Jambyl oblysy aýmaǵynda óńir tarıhynda názik jandylardyń qurmetine qoıylǵan kelesi bir eskertkish Jambyl aýdany, Qumtıyn aýylynyń mańynda. Bul eskertkishke ǵylymı zertteý jumystary júrgizilmegenimen el arasynda oǵan qatysty derekti ańyz-áńgimelerdiń birineshe nusqasy aıtylyp júr dep jazady Qamshy.kz aqparat agenttigi. 

Atalmysh kesenede ǵylymı zertteýler júrgizilmegenimen jergilikti ólketanýshylar men aýyl turǵyndarynyń málimeti negizinde birqatar derekter jınaqtalǵan. Eskertkishtiń jeti buryshty keseneniń qabyrǵasy aq kirpishpen qalanǵan, bıiktigi 2,5 metrdi quraıdy.

Tarıhtan belgili bir fakti Uly Jibek jolynyń boıynda ornalasqan strategıalyq mańyzy joǵary ortalyqtardyń biri retinde Taraz qalasynyń mańyna kóptegen kishi qalalar shoǵyrlandy. Tarazdyń batysynda 30 shaqyrym jerde boı kótergen Deh-Nýdjekes, Adahkent qalalary sondaı qalashyqtardyń biri bolǵan. Olardyń úıindisi bizdiń zamanymyzǵa jetken.

Al Qyz áýlıe kesenesi osy Adahkent qalasy ortalyq aýmaǵynda ornalasqan. Aýyl aqsaqaldarynyń aıtýy boıynsha, erterekte aýyldyń turǵyny bolǵan bir áıeldiń túsine aıan berip, «Qyz áýlıeniń» basyna jeti buryshy bar kesene saldyrǵan eken. «Qyz áýlıege» qatysty aıtylatyn ańyzdyń jelisi boıynsha osy mańaıdy ertede saıdyń tasyndaı aǵaıyndy jeti jigit meken etipti. Alaıda Jońǵar shapqynshylyǵy kezinde qapyda qolǵa túsip qalǵan olardyń jeteýinde jaý sol mańda jer jastandyrady. Aǵaıyndy batyrlardyń artynda aı dese aýzy, kún dese kózi bar jalǵyz qaryndasy qalady. Ol qyzdyń kóripkeldik, áýlıelik qasıeti bolǵan. Aǵalarynyń ólgenin, jaýdyń qyzdy óz elderine áketpekshi bolyp jatqanyń bilip, Alladan ózin tas músinge aınaldyryp, elinde qaldyrýyn suraǵan eken. Áýlıe qyzdyń tilegi qabyl bolyp, tasqa aınalǵan eken desedi. Sodan beri tas músindi halyq «Qyz áýlıe» dep atap ketken. Keseneniń jeti buryshty etip salynýy da jeti batyrǵa baılanysty. Aǵaıyndy jigitke dep jeti buryshqa shyraq jaǵý úshin arnaıy turǵyzylǵan. Keseneniń arnaıy shyraqshysy bar, basyna minájat etýshiler jıi keledi.

Bul nysandy «Qyz áýlıe» shatqalymen shatastyrýǵa bolmaıdy. Óıtkeni ekeýiniń geogrfıalyq ornalasýy da eki basqa. Ári tereńnen tamyr tartqan ańyz jelileri de árqıly.