جامبىل وڭىرىندە تۇراتىن ۇيعىر حالقى ەجەلدەن كەلە جاتقان، اتا-بابالارى ءقادىر تۇتقان داستۇرلەر مەن سالتتارىن، ادەتتەرى مەن عۇرىپتارىن اسا قادىرلەي وتىرىپ، ولاردى مۇرا رەتىندە ءوز ۇرپاقتارىنا قالدىرىپ كەلدى. وعان دالەل وبلىستىق اسسامبلەياداعى ماحمۋد قاشقاري اتىنداعى ۇيعىر ەتنوسىنىڭ ءسالت-داستۇر، ادەت-عۇرىپ دارىپتەيتىن ءىس-شارالاردى ءجيى وتكىزۋى، دەپ جازادى Qamshy.kz اقپارات اگەنتتىگى. 

سونداي-اق، جامبىل جەرىن مەكەن ەتكەن ۇيعىر حالقىنىڭ جاستارى وتە بەلسەندى ءارى ەلگەزەك كەلەدى. ءبىزدىڭ تۇسىنۋىمىزشە ۇيعىر وتباسى كوپ بالالى بولۋدى ۇناتادى. ولار ءۇي سالعاندا بالالارىنىڭ سانىنا قاراي بىرنەشە بولمەنى جالعاستىرىپ سالۋدى ءداستۇر ەتكەن ۇلتتاردىڭ ساناتىندا. ياعني ولار اۋلا تازالىعىنا ەرەكشە ءمان بەرەدى. سونىمەن قاتار وتباسى تاربيەسىندە بالانى جاستايىنان ەڭبەككە ۇيرەتۋگە، اتا-اناسىن قادىرلەۋگە، باسقا تۇسكەن اۋىرتپالىق، قيىندىقتاردى جۇمىلا كوتەرىسۋگە، تۋىستىق پارىز ساناۋ ولاردا جازىلماعان زاڭ بولىپ سانالادى.

سونىمەن قاتار جاستاردىڭ تۇرمىس قۇرۋى اتا-انانىڭ ۇيعارۋى بويىنشا ىسكە اسىرىلادى. ۇيعىرلاردىڭ اراسىندا انا جاعىنان ءۇش اتادان كەيىن (شوبەرەدەن كەيىن) بىر-بىرىمەن تۇرمىس قۇرا بەرەدى. ۇيعىرلاردا جاستايىنان ايتتىرىپ قويۋ زاڭى ساقتالعان. قيماس دوستاردىڭ بىرىندە قىز دۇنيەگە كەلسە، بالامىز ءسىزدىڭ ءۇيدىڭ قىزىنىڭ «قۇلاعىن تىستەپ» قويىپتى دەپ قۇدا بولۋ نيەتىن بىلدىرگەن. مۇنداي ءداستۇر قازاقتا دا بار. ماسەلەن بەل قۇدا، بەسىك قۇدا بولۋ داستۇرلەرى.

اتا-انا كامەلەتكە تولعان بالاسىن ۇيلەندىرۋ ءۇشىن قۇدا بولاتىن ۇيگە «ەلشى» جىبەرەدى. ەلشىنىڭ مىندەتى ءۇيدىڭ تۇرمىس جايىن بايقاۋ، اۋلاداعى وشاقتاردىڭ اكتەلۋىنە قاراپ، سول ۇيدەگى بويجەتكەننىڭ ەڭبەككەرلىگىن باعالاۋ. ەگەر ول ءۇي يەلەرى كوڭىلىنەن شىقسا، ەلشى كەلگەن ماقساتىن بىلدىرەدى. ەلشى ەكى-ۇش رەت كەلىپ، ەكى جاقتى ءبىر شەشىمگە كەلتىرۋگە ات سالىسادى. سودان كەيىن قىزدىڭ اكە-شەشەسى توي وتكىزۋگە كەلىسىم بەرەدى. توي ۋاقىتى كەلىسىلگەن سوڭ ءتاتتى شاي، سالىق شاي، قۇدالىق شايلار وتكىزىلەدى. ءار شايدىڭ وزىندىك قىزمەتى بار. ماسەلەن، ءتاتتى شايعا قۇدالارعا ارناپ 20-30 تاباق تارتىپ، ءار تاباقتا شايعا قاجەتتى تاندىر نان، ورىك-مەيىز، جاڭعاق، قانت-كامپيتتەر، سامسالار جانە ت.ب. سالادى. قالىڭدىققا كيىم، ءار ءتۇرلى سىيلىقتار اكەلىنەدى. ال سالىق شايدىڭ ءمانى وتە جوعارى، ويتكەنى وسى سالىق شايدا قۇدالاردىڭ كەلىسىمگە كەلۋى نەمەسە كەلىسىمنىڭ بۇزىلۋى دا مۇمكىن. سالىق شايدا تويعا سويىلاتىن مال، بولىنەتىن قارجى، سىيلىقتاردىڭ تۇرلەرى كەلىسىلەدى. قىزدى قولدان ۇزاتۋ اتا-انا ءۇشىن ۇلكەن ابىروي سانالادى. قىزدى الىپ قاشۋ دەگەن بولمايدى.

قالىڭدىقتىڭ ۇيىندەگى تويدى كۇيەۋ جىگىتتىڭ اتا-اناسى اتقارادى. تويدان ءبىر كۇن بۇرىن تويعا قاجەتتى جابدىقتار قىزدىڭ ۇيىنە اكەلىنەدى. قالىندىق جاعى قۇدالارىنا قۇرمەت كورسەتىپ، الدىنان ارقان كەرەدى.

توي ۇستىندە كۇيەۋ جىگىت جولداستارىمەن سالەم بەرۋگە كەلگەنى حابارلانادى. كۇيەۋ جىگىت تابالدىرىقتى اتتاعاندا اياق استىنا كىلەم توسەلەدى، باسىنا تاقيا كيگىزىلەدى. مۇنىڭ سىرى سول وتباسىنا مۇشە، ياعني بالا بولدى دەگەن قۇرمەت.