Rýshyldyq (Óleńder)

/uploads/thumbnail/20170708234816320_small.jpeg

Artyq qurmet

(Astanadaǵy Jeruıyq saıa baǵyndaǵy Panfılov eskertkishin kórgendegi )

Esimde joq qaı kúni, aıdyń neshesi,

(Jasqa jetpeı umytshaqtyq- deseıshi).

Jeruıyq saıa baǵy turǵan jer

Momyshuly Baýyrjannyń kóshesi.

 

Úı - ishimmen baryp edik seıildep,

Saıa baqtyń saf aýasyn jeıin dep.

Balalarym ketti oınap júgirip,

Músinge qarap qaldym biraz keıindep.

 

Bilmeımin kimge, báz bireýge uqsatam,

Qolda dúrbi, júzide bir susty adam.

Qandaı sebep boldy eken munda qoıýǵa,

Kiriptarlyq, jaramsaqtyq- qystaǵan.

 

Ár nárseniń yńǵaıy bar, parqy bar,

Altynmenen jezdińde óz narqy bar.

Almatyda kóshe bar ǵoı atynda,

Ol az deseń 28- parki bar.

 

Sıǵyzbadym esh qısynǵa, sanaǵa,

Babalarym janyn etken sadaǵa

Handarymyzǵa Astanadan jer tappaı,

Masqara bop qalyp edi- dalada

 

Azat elmiz deseń endi kim sener,

Jaltaqtaýmen basshyń áli júrse eger.

Saıabaqtyń sáni ketip qalarma ed,

Raqymjan Qoshqarbaev tursa eger.

 

Deımiz- qur: batyr bolǵan arǵy atam,

Aýyr keler ulttyq sana, arǵa tym.

Jeruıyǵyń jerge kirip keterme ed,

Tursa eger Begeldınov Talǵatyń.

 

Qatty aıtty dep kináláma sen meni,

Aqıqat qoı jaýdy jalǵyz jeńgeni.

Urpaǵyńa qoısań eger úlgi qyp

Jetpeı turma Baýyrjannyń eńbegi.

 

Óziń ońǵar bul elimdi jasaǵan!

Namysy ólgen, jiger - qaırat bosaǵan.

Óz ulyna tas atady tasadan,

Ózgelerge artyq qurmet jasaǵan.

 

Bári ońalar, keler kúnde bar úmit,

Babalarym kútken bul kún zaryǵyp.

Jaqpadyma saıabaqtyń aýasy,

Tynysymda ketti meniń tarylyp.

 

Rýshyldyq

 

Sen óziń tuqymy ediń qarakóktiń,

Janyma jaqyn seni balap óstim.

Batyr, balýan arystar arylmaǵan,

Tekti týǵan tegime qarap óstim.

Men saǵan qaıyń shoqpar siltemedim,

Janyńnan jasqaı ǵana janap óttim.

Ázilge ázil qarymta ádil sózben,

Ár basqan qadamyńdy sanap óttim...

 

Qarymta aıtsam qatty aıtyp ketti deme,

Basqa teksiz, tek ózim tekti deme.

Qaza berseń hannanda min tabylar,

Bir ózi sol bıikke jetti deme.

«Eski jol», «Qasqa joldar» sodan qalǵan,

Ertti deısiń artynan kópti nege.

Keńespen pishken tondy kelte qylmaı,

Synbaıdy degendeıin topty jebe.

Áz-Táýke, Salqam Jáńgir, Qasym handar,

Qabyrǵasyn qalmaqtyń sókti nege.

Tabǵashty tabyndyryp qýatyna,

Orystar ormanyna qashty nege.

Esimhan el esinde máńgi qalǵan,

Aıbarly Abylaıhan esti nege,

Alashtyń arystany Kenesary,

El úshin báske tikti basty nege?!

 

Qart tarıh jetpeı qansha qasańdaǵan,

Syrlar kóp tasqa tolyq qashalmaǵan.

Úsh júzge han bolyp saılanǵandar,

Bıligin bılerdiń basa almaǵan.

Demokratıasy dalanyń mine solaı,

Ózi bilip shalys qadam basa almaǵan.

Jeke múlik, artyq- aýys mal bolmaǵan,

Qazynasyn halyqtyń shasha almaǵan.

Sheksiz bılik bir qolǵa tıse eger,

Azǵyndap ketpespe edi qashanda adam.

 

Uly jeńis alty alash birliginde,

Qol bastar batyrlardyń dúrliginde.

Jeńilis taqqa talas, rýshyldyq,

Qazaqtyń qasıetsiz tirliginde.

Otbasyn otanynan artyq kórer,

Oılamsyz rýshyldar júr búginde.

Bar qazaq bir týǵanym dep bilmeıdi,

Maqtanar rýynyń iriligine.

Qazaqty qaralasa qaryq bolar,

Qarashy kóńiliniń kirligine.

 

Qazaqpyz bes saýsaqtyń salasyndaı,

Bar alash bir bolaıyq alasynbaı.

Kóptigin, júzin bireý maqtan etse,

Bireý júr hannyń týǵan balasyndaı.

Degendeı buldanady tór meniki,

Myń jyl ótip ketsede arasyndy- .

Sahabadaı sezinedi bireý ózin,

Iman nuryn quımastan sanasyna- .

Jemtik tastap ortaǵa jiberse eger,

Yryldap daıyn turǵan talasýǵa- .

İlesip dushpannyń aıtaǵyna,

Zar bolyp qalmaıyq qara sýǵa- !

 

Jetpeı júrmiz tutas ulttyq órege,

Qalaı ǵana berik bolsyn kerege.

Men tóremin, han tuqymy de meıli,

Bireý saǵan turyp tórin bereme.

 

Merkit, Kereı, meıli Naıman, Arǵyn de,

Jalǵyz ózim jaýǵa oıran saldym de.

Uly júz ne, Kishi júz ne báribir

Ózi shyqqan tóbe bıik ár kimge.

 

Oılaı kórme bulaı elden ozamyn,

Basqalar las, ózim ǵana tazamyn,

Áýlıem dep áspetteıme el seni,

Deseń eger din taratqan Qojamyn...

 

Búıte berseń qazaǵym búlinesiń,

Tuzaǵyna jaýyńnyń iligesiń.

Tómenge oqysań shejireni bólinesiń,

Oqysań joǵaryǵa birigesiń.

Bar qazaq birin- biri baýyr tutsa,

Kún týar ult rýhy tiriletin.

Sılasań óz- ózińdi ózimsinip,

Syrtqy jaýlar janynan túńiletin.

Jamanyn jasyryp, janyńa jaqyn tartyp

Kez jetti jaqsylyqqa úńiletin.

Bolsa eger daý almaıdy, jaýda almaıdy,

Bir atanyń balasyndaı birigetin.

Nurbaqyt Baırahmetuly

Pikir qaldyrý

Qatysty Maqalalar