كەيىنگى جىلدارى جامبىل وبلىسىنىڭ الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق دامۋىندا وڭ وزگەرىستەر كوپتەپ ورىن الۋدا. اسىرەسە، ەلباسىنىڭ «ۇلى دالانىڭ جەتى قىرى»، «بولاشاققا باعدار: رۋحاني جاڭعىرۋ» ماقالالارى اياسىندا ۇلتتىق قۇندىلىقتاردى ۇلىقتاۋعا، ءتول تاريحىمىزدى قۇنتتاۋعا ايرىقشا باسىمدىق بەرىلۋدە. بۇعان جامبىل وبلىسى اكىمدىگىنىڭ مادەنيەت، ارحيۆتەر جانە قۇجاتتاما باسقارماسى «جامبىل وبلىسىنىڭ مەملەكەتتىك ءارحيۆى» مەكەمەسىنىڭ ۇيىمداستىرۋىمەن وتكەن «ەرلىككە تاعزىم – ۇرپاققا پارىز» اتتى كونفەرەنسيادا تاعى ءبىر مارتە كوز جەتكىزگەندەي بولدىق.
وبلىس اكىمىنىڭ ورىنباسارى سۇلۋشاش قۇرمانبەكوۆانىڭ توراعالىعىمەن وتكەن باسقوسۋعا «ارحيۆ-2025» عىلىمي-ادىستەمەلىك ورتالىعىنىڭ باسشىسى بەرىك ءابدىعالي، ق ر پرەزيدەنتى ءارحيۆىنىڭ جانىنداعى قوعامدىق كەڭەس ءتوراعاسى بوريس جاپاروۆ، ق ر پرەزيدەنتى ءارحيۆىنىڭ ديرەكتورى ءجاميلا ءابدىقادىروۆا، ق ر ۇلتتىق ءارحيۆى ديرەكتورىنىڭ كەڭەسشىسى گاۋھار حايرۋللينا جانە تۇركىستان وبلىسىنىڭ ارحيۆ باسشىلارى مەن ماماندارى، مايدانگەرلەر ۇرپاقتارى قاتىستى. سونداي-اق بۇل شاراعا پولشا رەسپۋبليكاسىنىڭ، گدانسك قالاسىنداعى پومورسك گەنەولوگيالىق قوعامى پرەزيدەنتىنىڭ ورىنباسارى، تەحنيكا عىلىمىنىڭ كانديداتى، ولكەتانۋشى ۆويسەح بەششينسكي دە ارنايى كەلىپ، قۇندى مالىمەتتەرىمەن ءبولىستى. جيىندا ايماق باسشىسىنىڭ ورىنباسارى «رۋحاني جاڭعىرۋ» باعدارلاماسى اياسىندا وتكەن جىلى وبلىس اكىمى اسقار مىرزاحمەتوۆتىڭ باستاماسىمەن «ەرلىك» مەموريالدىق كەشەنى سالىنىپ، وندا بىلتىر 105 مىڭ، بيىل قوسىمشا 780 ۇلى وتان سوعىسى ارداگەرلەرىنىڭ ەسىمدەرى ءمارمار تاسقا قاشالىپ جازىلعانىن تىلگە تيەك ەتتى. سونداي-اق اتالعان جۇمىستىڭ جالعاسى رەتىندە «ەrlik.kz» سايتى ىسكە قوسىلعانىنا، مۇنداي ىلكىمدى ءىستى جۇزەگە اسىرۋدا ارحيۆ قىزمەتكەرلەرىنىڭ ىسكەرلىكتەرىن تانىتقانىنا ەرەكشە توقتالدى.
– ەلباسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ «ۇلى دالانىڭ جەتى قىرى» اتتى باعدارلامالىق ماقالاسىندا ارحيۆ سالاسىنا ەرەكشە ءمان بەرىلىپ، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مادەنيەت جانە سپورت مينيسترلىگىمەن «ارحيۆ-2025» مەملەكەتتىك باعدارلاماسىنىڭ جوباسى ۇسىنىلدى. وتكەنىمىزدى، وشكەنىمىزدى قايتا جاڭعىرتۋعا مۇمكىندىك پايدا بولدى. ۇلى وتان سوعىسىنىڭ تاريحىندا ءالى دە بولسا اقتاڭداق بەتتەر كوپ. سوندىقتان دا بۇل تاقىرىپتى ودان دا تەرەڭ زەردەلەۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلۋى ءتيىس. بۇگىنگى كونفەرەنسيا سول جۇمىستاردىڭ كىرىسپەسى، – دەدى سۇلۋشاش ساتبەك قىزى.
