مەملەكەت تاراپىنان بەرىلەتىن جاردەماقىنىڭ وسۋىنە بايلانىستى دەكرەتتىك تولەم دە وزگەردى. 2023 جىلدان باستاپ بالا كۇتىمىنە بەرىلەتىن جاردەماقى ءبىر جاستان ءبىر جارىم جاسقا دەيىە ۇلعايتىلدى، دەپ حابارلايدى kursiv.kz.

جۇكتى جانە بوسانعان ايەلدەرگە بەرىلەتىن تولەمنىڭ ءۇش ءتۇرى بار:

– بوسانعانعا دەيىن بەرىلەتىن جاردەماقى؛

– بوسانعان سوڭ بەرىلەتىن جاردەماقى؛

– بالا ءبىر جارىم جاسقا تولعانشا بەرىلەتىن جاردەماقى.

جاردەماقىنىڭ بيىلعى مولشەرى، ءۇش بالاعا دەيىن – 121 100، تورتىنشىدەن ءارى قاراي – 217350 تەڭگە تولەنەدى. مەملەكەتتىك بيۋدجەتتەن بولىنەتىن بۇل جاردەماقى بارىنە بىردەي جانە ءبىر-اق رەت بەرىلەتىنىن ەستە ۇستاڭىز. بالا ءبىر جارىم جاسقا كەلگەنشە بەرىلەتىن جاردەماقىنىڭ كولەمى جۇمىسسىز جانە جۇمىستان ۋاقىتشا دەمالىس الاعان ايەلدەر ءۇشىن ءارتۇرلى.

دەكرەتتىك  تولەمدى قالاي ەسەپتەيمىز؟

تولەمنىڭ كولەمى جالاقىڭىزعا تىكەلەي بايلانىستى. بۇل رەتتە 1 جىلداعى تابىسىڭىز ەسەپكە الىنادى. جۇمىسقا جارامسىزدىق پاراعى 123 كۇنگە بەرىلسە، كوەففيسيەنت مىناداي بولادى:

126/30=4.2

4.2ح200=840

840-10%=756

ايەلدەردىڭ دەكرەتكە شىققانعا دەيىنگى ورتاشا ايلىق مولشەرى 200 مىڭ تگ. كوەففيسيەنت 4،2. سوندا ايەلدىڭ دەكرەتتىك تولەمى 840 مىڭ بولادى، ودان 10 پايىز مولشەرىندە ۇستالاتىن زەينەتاقى جارناسىن الىپ تاستاعاندا قولىنا 756 مىڭ تەڭگە الادى دەگەن ءسوز.

بالا ءبىر جارىم جاسقا كەلگەنشە بەرىلەتىن جاردەماقىنى قالاي الادى؟

بالا كۇتىمىنە بايلانىستى تابىسىنان ايىرىلعان نەمەسە جۇمىس ىستەيتىن ايەلدەرگە 18 اي بويى جالاقىسىنا بايلانىستى اۋدارىلىپى وتىرادى. دەكەرتتىك دەمالىسقا ءۇش جىلعا شىقساڭىز دا، جاردەماقىنى ءبىر جارىم جىلدان كەيىن  توقتايدى. كەيىن قالاۋىڭىز بويىنشا جۇمىسقا شىعا الاسىز نەمەسە اقىسىز دەمالىستا وتىراسىز.

مىسالى، سوڭعى ەكى جىلدىڭ بىرىنشىسىندە ايلىعىڭىز 150 مىڭ تەڭگە، ەكىنشى جىلى 200 تەڭگە دەلىك. ونى باسقاشا ەسەپتەيسىز. كەيىن الىنعان سومانى 24 ايعا بولەسىز. 175 مىڭ – تابىستىڭ ورتاشا ايلىق كورسەتكىشى. ودان سوڭ بۇل كورسەتكىشتى 0،4 كوەففيسيەنتكە كوبەيتىپ، 10 پايىزىن العاندا 63 مىڭ تەڭگەگە شىعادى. دەمەك، بالاڭىز بىرگە كەلگەنشە سىزگە وسىنشا قاراجات ءتۇسىپ تۇرادى.

فورمۋلاسى: 12ح150 000+12ح200 000=1 800 000

                      1 800 000+2 400 000=4 200 00

                      4 200 000/24=175 000

                     175 000ح0،4=70 000ح10%=63 000

ءۇي شارۋاسىنداعى ايەلدەرگە قانشا تولەنەدى؟

ەگەر ەشقانداي الەۋمەتتىك اۋدارىم جاساماعان بولساڭىز، بەكىتىلگەن تولەم الىپ وتىراسىز.

2023 جىلى:

– ءبىر بالاعا – 19 872

– ەكىنشى بالاعا – 23 495

– ءۇشىنشى بالاعا – 27 083

– تورتىنشىدەن اسسا – 30 705 تەڭگە بەرىلەدى.