Álemge tanymal Dior brendin estýińiz bar ma? Krıstıan Dıor - dúnıejúzine tanymal Dior brendiniń avtory. Atalmysh brendtiń atymen kıim-keshek, áshekeı buıymdar, kosmetıka men ıissýlar, mobıldi telefondar óndiristen shyǵady.

Krıstıan Dıor 1905 jyldyń 21-qańtarynda Fransıanyń soltústik batysyndaǵy Granvıl qalashyǵynda dúnıege kelgen. Krıstıan Dıor 6 jasqa tolǵanda otbasymen birge Parıj qalasyna kóshedi. Birde syǵan áıel Krıstıan Dıordyń bolashaǵyn boljap, Dıordyń áıelderdiń arqasynda kól-kósir baılyq pen ataq-abyroıǵa keneletinin aıtqan. Alaıda 14 jastaǵy jigit syǵan áıeldiń sózine senbepti. Krıstıan Dıordyń otbasynyń jaǵdaıy jaqsy edi. Áke-sheshesi bar kezde Krıstıan Dıor eshteńeden tarshylyq kórmedi. Olardyń aıtýymen dıplomat bolýǵa daıyndalyp júrdi. Jany qalamaǵan mamandyqta oqyǵysy kelmegen Krıstıan Dıor shyǵarmashylyq pen oqýdy qatar alyp júrýge tyrysty. Ol óziniń dosymen birge sýretter galereıasyn ashty. Osylaı Dıordyń shyǵarmashylyq joly bastaldy.

Alaıda 1930 jyly Dıordyń anasy qaterli isikten qaıtys bolyp, ákesi týberkýlez aýrýyna shaldyǵady. Ol biraz ýaqyttan keıin kók tıynsyz qaldy. Dıor aýyr qazadan keıin óz-ózine kelip, shyǵarmashylyq jolyn jalǵastyrýdy oılaıdy. Krıstıan kúndelikti nápaqasyn tabý úshin óziniń sýretteri men eskızderin satady. Dıordyń sýretteri tanymal Robert Pıgeniń kózine túsip, jańa jumysqa ornalasyp, araǵa birneshe jyl salyp Dıor óz atymen sán úıin ashty. Sóıtip 14 jasynda bolashaǵyn boljap bergen syǵan áıeldiń sózi shyndyqqa aınaldy.

Dıordyń aty shartarapqa tanylǵan kezde álemdegi «men» degen talaı qyz Dior sán úıin túsinde kórgen. Krıstıan Dıordyń qolastynda model bolý úshin kóptegen qyz kastıngke keledi. Biraq Dıordyń mýzasy qazaqtyń qyzy boldy.

Dıordyń mýzasyna aınalǵan Alla Ilchýn kim?

Ańyzǵa aınalǵan Krıstıan Dıordyń súıikti modeli Alla Ilchýn Dior sán úıinde 20 jylǵa jýyq qyzmet etedi. Qazaqtyń qyzy óziniń qyldaı jińishke belimen kózge túsken. Onyń beli – 47 sm.

Alla Ilchýn týraly biletinderdiń kóbisi ony qazaqtyń kúlshe qyzy dep ataıdy. Restoranda ydys jýyp júrgen qazaq qyzy oılamaǵan jerden tanymal modelge aınalady.

Alla Ilchýnnyń ákesi Jýanhal Ilchýn Almaty qalasynda turǵan, baıdyń uly bolǵan. Jýanhal temir jol mamandyǵyn támamdap, ataqty Túrkisib qurylysyn júrgizýge de atsalysqan. Keıin ol Qytaı elindegi Harbın qalasyna issaparmen barady. İssapar kezinde Reseıdiń bodanynda bolǵan Harvın qalasynda 16 jastaǵy bolashaq jaryn kezdestiredi. Alla Ilchýnnyń anasy Tatána opera ánshisi bolǵan. Jýanhan men Tatánanyń jas aıyrmashylyǵy - 13 jas. Úılengennen keıin Alla esimdi qyz ómirge keledi. 1917 jyly revolúsıa bolǵandyqtan olar birneshe jyl boıy Harvın qalasynda turady. Araǵa jyldar salyp Harvın qalasyndaǵy bılikti qytaılar qaıtaryp alyp, Allanyń otbasy Parıjge qonys aýdarady. Alaıda qonys aýdarý kezinde Allanyń ákesi qyzy men áıelin kemege otyrǵyzyp úlgergen. Sodan keıin Jýanhan iz-tússiz joǵalǵan. Bir dekterge súıensek, Jýanhan Qaraǵandy qalasyndaǵy GÝLAG-ta bolypty.

