەدەگى مي باتپاقتى كەشكەن تۇرعىنداردىڭ اياعىنان ءتاۋىر باتەڭكە كورمەيسىڭ. رەزەڭكە ەتىك كيىپ، ەكىنشى اياق كيىم قولدارىنان تۇسپەيدى. ءبىر مەزگىلدە بىرنەشەۋى جىرتىلىپ، "بازارداعى ساۋداگەردىڭ ساۋداسىن جۇرگىزىپ جاتقان ءبىزبىز" دەپ اشۋلى. جول جوندەلمەسە، ەڭ قۇرماسا، شەندىلەر تەگىن سەللوفان پاكەت تاراتسىن، دەيدى كوپشىلىك.
«ءبىر اياق كيىمنىڭ ءوزى 2000-3000 تۇرادى. كىشكەنتاي بالانىكى. بار تاپقانىمىز اياق كيىمىنە كەتەدى. بالا-شاعامىز باتپاققا باتاتىن بولدى. ءتورت بالام مەكتەپكە بارادى. بالالاردى ۇلكەندەر كۇزەتىپ مەكتەپكە جەتكىزەدى، جاستارى باعانانى ۇستاپ ايالداماعا ارەڭ بارادى. قارتتار تاياققا سۇيەنبەسە جۇرە المايتىن كۇيدە. تراكتوردىڭ عانا كۇشى جەتەتىن لاي بالشىققا باسقا تەمىردىڭ شاماسى جوق. ۇيىڭدە ءولىپ كەتسەڭ دە، جەدەل-جاردەم بىلعامايدى كولىگىن بۇل ماڭعا كەپ»،- دەيدى تۇرعىن بەكبولات سادۋبايەۆ.
تالاي شەندىگە ايتقانىمەن، ەشقايسى قۇلاق تۇرمەگەن. سوندىقتان، باۋىرجان بايبەككە سالەم ايتتى جۇرت.
«مەن قارتايعاندا وسى ما ەدى كورەتىنىم؟ مىنا 21 عاسىردا. مىناۋ بايبەككە سالەم ايت. مىناۋ دۇرىس ەمەس. بۇل نە دەگەن سۇمدىق؟» - دەپ نالىدى تۇرعىنداردىڭ ءبىرى ايىمحان مۇقايەۆا.
«باعدات مانزۋروۆ سول كىسى 2018 جىلى بىتىرەمىز دەگەن. اۋمين جوق. ول كىسىنىڭ ورنىنا باسقا كەلدى. باتپاق كەشكەنىمىز كەشكەن. اقجاعالىلاردان اقجول كۇتىپ شارشاعان سوڭ جۇرت ءوز قارجىلدارىنا كەزىندە تاس توسەگەن. سالىق تولەسەك تە، ۇكىمەتكە سالماق سالماۋدى ويلادىق دەيدى. الايدا، "ورتالىقتاندىرىلعان قۇبىر ورناتامىز" دەگەن ماماندار ەكى جىلدان بەرى ەكى شاقىرىم جەردىڭ جۇمىسىن بىتىرە الماي كۇيدىردى»، - دەيدى تۇرعىن جەڭىس يززاتبەكوۆ.
«بۇل ەكى جىل بولدى، جاساپ جاتقاندارىنا. جاسالىپ بىتپەيدى. نەشە پودريادچيك اۋىستى، جاساعاندارى وسى. كەشە توسەپ... ەزىلگەن لايدى الىپ باسقا توپىراق اكەلدى. وزگەرگەن ەشتەڭە جوق»، - دەپ ايتتى تۇرعىنداردىڭ ءبىرى قايرات راسۋلبەكوۆ.
مي باتپاقتى كورۋگە الاتاۋ اكىمدىگىنىڭ شەندىلەرى دە كەلدى. "اياعىنا لاي جۇقتىرىپ الامىن" دەدى مە، ايتەۋىر تۋرا مۇرنىمىزدىڭ تۇسىنا دەيىن كولىكپەن جەتتى. جىلتىراعان قارا ءتۇفليىن كورىپ تۇرعىندار دا قىزعانا قاراۋدا. ءبىراق، شەنەۋنىك "بارىنە كارىز بەن سۋ قۇبىرىن ورناتقان مەردىگەرلەر كىنالى" دەيدى. وعان تاپسىرىستى ەنەرگەتيكا باسقارماسى بەرىپتى. وزدەرى سوتتاسىپ جۇرگەنگە ۇقسايدى. ەگەر قالالىق ارىپتەستەرى جۇمىسىن اياقتاسا، قالعانىن پىسىقتاۋعا ءازىرمىز دەپ سەندىردى.
«سۋ مەن كارىز جۇيەسىنىڭ جۇمىسى اياقتالعاننان كەيىن ءاۆتوموبيلدى بولىمگە ۇسىنىس بەرىلگەن. قازىرگى تاڭدا جوبالىق سمەتاسى دايىن. ماسليحاتتان اقشا بولىنگەن جاعدايدا 2019 جىلى جوسپارلانىپ وتىر»، دەيدى الاتاۋ اۋدانى اكىمدىگىنىڭ كوممۋنالدىق-شارۋاشىلىق ءبولىمىنىڭ باسشىسى ادىلەت توقتاسىنوۆ.
ايگەرىم ىقشاماۋدانى قالانىڭ تومەنگى بولىگىندە ورنالاسقانىمەن، حالقى كوپ. 24 مىڭ تۇرعىن بار. اۋداننىڭ قۇرىلعانىنا ون جىل بولعاندىقتان جول توسەۋگە بارىنە كۇشى دە، ۋاقىتتارى دا بولماي جاتىر ەكەن. مەگاپوليستە تۇرىپ جاتقانىنا ۇيالعان جۇرتقا ولار "الماتىنىڭ جوعارعى بولىگى ءبىر كۇندە قۇرىلمادى" دەپ، قىسقا قايىردى.
ۇسىنعان: نازەركە لابيحان
پىكىر قالدىرۋ