Mırzıaev kelgennen bergi qazaq-ózbek qatynasynyń ońalǵan tustary

/uploads/thumbnail/20180117160718505_small.jpg

Shavkat Mıromonovıch Mırzıaev 2003 jyldan bastap Ózbekstanyń premer-mınıstri qyzmetin atqarǵan. Ol táýelsizdikten beri eldi 25 jyl bılep kelgen birinshi Prezıdent Islam Abýǵanıuly Kárimov dúnıeden ótkennen keıin, 2016 jyly qyrkúıekten bastap Ózbekstan Respýblıkasynyń ekinshi prezıdenti atandy.

Shavkat Mırzáev memleket basshysy retindegi shetelge alǵashqy saparyn 2017 jyldyń birinshi jartysynda, ıaǵnı 22-23-shi naýryzda Astanadan bastaǵan edi. Kezdesýden buryn da eki el basshysy 3-shi qarashada telefon arqyly tildesip,  qazaq-ózbek qarym-qatynasynyń saıası, saýda-ekonomıkalyq jáne gýmanıtarlyq salalar boıynsha damý máselesinde pikir almasqan.

Baýyrlas halyqtardyń jańa jyl meıramynda Ózbekstan prezıdentiniń Qazaqstanǵa saparlap kelýi eki el arasynda ornyǵatyn dostyq qarym-qatynastyń ıgi nyshany boldy dese de bolady.

Óıtkeni, B.Ernazardyń «Reıtıń» gazetine shyqqan maqalasynda «Ortalyq Azıada jetekshi memleketter eseptelgenimen Qazaqstan men Ózbekstan arasyndaǵy alys-beris osy ýaqytqa deıin óz deńgeıinde bolmaǵany ras» dep jazǵan bolatyn.

Muny sarapshylar Islam Kárimovtyń kózi tirisinde kórshiles qazaq memleketine «oń qabaq» tanytpaýymen baılanystyrady. Al Mırzáev bolsa kerisinshe, alǵashqy saparyn «tarıhı sát» dep baǵalady. Onyń Reseı emes, Qyrǵyzstan emes Qazaqstandy tańdaýy elimizge tolyqtaı senimin bildire alatyndyǵyn aıǵaqtaı túsedi.

Ózinen 17 jas kishi Mırzáevty qabyldaǵan sátinde Nazarbaev:

- Ózbekstan - bizdiń strategıalyq áriptes, kórshi el, ári baýyr el. Bizdiń turǵyndar kórshi eldiń gúldenýin, amandyǵyn qalaıdy, - degen bolatyn.

Nazarbaev-Mırzáev kezdesýiniń saıası mańyzy jóninde «Eksklúzıv» jýrnalynyń bas redaktory Rasýl Jumaly da atap ótken bolatyn. Karımovtyń jabyq saıasatynan keıin bir ózgeris bolady degen úmitpen Tashkentke ózi birinshi bolyp barǵan «Pýtınniń aýzy kúıdi» deıdi ol. Sebebi, memleket basshysy qaı elge alǵashqy saparyn jasasa, sol elge saıası basymdylyq beriledi, «aımaqtaǵy yqpal ıesiniń» kim ekendigi meńzeledi.

Pýtınniń kózdegeni Kreml qaramaǵyndaǵy Eýrazıalyq ekonomıkalyq odaqqa (EEO) Ózbekstandy da engizý bolatyn. Tashkent pen Samarqandqa barǵan Pýtın ózbek áriptesterine tyǵyz yntymaqtastyq jaıly ýádesin úıip-tókken edi.

Biraq, onyń dittegeni bolmaı shyqty, kerisinshe, Mırzáev ótken jyly Bishkekte bolǵan TMD samıtin de elegen joq. Ózbekstan basshysy alǵashqy saparyn Qazaqstan men Túrkmenstannan bastap, Tashkenttiń syrtqy saıasattaǵy basymdylyqty Ortalyq Azıadaǵy baýyrlas elderge beretindigin ańǵartty.

2016 jyldyń qyrkúıeginde Nursultan Nazarbaev Shavkat Mırzáevpen kelise otyryp,  2018 jyl Qazaqstanda Ózbekstan jyly atap ótiledi dep bekitken. Al 2019 jyl Ózbekstanda Qazaqstan jyly bolatyndyǵy da kún tártibinde turǵandyǵyn aıtqan. Nazarbaevtyń aıtýynsha: «Osy bastamalar aıasynda ótkiziletin túrli is-sharalar baýyrlas halyqtarymyzdyń jaqyndastyǵyn odan ári tereńdetýge septigin tıgizedi».

Kárimov beıitine topyraq salýǵa barǵan Nursultan Nazarbaevtyń Ózbekstanǵa sapary barysynda Mırzáev ekeýi túrli saladaǵy 100 kelisimge qol qoıdy.  Sonyń eń negizgileri – Máńgilik dostyq týraly jáne Strategıalyq áriptestik týraly sharttar.

Taraptar 2018 jyly demarkasıa boıynsha dalalyq jumystardy júrgizýdi, eki el arasynda ortaq avtomobıl óndirisimen qosa, temirjoly jáne avıasıa salalarynda, shekara máselelerin sheshýge kelisken bolatyn. Qazaqstan arqyly Ózbekstanǵa Eýroodaqqa jol ashylatyndyǵyn eskergen Mırzáev, eki el arasyndaǵy  logıstıkalyq baılanysty jaqsartý kerek ekenin eskerdi, ıaǵnı temirjol men kólik qatynasy artpaq. 

«Qazaqstan men  Ózbekstan strategıalyq áriptes memleketter ǵana emes, eń bastysy, senimdi seriktes. Qazaqstan Ortalyq Azıada turaqtylyqty saqtaýdyń ózindik úlgisin qalyptastyrdy dep oılamyn», dedi Qazaqstan Respýblıkasynyń Ózbekstandaǵy tótenshe jáne ókiletti elshisi Erik Ótembaev.

Ázirge, Ózbekstan men Qazaqstan arasyndaǵy taýar aınalymy 2 mıllıard dollarǵa jýyqtaǵan. Mırzáev prezıdenttikke kelgen sátten bastap Qazaqstan men Ózbekstannyń alǵa qoıǵan maqsattary, josparlanǵan is-sharalary men sheshimin tabýǵa tıisti máseleleri jeterlik. Osyǵan oraı, aldaǵy ýaqytta qazaq-ózbek qatynasy ári qaraı da nyǵaıa túsedi degen senimmen onyń iske asýyn baqylaımyz.

Pikir qaldyrý

Qatysty Maqalalar