Saýd Arabıasynyń hanzadasy Muhammed ıbn Salman áıelderge bet-júzin jabatyn kıim kımeýge ruqsat etken. Budan buryn kólik júrgizýge ruqsat etilgenimen, arab áıelderi kúıeýlerinsiz syrtqa shyǵýǵa bolmaıdy. Bul ózgeristerden arab áıelderiniń jaǵdaıy qalaı ózgerdi, RIA Novostı daıyndaǵan aqparatty nazarlaryńyzǵa usynamyz.

«Áıelderdiń ne oılaıtyny eshkimdi alańdatpaıdy»

Fatıma «l-Isa – Mekkede arab tilinen sabaq beredá ári magıstrant. Áıedlerdiń quqyǵy týraly jazyp júrgen Fatıma ózin femınıspin dep esepteıdi. Alaıda dástúrli kıimnen bas tartpaq nıeti joq, sebebi qoǵam ózgesin qabyldamaıdy.

«Men ıslam ortasynda óstim, meniń qara kıim jaıly ne oılaıtynym eshkimdi tolǵandyrmaǵan. Bılik ár otbasynyń isine arala almaıdy, týystarynyń aıtqanyna qarsy shyqqan adamdy da qorǵamaıdy. Sol sebepti munyń bári aıtylǵan sóz ǵana. Ata-analar men erler qyzdardy úırenshikti kıim kıýge májbúrleıdi. Tipti jaqynda qara kıimnen bas tartqan qyzdy qamap qoıdy degen qaýeset taraǵan», - dedi Fatıma.

Fatımanyń qurbylary da erkin kıinýdi qalaıdy, alaıda ósektiń astyna qalýdan qorqady.

Budan ózge velossıped ne kólik aıdaý, sport keshenderine baryp, erlerdiń arasynda jattyǵý jasaý týraly ózgerister engizilgenimen, ózgerip jatqan túgi joq. Áıelderge burynǵy ádeti boıynsha erkin júrip-turý quqy berile qoıǵan joq. Olar óz erkilerimen neke kýáligine qol qoıa almaıdy, óz nıetteri boıynsha ajyrasyp, balalaryn alyp ketýge de bolmaıdy. Tipti eriniń ruqsatynsyz túrmeden de shyǵa almaıdy.

«Qamqorshynyń aıtqany – zań»

Saýd Arbaıasynda ár áıeldiń qamqorshysy bolady, ol ákesi, kúıeýi, aǵasy ne inisi bolýy múmkin. Áıel úshin kez kelgen sheshimdi de solar qabyldaıdy.

«Bul – baryp turǵan soraqydyq. Er adamdar áıelderge qulyndaı qaraıdy ári bul zańmen bekitilgen. Qazirgi ýaqytta belsendi qyzdardyń sany artyp keledi, al ár qadam úshin qyzdarǵa qamqorshysynyń «ruqsat» degen sózi kerek» , - dedi Fatıma ál-Isa.

Onyń aıtýynsha, sheshilmegen ıýir másele – otbasylyq zorlyq. Ǵalamtorda «áıelderdi qalaı tárbıeleý kerek?» degen syndy kitaptar órbip júrgen kórinedi.

«Bul jerdiń áıelderi qorǵansyz. Zorlyq kórgeni jaıly arnaıy organǵa aryz jazsa, túrme syndy mekemege ózi túsedi. Ol jer «úıdi qorǵaý» dep atalady. Áıel qorǵaýshysynyń ouqsatynsyz mekemeden shyǵa almaıdy. Jaqynda bir áıedi kúıeýi jaralap, aýrýhanaǵa tústi. Al ata-anasy qyzǵa kómektespegen, tipti kóńilin de surap barmaǵan», - dep baıandap berdi Fatıma.

Qoǵamdyq belsendi Sýad ash-SHammarı «qorǵaýshy» degen túsinikten arylý úshin bas kótergen. Biraq sol áreketi úshin túrmeden biraq shyqty.

«Nıqabty kıgenimne maqtanamyn»

Saýd Arabıasynda dástúrli kıimdi kıgenin maqtan tutany qyzdardyń da qatary jetedi. Solardyń biri – úı sharýasyndaǵy Hýda ash-SHahrı.

«Men Allanyń ámirin oryndap, nıqab kıip júrgenimdi maqtan etemin. Nıqabtyń qara bolýy mindetti emes, alaıda qara – dástúrli tús. Meniń oıymsha, óz abyroıy úshin kez kelgen qyz nıqab kıýge mindetti», - dedi áıel.

Aıta keteıik, Saýd Arabıasynyń hanzadasy Muhammed ıbn Salman Ál Saýd ámirliktegi áıelder ózderin erkin seziný úshin túrli jaǵdaı jasaýda.

Budan buryn CBS telearnasyna bergen suhbatynda monarh memlekette qara nıqabtan ózge de kıimderge ruqsat etilgenin eskertken. Onyń oıynsha, áıelderdiń bári bet-álpetin jaýyp júrýge mindetti emes.

«Sharıǵat zańy boıynsha áıeldermen qosa er adamdar da qarapaıym ári ustamdy kıinýi kerek. Ol mindetti túrde nıqab bolýy tıis degen sóz emes», - degen edi hanzada.