Qazaqstannyń sońǵy jyldardaǵy terorızmmen, ekstremızmmen kúresýdegi atqarǵan sharalary men jetistiketerin Birikken ulttar uıymynyń bosqyndar agenttigi,  Eýropalyq odaqtyń ókilderi, Nú-Iork Taıms gazeti sıaqty halyqaralyq uıymdar jáne sheteldik BAQ joǵary baǵalady. 

Qazaqsannyń ekstremızm, terorızmge qatysty sońǵy jyldardaǵy, ásirese, 2017 jyldan 2020 jyl aralyǵyndaǵy jetken jetistikteri halyqaralyq uıymdar men sheteldik basylymdarda saraptama jasalǵan jáne jaqsy baǵa berilgen. BUU 2017 jyly birde-bir qazaqstandyq qaqtyǵys aımaqtaryna ketpegenin jazsa, 2018 jyly Qazaqstan basqa jetistiktermen qatar, 500-den astam qazaqstandyq azamat radıkalızmnen bas tartqanyn málim etken. Al 2019 jyldyń qańtarynan bastap Qazaqstan bıligi alǵashqy daıyndyq kezeńinde bolýy múmkin úsh lańkestik shabýyldy joıyp, 140 ekstremıst pen terrorıstke úkim shyǵarǵany aıtylady. Qazaqstannyń ár túrli memlekettik organdarynyń terorızmge qarsy kúsh-jigerin biriktiretin Ulttyq qaýipsizdik komıteti terorızmge qarsy ortalyǵynyń jetistikteri egjeı-tegjeıli baıandalady.

Al Nú-Iork Taıms 2019 jyly Islam Memleketinen zardap shekken adamdar jaıynda Qazaqstan bıliginiń atqarǵan jumystary jaıynda jazdy. Onda Qazaqstannyń ózindik erekshe saıasatyn atap, Batys elderimen salystyryp, joǵary baǵa berilgen. Nú-Iork Taıms Islam Memleketinen oralǵan áıelderge Qazaqstan bıliginiń izgilendirý jolyndaǵy sharalaryn jazyp, "oralǵan áıelder shyndyqty ashyp aıtyp, jarıalaýǵa kelisse, Qazaqstan áıelderdi qarsy alady, Batys elderindegideı olardy sottap jibermeıdi" dep jaqsy baǵa berdi. Sol jyly Qazaqstan Respýblıkasy İshki ister mınıstrligi men BUU Esirtki jáne qylmysqa qarsy kúres basqarmasy jergilikti túrmelerdegi zorlyq-zombylyq ekstremızmimen kúresý jónindegi jumys josparyna qol qoıǵany Eýropalyq Odaqtyń resmı saıtynda jarıalanyp, bul qadam Qazaq bıliginiń ekstremızm, terorızmge qarsy jetistiginiń biri retine sıpattalǵan. Osy jospar negizinde BUU resmı aqparatynda 2020 jyldyń 18 shildesinde Birikken Ulttar Uıymynyń Esirtki jáne qylmysqa qarsy kúres basqarmasy, QR İshki ister mınıstrliginiń Túrme komıtetimen birlese otyryp, Nelson Mandelanyń Halyqaralyq kúnin eske alý júıesi arqyly týyndaǵan máseleler men qıyndyqtarǵa nazar aýdarý maqsatynda birneshe is-shara ótkizilgeni jarıalanǵan.

Sonymen qatar, Birikken ulttar uıymynyń bosqynar agenttigi Qazaqstannyń halyqaralyq uıymdarmen terorızmge qarsy yntymaqtastyqty keńeıtip jatqanyn, ásirese zorlyq-zombylyq ekstremızmine qarsy turýǵa qyzyǵýshylyq bildirýdi jalǵastyrǵanyn habarlaǵan. Halyqaralyq agenttik Qazaqstannyń zańnama, quqyq qorǵaý jáne shekaranyń qaýipsizdigi turǵysynan Qazaqstanda terorızmge qarsy keshendi quqyqtyq baza bar ekenin aıtyp joǵary baǵa berdi. BUU agenttigi azamattardyń sheteldik soǵystarǵa qatysýy zańsyz ekenin málimdep, Qazaqstan úkimetiniń ISIM-nen qaıtyp oralǵan adamdardy keshendi jónge salý tájirıbesi bar ekenin aıtyp, olardyń jaýapqa tartylyp, al keıbireýleri úshin ońaltý júrgiziletinin jazdy.

