Májilistegi "Aq jol" fraksıasynyń depýtaty Qazybek Isa Qazaqstanda oqýǵa nıetti sheteldegi qandastardyń máselesin kóterip, Bilim jáne ǵylym mınıstri Asqat Aımaǵambetovke depýtattyq saýal joldady.

"Shekaranyń arǵy betindegi myńdaǵan balalarymyz oqýyn jalǵastyrýǵa Atamekenge qol sozyp tur. Al qol ushyn berýi tıis bizdiń Bilim mınıstrligi ne isteýde? Pandemıa kezinde, shekaralar shegendeýli kezde Qazaqstanǵa kelip ulttyq biryńǵaı test tapsyrýlaryń kerek dep tepsinip tur" dep bastalatyn saýalda depýtat mınıstrlik áreketin synaıdy.

– Álemniń kóp elderinde shekaranyń jabyq ekendigin eskersek, pandemıanyń kelesi tolqyndarynyń kúshtiligin baıqasaq, shekaranyń maýsym aıyna deıin ashylmaıtyndyǵy belgili. Iaǵnı biz Atamekende bilim alam degen QANDASTARYMYZDY oqýǵa qabyldaı almaı qalýymyz múmkin. Sheteldegi qandastardy Qazaqstanǵa shaqyrýdyń biregeı joly ol – atamekende tegin bilim alýǵa múmkindik jasaý. Sol sebepti, sońǵy ótken quryltaıda Elbasy sheteldegi qazaq balalarynyń Qazaqstanda bilim alýyna jaǵdaı jasaýda qandastarǵa bólinetin kvotany 2 ese kóbeıtý (2%-dan 4%-ǵa deıin) týraly tapsyrma bergen bolatyn. Alaıda bul granttar eshqashan tolyq ıgerilgen emes. Basty sebeptiń biri – qandas talapkerlerdiń Ulttyq biryńǵaı testileýdi tapsyra almaýy, – deıdi depýtat.

Onyń aıtýynsha, qandastardyń joǵary oqý oryndarynyń daıyndyq bólimderinde 9 aı daıyndalýy, 11 jyldyq qazaqstandyq mektep baǵdarlamasyn ıgerýge jetkiliksiz.

– 2020 jyly 2022 qandasymyz Qazaqstanǵa oqýǵa talaptanyp nátıjesinde 930 qandasymyz ǵana oqýǵa múmkindik aldy. Joǵaryda aıtylǵan problemalar qandastardyń oqýǵa túsý múmkindigin shektep tur. Ne úshin Atamekende oqýǵa nıet bildirgen barlyq qandastardy qabyldap almasqa?!. Dál osy sátte kórshiles Reseı barlyq TMD elderine bólinetin grantynyń sanyn 2024 jylǵa deıin 30 myńǵa kóterýdi josparlap otyr. Onyń ishinde Qazaqstanǵa bólinetin grant sany 1 orynda tur. Al biz oqýǵa kelemin dep otyrǵan óz baýyrlarymyzǵa ózimiz kedergi bolyp otyrmyz. Osyndaı saıasatyń bir dáleli qandastarǵa degen kóship kelý kvotasynyń 100 myńnan 100 esege deıin – 1,5 myńǵa deıin azaıýy, – dep atap ótti ol.

Qazybek Isa Mońǵolıa, Ózbekistan, Qytaı, Túrkmenistan sekildi elderdegi qandas jastar pandemıa tosqaýylynda qalaı Qazaqstanǵa kelip UBT tapsyrady? dep saýal qoıyp, tómendegideı naqty tórt máseleni kóteredi:

1. UBT talaptaryn qandastarǵa jeńildetý (aqparat úshin: Bolon prosesi arqyly shetel azammattary Qazaqstanǵa oqýǵa túskende jeńil formatta eki emtıhan tapsyrady: motıvasıalyq hat jáne suhbatasý);

2. Qandastar turyp jatqan memleketterge baryp qabyldaý;

3. Elshilikterdiń ǵımaratarynda uıymdastyrý;

4. Qandastarǵa UBT-ny 2020 jylǵy tájirıbeni iske asyryp, onlaın qabyldaý.