BBC Qytaı AQSH-ty basyp ozyp, 2028 jylǵa qaraı álemdegi eń iri ekonomıkaǵa aınalatynyn habarlady. Bul burynǵy boljamdy ýaqyttan bes jyl erte.
Ulybrıtanıada ornalasqan Ekonomıka jáne bıznesti zertteý ortalyǵy (CEBR) Qytaı Covid-19-dy "sheber" jónge salý arqyly aldaǵy jyldary salystyrmaly ósimin arttyrady deıdi.
Sonymen qatar Úndistan 2030 jylǵa qaraı úshinshi iri ekonomıkaǵa aınalady.
CEBR óziniń ekonomıkalyq lıgasynyń kestesin jyl saıyn 26 jeltoqsanda shyǵarady.
Qytaı Covid-19 soqqysynyń alǵashqy eli bolǵanymen, ol aýrýdy jedel jáne óte qatań sharalar arqyly baqylap otyrdy jáne Beıjiń eýropalyq elder sıaqty ekonomıkalyq turǵydan dármensiz etetin sharalardy qajet etpedi.
Nátıjesinde, basqa iri ekonomıkalardan aıyrmashylyǵy, Qytaı 2020 jyly ekonomıkalyq resessıany boldyrmady jáne is júzinde bıyl 2% ósedi dep boljanýda.
AQSH ekonomıkasy, kerisinshe, pandemıadan eń aýyr zardap shekken el qataryna kirdi. AQSH-ta 330 myńnan astam adam qaıtys boldy jáne 18,5 mıllıonǵa jýyq aýrý jaǵdaıy rastaldy.
Aqsha-nesıe saıasaty men zor kólemdi búdjettik yntalandyrý eldiń ekonomıkalyq zardabyn jeńildetedi, biraq jańa yntalandyrý paketi týraly saıası kelispeýshilikter jańa jylda shamamen 14 mıllıon jumyssyz amerıkalyqty tólemdersiz qaldyrýy múmkin.
"Biraz ýaqyttan beri jahandyq ekonomıkanyń negizgi taqyryby AQSH pen Qytaı arasyndaǵy ekonomıkalyq jáne jumsaq kúshter kúresi boldy. Covid-19 pandemıasy jáne soǵan sáıkes ekonomıkalyq quldyraýy básekelestikti Qytaıdyń paıdasyna sheshti" delingen CEBR baıandamasynda.
Baıandamada "2021 jyly pandemıadan keıingi kúshti órleý" aıaqtalǵannan soń AQSH ekonomıkasy 2022-24 jyldar aralyǵynda jyl saıyn shamamen 1,9% ósetini, sodan keıingi jyldary 1,6%-ǵa deıin baıaýlaıtyny aıtylǵan.
Kerisinshe, Qytaı ekonomıkasy 2025 jylǵa deıin jyl saıyn 5,7%, al 2026-2030 jyldar aralyǵynda 4,5% ósedi.
"Qytaıdyń álemdik ekonomıkadaǵy úlesi 2000 jyly nebári 3,6%-dan qazir 17,8%-ǵa deıin ósti jáne 2023 jylǵa qaraı el "joǵary kiristi ekonomıkaǵa" aınalady" delingen habarlamada.
"Qytaı ekonomıkasy Covid-19-dy baqylaýdyń paıdasyn kórip qana qoımaı, sonymen qatar damyǵan óndiris sıaqty salalarǵa baǵyttalǵan agressıvti saıasatty qura alady" dep málimdedi CEBR tóraǵasynyń orynbasary Dýglas MakVıláms.
– Olar bir deńgeıde ortalyqtandyrylǵan baqylaýǵa ıe bolýǵa tyrysatyn sıaqty, biraq basqa salalarda múldem erkin naryqtyq ekonomıka. Erkin naryqtyń bólshegi olarǵa tehnologıa sıaqty salalarda alǵa jyljýǵa kómektesedi, – dedi ol BBC-ge.