Parıjge kelgen Allanyń anasy biraz ýaqyt jumys taba almaǵan. Ony Shanhaıdaǵy dıplomymen esh jerge jumysqa almaıdy. Birneshe ýaqyt ótken soń ol shyǵarmashylyǵymen ǵana kún kóre alatynyn túsinedi. Baǵy janǵan ol Parıjdegi konservatorıaǵa oqýǵa túsedi. Keıin ol Parıjdegi orys qoǵamdastyǵynda óner kórsetip, restorandarda án aıtyp, kún kóredi. Alla bolsa, restoranda ydys jýyp nápaqa tabady. Onyń anasy ekinshi ret turmysqa shyqty.

Alla Ilchýn qalaı tanymal modelge aınaldy?

Allanyń qasynda birge jumys isteıtin qurbysy model bolýdy armandaıdy. Birde ol Dior sán úıindegi kastıngke baratynyn aıtady. Alaıda kastıngke baratyn kezde ol aýyryp qalyp, "Allaǵa meniń ornyma baryp kelshi" dep ótinish jasaıdy. Alla Ilchýn kastıngke barǵanda tek birneshe jumysshylardy ǵana kóredi. Álgi jumysshylarmen áńgimelesip, qurbysy «kastıng kúnin nemese meken jaıyn shatastyrǵan bolar» dep ketip qalady. Arada birneshe kún ótkesin Allaǵa Dıordyń hatshysy qońyraý shalyp, Dior sán úıinde jumys isteýge shaqyrady. Sóıtse, álgi jumysshylardyń ishinde ataqty Krıstıan Dıordyń ózi bolǵan. Sol kúni Alla Krıstıan Dıordyń kózine qyldaı jińishke belimen kózge túsipti.

Krıstıan Dıorǵa Allanyń dene bitimi, kózqarasy erekshe shabyt syılaǵan. Tipti Dıordyń Allanyń aýyr minezine 20 jyl boıy shydaǵan degen de derekter bar. Alla Ilchýndy kópshilik Shyǵystyń marjany, Dıordyń boıtumary, Dıordyń mýzasy dep te ataǵan.

Alla Ilchın óte názik ári qylyqty bolǵan. Onyń bas formasy men qysyq kózi onyń sulýlyǵyn odan saıyn erekshelendire túsetin. Ol podıýmǵa shyǵyp, tanyla bastaǵan kezde barlyq qyzdar Alla Ilchýn sekildi bolýǵa, sol sekildi boıanýǵa tyrysatyn.

Qazaq qyzy podıýmǵa shyqqan kezde ıtalıalyq sánqoılar Alla Ilchýnǵa qyzǵana qaraǵan. Tipti ıtalıalyq sulýlardyń kózinen qyzǵanysh pen jekkórýshilik ashyq kóringen.

1950 jyldary qazaq qyzynyń aty tanymal ánshi, aktrısalarmen qatar atalǵan.

Alla Ilchýn saıasat jáne ekonomıka ǵylymynyń doktory Mark de Dúlmen esimdi polák jigitine kúıeýge shyǵady. Ǵalym bolǵanymen, ol Dıordyń qolastynda fotograf bolyp qyzmet etken. Olar fotosessıa kezinde tanysyp, otaý qurypty.  Odan Alla Mark esimdi bir ul dúnıege ákeledi.

Qazaq qyzy betindegi ájimi kózge túse bastaǵan kezde karerasyn aıaqtaýǵa bel býady. Sebebi, ol óz jankúıerleriniń esinde ádemi, sulý kúıinde qalǵysy keldi. 20 jyldyń ishinde onyń qypsha beli 49 sm shamasynda bolǵan.

Bir ókinishtisi Alla Ilchýnnyń qashan, qaıda qaıtys bolǵany týraly aqparat joq.  2018 jyldyń jazynda Fransıadaǵy qazaqstandyqtar asosıasıasynyń basshysy Berlın Irıshev Parıjden Alla Ilchýnnyń portretin kezdeısoq kórip qalǵan. Atalmysh portretti Fransıaǵa tanymal Leon Zeıtlen atty sýretshi salypty. Alla Ilchýnnyń portretin Berlın Irıshev satyp alady. Keıin qazaqstandyqtar qazaqtyń kúlshe qyzy týraly bilsin degen nıetpen Almatyǵa ákelipti. Qazir sýret Almaty qalasynda saqtalǵan. Berlın Irıshev arada biraz ýaqyt ótken soń Alla Ilchýnnyń ulyn izdep tabady. Olar qazaq qyzy týraly fılm túsirýdi josparlap otyr.