BUU bosqyndar agenttigi "Qazaqstan quqyq qorǵaý organdary terorıstik oqıǵalardy anyqtaýǵa, olardy boldyrmaýǵa jáne olarǵa qarsy áreket etýge qabiletti ekenin kórsetti" dep sózbe-sóz joǵary baǵa beredi. Halyqaralyq uıymnyń baǵalaýynsha, Qazaqstan bıliginiń terorızmge qarsy jospary vedomstvoaralyq yntymaqtastyqty, úılestirýdi jáne aqparat almasýdy keńeıtýge múmkindik berdi. İshki ister mınıstrligine qarasty terorızmge qarsy tórt arnaıy otrád, al qaýipsizdik pen barlaýdyń negizgi agenttigi – Ulttyq qaýipsizdik komıtetine (UQK) bireýi boldy.

BUU resmı aqparaty, oǵan qosa, qaýipsizdik keńesiniń qararyna sáıkes qazaqstandyqtardyń Sırıa men Iraktaǵy shetelderge soǵysýǵa barýyna jol bermeý úshin belsendi jumys jasaǵanyn málimdegen. Bul maqsattardy kepildendirý úshin QR UQK quramyna kiretin Qazaqstannyń Shekara qyzmeti ofıserlerge jalǵan qujattardy tekserýge múmkindik beretin mamandandyrylǵan pasporttyq baqylaý quraldaryn qoldanǵan. BUU aqparatyna sáıkes, QR UQK ofıserleri AQSH Memlekettik departamentinde saýdagerler men terrorısterdi anyqtaý boıynsha táýekelderdi anyqtaý boıynsha oqýdan, sondaı-aq terorızmge qarsy operasıalarǵa arnalǵan K9 bólimshesiniń daıyndyǵynan ótedi. Sońǵy jyldary Qazaqstan radıolokasıalyq júıelerdi, baqylaý quraldary men kólik quraldaryn jáne mamandandyrylǵan jyljymaly ınspeksıalyq toptardy qosý arqyly óziniń ońtústik shekarasynda qaýipsizdikti nyǵaıtty. 

Birikken ulttar uıymynyń resmı aqparatyna sáıkes, BUU men Qazaqstan Respýblıkasy İshki ister mınıstrligi Qazaqstan túzeý oryndarynyń áleýetin arttyrý boıynsha mindetteme retinde Shyraqbek Qabylbaev atyndaǵy İshki ister mınıstrliginiń Qostanaı akademıasyndaǵy túrme qyzmetkerlerin oqytý ortalyǵynyń resmı onlaın ashylýyn ótkizgen. Ofıserler odan ári ii-sharaǵa úkimettik múddeli taraptarmen birge Eýropalyq Odaqtyń, Nıderlandtyń Qazaqstandaǵy elshiliginiń, BUU-nyń Qazaqstandaǵy Turaqty úılestirýshisiniń jáne BUU BJKB basshylyǵynyń ókilderi qatysqanyn málimdedi.

BUU ortalyq ulttyq deńgeıde túzetý mekemelerinde zorlyq-zombylyq ekstremızminiń taralýynyń ózekti problemalaryn sheshýge baǵyttalǵanyn aıta kelip, ortalyqtyń osy salada ǵylymı zertteýler júrgizýmen qatar, zorlyq-zombylyq ekstremızmi jáne terorızmmen baılanysty qylmystar úshin sottalǵandardy ońaltýǵa qatysatyn túrme qyzmetkerlerine úzdiksiz oqytýdy qamtamasyz etetinin jarıalaǵan. BUU-nyń Qazaqstandaǵy turaqty úılestirýshisi Norımasa Shımomýra myrza BUU-nyń túrme qyzmetine degen adaldyǵyn erekshe atap ótken. Shımomýra BUU júıesi túrme ofıserleriniń arnaıy áleýetin arttyrýdy damytý jáne júzege asyrýǵa baǵyttalǵan dınamıkalyq seriktestikti nyǵaıtýǵa daıyn bolyp tabylatynyn jáne COVID-19 kezeńinde Mandela erejeleri týraly aqparat taratýdy jalǵastyrýmen qosa, túrmelerden bosatý jáne ońaltý baǵdarlamasyn engizý arqyly túrmelerdegi zorlyq-zombylyqtyń radıkaldanýyn boldyrmaý joldary týraly jetkizgen. İs-sharalarda BUU-nyń Jahandyq baǵdarlamasy sheńberinde ótkizilgeni aıtylyp, "Zorlyq-zombylyq ekstremıstik tutqyndardy basqarýdy qoldaý jáne túrmelerdegi zorlyq-zombylyqtyń radıkaldanýynyń aldyn alý", bul Qazaqstan Respýblıkasy İshki ister mınıstrligi Túrmeler komıteti, BUU BJKB, BUU Terorızmge qarsy ortalyǵy jáne BUU Terorızmge qarsy komıtetiniń Atqarýshy dıreksıasy Baǵdarlama Eýropalyq Odaqtyń qarjylyq qoldaýynyń arqasynda múmkin bolǵany habarlanǵan.

