Ol «Eýrazıalyq top (ERG) quramyndaǵy «Qazhrom» TUK» AQ fılıaly – Aqsý feroqorytpa zaýytynyń ekologıalyq baǵdarlamasyn ashyq túrde talqylaıtyn tyńdaýlar barysynda jarıalady.
Alyp zaýyttyń qorshaǵan ortany qorǵaý bóliminiń bastyǵy Inna Davydovanyń aıtýynsha, óndiris orny óńirdegi tabıǵatty qorǵaý sharalaryna belsendi túrde qatysady. Iaǵnı, jyl sa­ıyn qarjylaı qarajat bólinedi. Mysaly, kásiporynnyń bıylǵy jylǵa arnalǵan tabıǵatty qor­­ǵaý baǵdarlamasy 21 sharany qamtıtyn 8 bólimnen tu­ra­­dy, olardy júzege asyrýǵa «Qazhrom» kompanıasy tarapynan 3 mlrd.teńge bólinipti. Dál osyndaı maqsatty qarjylar Aqsý feroqorytpa zaýytynyń ekologıalyq jobalaryna saı aldaǵy jyly da josparlanýda. Buǵan óndiristegi №4 balqytý sehy feroqorytpa peshteriniń gazdan tazalaý keshenderiniń qaıta qurylýy dálel. Bul ekologıa talaptary úshin úlken jetistik.
Budan basqa, 2013-2015 jyl­dar aralyǵynda №41, 45, 46 peshterindegi jańa gaz­ta­zalaǵyshtar qurylysy aıaq­taldy. Nátıjesinde, za­ýyt atmosferaǵa shyǵarylatyn jaǵymsyz qaldyqtar kólemin jylyna 360 tonnaǵa tómendetip otyr. Kelesi jyly №44 peshtiń gaztazalaǵyshyn qaıta qurý jobasy ázirlenýde. Al №6 balqytý sehynyń fraksıalaý toraby aspırasıalaý ýchaskesin jańalaý atmosferaǵa shyǵarylatyn qaldyqtardy jylyna 20 tonnaǵa azaıtady. Kásiporynnyń gaz tazalaý jabdyǵy jumysynyń jalpy tıimdiligine zaýyt fer­roqorytpa peshteriniń gaz taza­laǵyshtaryndaǵy súzgilerdi jos­­­parly aýystyrý da septigin tıgizedi.
Jaǵalaý jáne sý eko­jú­ıe­­­­­­le­rin qorǵaý sheńberinde zaýyt­tyqtardyń jaqsy kó­retin demalys oryndary – Baıan­aýyldaǵy «Alaý» de­­malys úıin kútip, tazalaý, aınalasyndaǵy tabıǵatty qorǵaý sharalary da jalǵasyn tabýda. Topyraqtyń lastanýyn jáne Sabyndykól kóliniń batpaqtanýyn boldyrmaý úshin aýmaqtyń 10 gektar jerin tazalap, 2000 m2 aýmaǵyndaǵy qamysty jınaý qarastyrylýda. Aldaǵy jyly №1 kúldi konservasıalaý kózdelgen. Flora men faýnany qorǵaý úshin kásiporyn aýmaǵynda 2008 jyldan bastap 20 myńnan astam kóshet otyrǵyzyldy. Alda taǵy da 150 jas aǵash egiledi. Óndiristiń jáne tutynýdyń negizgi qaldyqtaryn durys qoldanýǵa ferrohrom qaldyqtaryn da qaıta óńdeý múmkindik beredi. Soǵan oraı, 940 myń tonna jo­ǵary kómirtekti ferrohrom qaldyqtary qaıta óńdelmekshi. Al 2000 tonna óndiristik shań kásiporynnyń ag­­lomerasıalyq seh óndirisine qaıtarylady. Jáne «Smart-Ash» jáne «Koster» arnaıy qon­dyrǵylarynda maılanǵan qaldyqtardy joıýdy zamanaýı tehnologıa qamtamasyz ete­di. Jylyna 2000 tonna maı únem­deledi.
Zaýyt qorshaǵan ortaǵa erek­­she talappen qaraýdy nasıhattaıdy. Kásiporynnyń uıymdastyrýymen ekologıalyq kýrstardyń tyńdaýshylary retinde 97 jumys toptary jumys jasaıdy. Jurtshylyqtyń eko­logıalyq mádenıetin arttyrý maqsatynda zaýyt buqaralyq aqparat quraldarymen únqaty­sýǵa árqashan ashyq.
– Jalpy, tabıǵatty qorǵaý, qor­shaǵan ortany qorǵaý – kásip­oryn­nyń óndiristik jumysynyń da ajyramas bir bóligi, – deıdi zaýyttyń teh­nıkalyq dırektory Aleksandr Sýslov. – Óndiristi damytý, óndiristik qýattylyqty arttyrýmen qatar, qorshaǵan ortany qorǵaý sharalaryna jáne óńirdiń ekologıasyna jaǵymsyz áserdi tómendetýge basa nazar aýdaramyz.

Derekkóz: Egemen Qazaqstan