Babadja hatýn Aısha bıbiniń kútýshisi bolǵan tarıhı tulǵa

/image/2019/10/15/crop-15_16_930x1239_babaddga-khatun-kesenesi.jpg

Kópshilik Taraz tarıhy jaıynda áńgime órbitkende ondaǵy Aısha bıbi kesenesi jaıynda aıtady. Alaıda dál osy keseneniń qasynda ornalasqan ári zamanynda Aısha bıbiniń senimdi serigi bolǵan Babadja hatýnnyń kesenesi jaıynda kópshilik bile bermeıdi. Tipti bul nysannyń «Bolashaqqa baǵdar: Rýhanı jańǵyrý» baǵdarlamalyq maqalasy aıasyndy túzilgen Qazaqstannyń kıeli jerleriniń geografıasy kartasyna jalpyulttyq mańyzǵa ıe nysan retinde engizilgeninen de habarsyz, dep jazady Qamshy.kz aqparat agenttigi. 

Tarıhshylardyń málimdeýinshe irgetasy Hİ ǵasyrda qalanǵan Babadja Hatýn kesenesi Aısha bıbi kesenesiniń mańynda ornalasqan. Keseneniń kompozısıasy men qurylysy óte qarapaıym. Ári ol kúıdirilgen kirpishten salynǵan. Jáne keseneniń qabyrǵalaryndan eshqandaı bezendirýler de júrgizilmegen. Jalpy tarıhta Babadja Hatýnǵa jáne onyń basyna turǵyzylǵan kesenege qatysty derekter óte az. Ólkege túrli kezeńde ártúrli arheologıalyq ekspedısıamen kelgen tarıhshyl ǵalymdar tarapynan da munda eshqandaı qazba jumystary júrgizilmegen eken. Ǵasyr toǵysynan bizge deıin nysannyń qabyrǵasy men shatyr jabýynyń bólikteri ǵana aman saqtalǵan. Kesenege 1979 jyly qalpyna keltirý jumystary júrgizilgen. Nysannyń qabyrǵasyna «nasq» ádisimen jazylǵan mátinde bul keseneniń Babadja Hatýn qabiri ekendigi jazylǵan. Mátinniń jalǵasy «Ony salýshy» dep kelgenimen avtor jaıyndaǵy málimetter joǵalyp ketken. Sáýletshi ǵalymdar eskertkish kúmbeziniń 16 qyrly konýs jabynyna aıryqsha nazar aýdarady. Bul Orta Azıadaǵy erekshe sáýlettik stıl sanalady.

Ańyz jelisinde Aısha bıbi ómirden ótken soń onyń tiri kúninde kútýshisi bolǵan Babadja hatýnnyń ómiriniń sońǵy kúnine deıin arý kesenesiniń shyraqshysy mindetin atqarǵany aıtylady.

Negizinen Aısha bıbiniń Taraz ámirshisi Qarahan Muhammedke turmysqa shyǵýyna onyń tárbıeshisi Babadja hatýnnyń qarsy bolady. Ámirshiniń kózine túspeý úshin erkinen tys Tarazǵa qonys aýdarǵan Aısha bıbini Asa ózeni mańynda jylan shaǵyp óltiredi. Óz súıiktisiniń ózekti órter qazaǵa ushyraǵanyna nalyǵan ámirshi onyń basyna kúmbezi kókke shanshylǵan kesene turǵyzady. Onyń kútýshisi ári tárbıeshisi bolǵan Babadja hatýnǵa da Aısha bıbi mazarynan 20 qadam qashyqtyqta kesene turǵyldy.

Búginde bul oryndar oblys turǵyndary men qonaqtary jıi at basyn buratyn kıeli oryn sanalady.

Pikir qaldyrý

Qatysty Maqalalar