Oǵan qosa, BUU resmı aqparatynda 2020 jyldyń 18 shildesinde Birikken Ulttar Uıymynyń Esirtki jáne qylmysqa qarsy kúres basqarmasy (BUU BQO), QR İshki ister mınıstrliginiń Túrme komıtetimen birlese otyryp, Nelson Mandelanyń Halyqaralyq kúnin eske alý júıesi arqyly týyndaǵan máseleler men qıyndyqtarǵa nazar aýdarý maqsatynda birneshe is-shara ótkizilgeni jarıalanǵan. Nelson Mandela erejeleriniń qoldanylý múmkindigin qazaqstandyq ókildermen pikirleskeni, Qazaqstan tarapynyń salǵan kúsh-jigeri talqylanǵany aıtylǵan. Bul is-sharalar ónerdi túrmedegilerdi ońaltý jáne reıntegrasıalaý formasy retinde qoldanýdan bastap, túrme ofıserleriniń áleýetin arttyrýǵa qoldaý kórsetýge deıingi bastamalardy qamtyǵan.

Bir aptaǵa sozylatyn eske alý sýretshi Beıbit Ásemquldyń segiz túzeý mekemesindegi sottalýshylarǵa sýret salý negizderi boıynsha onlaın-sheberlik synybyn ótkizýden bastalǵan.

Halyqaralyq uıymnyń saıtynda BUU men qazaqstandyq taraptyń yntymaqtastyq is-sharasy barysynda sottalýshylar abstraktili keskindemeniń negizderi men akrıldi boıaý tehnıkasy týraly bilgeni de aıtylǵan. BUU aqparatyna sáıkes, Art-terapıany usyna otyryp, BUU BJK jáne túrme komıteti kórkemdik yntalandyrýdy qurýǵa, psıhıkalyq yntalandyrýdy jaqsartýǵa, stressti tómendetýge, sottalýshylardyń ózin-ózi baǵalaýyn joǵarylatýǵa jáne jumysqa qabiletti kásiptik daǵdylardy berýge úmittenedi.

BUU BQO budan ári qazaqstandyq tutqyndardyń sýret ónerlerin ınteraktıvti fotokórme uıymdastyra otyryp atap ótken. Kórmede Qaraǵandy jáne Pavlodar oblystarynda ornalasqan pılottyq mekemeler arasynda baıqaý arqyly usynylǵan fotosýretter qoıylǵany jarıalanǵan. Básekelester Nelson Mandelanyń shabyttandyrǵan fotosýretterin onyń adam quqyǵy men ádilettilikke arnalǵan kóptegen usynystarymen jibergen. BUU baıqaý nátıjesinde jeńimpaz atanǵan on jumys BUU BQO Ortalyq Azıa boıynsha aımaqtyq keńsesiniń áleýmettik paraqshalaryna ornalastyrylǵanyn da jazyp ketken.

Ońtústik Afrıkanyń Qazaqstandaǵy Tótenshe jáne Ókiletti Elshisi S.T.Metús óziniń beıne-úndeýinde "Qazaqstannyń el retinde mártebesi árdaıym joǵary bolady, bul tek sońǵy 27 jyl ishinde qol jetkizilgen orasan zor áleýmettik jáne ekonomıkalyq jetistikter úshin ǵana emes, jyldar boıǵy, sonymen qatar zańǵa baǵynatyn azamattarǵa da, zań buzýshylarǵa da qalaı qaralatyndyǵyna baılanysty. Men Qazaqstanǵa úkimettiń Nelson Mandela turǵysynan sottalýshylarmen qarym-qatynasyn qamtamasyz etýge baǵyttalǵan kúsh-jigerine úlken qurmetpen qaraıdy dep senimdimin” dep joǵary baǵasyn jetkizip, rızashyldyǵyn bildirgen.

BUU resmı saıty jarıalaǵan aqparat boıynsha, Qazaqstan İshki ister mınıstrliginiń Túrme komıteti men BUU BJK "BUU BUU Tutqyndarmen qarym-qatynas jasaýdyń mınımaldy standartty erejeleri boıynsha elektrondy oqytýdyń UNODC ınteraktıvti kýrsyn" ilgeriletý úshin de osy yntymyqtastyqtyń mańyzy joǵary bolǵan. Biregeı ınteraktıvti beınerolıkter men senarılerge negizdelgen kýrs qatysýshylardy shaqyryp, kóbeıtken. BUU aqparatynsha, qatysýshylar erejelerdi este saqtap qana qoımaı, ony kúndelikti isterinde qoldanady. Halyqaralyq uıym búgingi kúni kýrsty 1100-den astam qazaqstandyq túrme qyzmetkerleri aıaqtaǵanyn da málimdegen. Kýrsty aıaqtaǵan alǵashqy sertıfıkattalǵan ofıserler tobynyń anımasıalyq vıdeosy men fotokollajy áleýmettik jelilerde kóbirek ofıserlerdi oqýǵa túsýge shaqyrý úshin taratylǵan.