جىل وتكەن سايىن جاڭعىرا تۇسكەن جامبىل وبلىسىندا اعا بۋىنعا قۇرمەت كورسەتۋ، ارداگەرلەردى ارداقتاۋ شارالارى دا يگى ۇردىسكە اينالعان. اسىرەسە، ۇلى جەڭىس مەرەكەسىندە ايماقتىڭ اتقامىنەرلەرى مايلانگەرلەردىڭ شاڭىراعىنا ارنايى ات باسىن بۇرىپ، ديدارلاسۋدى پارىز سانايدى.
بيىلعى مەرەكە اياسىندا وبلىس اكىمى اسقار مىرزاحمەتوۆ ۇلى جەڭىس مەرەكەسىنە وراي ۇلى وتان سوعىسىنىڭ ارداگەرى، تاراز قالاسىنىڭ تۇرعىنى تىلەۋقابىل تورەبەكوۆتىڭ وتباسىنا بارىپ، قۇتتىقتادى. اسقار يسابەك ۇلى ارداگەردىڭ بەيبىتشىلىك ورناتۋعا قوسقان ۇلەسى مەن سوعىستان كەيىنگى ۇزاق جىلدار بويى اتقارعان جەمىستى ەڭبەگىن اتاپ ءوتىپ، بۇگىنگى ۇرپاق اتىنان العىسىن جەتكىزدى.
تىلەۋقابىل تورەبەكوۆ 1925 جىلى جامبىل اۋدانى، ايشا ءبيبى اۋىلىندا دۇنيەگە كەلگەن. ءبىلىمى جوعارى، پارتيا مەكتەبىن بىتىرگەن. 1943-1950 جىلدارى كەڭەس اسكەرى قاتارىندا قىزمەت اتقارىپ، ونىڭ 5 جىلىندا جاپون سوعىسىنا قاتىسقان. سوعىستان كەيىنگى جىلدارى قوعامدىق، پارتيالىق جۇمىستارعا بەلسەنە ارالاسقان. 1959-1960 جىلدارى تاماق ونەركاسىپ ورىندارى جۇمىسشىلارى وبلىستىق كاسىپوداق كوميتەتىنىڭ ءتوراعاسى بولىپ ىستەگەن. وبلىستىق اكىمشىلىكتە كوللەگيا جانە وبلىستىق تارتىپتىك كەڭەستىڭ مۇشەسى بولعان. ودان كەيىنگى جىلدارى جامبىل قالالىق پارتيا كوميتەتىنىڭ ەكىنشى حاتشىسى، وبلىستىق ارداگەرلەر كەڭەسىنىڭ ءتوراعاسى قىزمەتتەرىن اتقارعان. «وتان سوعىسى» وردەنىمەن جانە 17 مەرەكەلىك مەدالدارمەن ماراپاتتالعان.
سونداي-اق، بۇل كۇنى وبلىستىق ءماسليحاتتىڭ حاتشىسى باعلان قاراشولاقوۆ ۇلى وتان سوعىسىنىڭ ارداگەرى اشىربەك سارسەنبييەۆتىڭ شاڭىراعىنا ارنايى بارىپ، جەڭىستىڭ 74 جىلدىعىمەن قۇتتىقتادى.
ءماسليحات حاتشىسى ارداگەرگە ايماق باسشىسىنىڭ العىسىن جەتكىزىپ، وعان باعالى سىيلىقتار تابىستادى.
اشىربەك اقساقال بايزاق اۋدانى، قاراسۋ اۋىلىندا دۇنيەگە كەلگەن. سوعىس باستالعاندا وزبەكستاننىڭ فەرعانا قالاسىندا 3 ايلىق كومانديرلەر دايىندايتىن كۋرستان ءوتىپ، 1942 جىلى اسكەر قاتارىنا شاقىرىلعان. مايداندا 124-اتقىشتار پولكى قاتارىندا بولىپ، ۋكراينانى بوساتۋدا جانە بەرلينگە شابۋىل جاساۋدا دا بەلسەندىلىك تانىتقان. ال جەڭىستى 1945 جىلى بەرليندە قارسى الىپ، سوعىستان كەيىن 2 جىل تازالاۋ ارمياسى قاتارىندا قالعان.
ەلگە كەلگەن سوڭ 27 جىل بويى اۋىلدىق كەڭەستە حاتشى بولىپ قىزمەت اتقارىپ، سول جەردەن قۇرمەتتى زەينەتكە شىعىپتى.
مايدان دالاسىنداعى ەرلىكتەرى ءۇشىن ءا.سارسەنبييەۆ «ەرلىگى ءۇشىن»، «بەرليندى العانى ءۇشىن»، «گەرمانيانى جەڭگەنى ءۇشىن» سىندى وردەن- مەدالدارمەن ماراپاتتالىپتى.
باعلان جيەنالى ۇلىنىڭ ارنايى كەلىپ قۇتتىقتاعانىنا ريزا بولعان ارداگەر اق باتاسىن بەرىپ، ەلىمىزگە اشىق اسپان مەن بەيبىت زامان تىلەدى.
مەرەكە اياسىندا وبلىس اكىمىنىڭ ورىنباسارلارى، قالا جانە اۋدان باسشىلارى دا وڭىردەگى ءبىرقاتار ارداگەرلەردىڭ ۇيىنە بارىپ، مەرەكەمەن قۇتتىقتادى.
ايتا كەتەيىك، بۇگىندە وبلىستا بارلىعى ۇلى وتان سوعىسىنىڭ 75 ارداگەرى بار دەسەك، مەرەكە قارسانىڭدا ولاردىڭ ءارقايسىسىنا قالالىق جانە اۋداندىق بيۋدجەتتەر ەسەبىنەن 300 مىڭ تەڭگەدەن سىيلىق رەتىندە بەرىلدى. ال ۇلى وتان سوعىسى قاتىسۋشىلارىنا تەڭەستىرىلگەندەرگە 100 مىڭ تەڭگەدەن، تىل ەڭبەك ارداگەرلەرىنە 50 مىڭ تەڭگەدەن قاراستىرىلعان.
باقىت جالعاس
پىكىر قالدىرۋ