مۇنان سوڭ ءسوز تىزگىندەگەن «ارحيۆ-2025» عىلىمي-ادىستەمەلىك ورتالىعىنىڭ باسشىسى بەرىك ءابدىعالي ۇلى جەڭىسكە قول جەتكىزگەنىمىزگە بيىل 74 جىل تولسا دا قازىرگى تاڭدا الەۋمەتتىك جەلىلەردە قيسىنعا كەلمەيتىن ءتۇرلى پىكىرلەردىڭ جازىلىپ جۇرگەنىن ايتىپ، ولاردىڭ بارلىعىن تاريحتان حابارسىز ادامداردىڭ تاراتىپ جاتقانىن جەتكىزدى.
– شىندىعى كەرەك، قازىرگى تاڭدا كوپ جەردە ۇلى وتان سوعىسى دەپ اتالىپ ءجۇر. ءبىز ونى ەكىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىس دەپ اتاعانىمىز دۇرىس. بۇل تۇرعىدا ۋكراينا مەملەكەتى ۇلى جەڭىس دەپ اتاۋ تۋرالى ارنايى زاڭ دا قابىلدادى. جالپى، بۇل سوعىسقا 1 ميلليون 366 مىڭ قازاقستاندىق قاتىسقان بولسا، ونىڭ ىشىندە 130 مىڭ قازاق باتىرى قايتىس بولدى دەگەن دەرەك كۇمان كەلتىرەدى. ماسەلەن، جامبىل وبلىسىندا جۇرگىزىلگەن جۇيەلى جۇمىستاردىڭ ناتيجەسىندە 56 مىڭ جامبىلدىق مايدانگەردىڭ قايتىس بولعانى انىقتالىپ وتىر. سوندىقتان بۇل باعىتتاعى جۇمىستار ءالى زەرتتەۋدى قاجەت ەتەدى، – دەگەن بەرىك باقىت ۇلى جامبىلدىق ارحيۆيستەردىڭ جاساپ جاتقان جۇمىسىن وزگە وبلىسقا تاجىريبە رەتىندە ۇسىناتىندىعىن اتاپ ءوتتى.
سونداي-اق ول جاقىن ارادا ءوزىنىڭ «ۇمىتىلعان قاھارماندار» اتتى كىتابى جارىققا شىعاتىندىعىن جانە وندا كەڭەس وداعىنىڭ باتىرى اتاعىنا ۇسىنىلىپ، سول اتاقتى الا الماي قالعان قازاقستاندىقتار تۋرالى دەرەكتەر جازىلعانىن بايان ەتتى. ايتا كەتەرلىگى، ول كىتاپقا مايدان دالاسىندا اسقان ەرلىكتىڭ ۇلگىسىن كورسەتكەن 9 ساربازدىڭ ەسىمى ەنىپتى.
جيىندا سونداي-اق ق ر پرەزيدەنتى ءارحيۆىنىڭ جانىنداعى قوعامدىق كەڭەس ءتوراعاسى بوريس جاپاروۆ ايماقتا وبلىس اكىمى اسقار مىرزاحمەتوۆتىڭ باستاماسىمەن سالىنعان «ەرلىك» مەموريالدىق كەشەنىنىڭ تاربيەلىك ماڭىزى زور ەكەندىگىن جەتكىزدى. كونفەرەنسيا بارىسىندا وزگە دە بايانداماشىلار ەكىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىستا قازاقستاندىقتاردىڭ كورسەتكەن ەرلىكتەرىن ايتىپ، ولار تۋرالى مالىمەتتەردى جيناستىرۋدا ارحيۆيستەر ەڭبەگىنىڭ ەرەن ەكەندىگىن ءسوز ەتتى.
باقىت جالعاس