«نۇرلى جول» مەملەكەتتىك باعدارلاماسىنىڭ نەگىزگى جوبالارى رەسپۋبليكالىق ماڭىزداعى اۆتوموبيل جولدارىنىڭ قۇرىلىسى مەن رەكونسترۋكسياسى بولىپ تابىلادى.

جالپى قولدانىستاعى قازاقستان رەسپۋبليكاسى اۆتوموبيل جولدارىنىڭ ۇزاقتىعى 96،5 مىڭ شاقىرىمدى قۇرايدى (سونىڭ ىشىندە رەسپۋبليكالىق جەلى – 23،7 مىڭ شاقىرىم، جەرگىلىكتى جەلى  – 72،8 مىڭ شاقىرىم).

جۇرگىزىلگەن جۇمىستار

جالپى، 2010 جىلدان باستاپ رەسپۋبليكالىق ماڭىزى بار اۆتوموبيل جولدارىنىڭ 5 مىڭ شاقىرىمىندا رەكونسترۋكسيا جانە كۇردەلى جوندەۋ جۇرگىزىلدى.

ناتيجەسىندە ءقازىر رەسپۋبليكالىق ماڭىزى بار اۆتوموبيل جولدارىنىڭ 85 %-ى (2014 جىلى – 84 %) جانە وبلىستىق جانە اۋداندىق ماڭىزى بار اۆتوموبيل جولدارىنىڭ 65 %-ى  (2015 جىلى – 68 %) جاقسى جانە قاناعاتتانارلىق جاعدايدا.

جالپى، 2015-2016 جىلداردا «نۇرلى جول» باعدارلاماسى بويىنشا I جانە II-تەحنيكالىق كاتەگوريالى 1،3 مىڭ شاقىرىم اۆتوجول رەكونسترۋكسيالاندى.

2015-2016 جىلدارى اۆتوجول جوبالارىن ورىنداۋعا 616 ملرد. تەڭگە، ونىڭ – 329 ملرد. تەڭگەسى ۇلتتىق قوردان ءبولىندى.

بولىنگەن قاراجات تولىق يگەرىلدى جانە 9 جوبا ىسكە اسىرىلدى: باتىس ەۋروپا – باتىس جۇڭگو، ورتالىق – وڭتۇستىك، ورتالىق – شىعىس، بەينەۋ – اقتاۋ، الماتى - وسكەمەن، استانا – پەتروپاۆل، جەزقازعان – پەتروپاۆل، اقتوبە – اتىراۋ جانە ورال – كامەنكا.

جالپى جول-قۇرىلىس جۇمىستارىمەن قازاقستاننىڭ 12 ايماعىنداعى 2 مىڭ كم قامتىلدى. باتىس ەۋروپا – باتىس جۇڭگو ءترانزيتتى ءدالىزى، استانا – تەمىرتاۋ، الماتى – قاپشاعاي، قاپشاعاي – بالپىق بي، بەينەۋ – شەتپە جانە كوكشەتاۋ – پەتروپاۆل ۋچاسكەلەرى بويىنشا قوزعالىس تولىق اشىلدى. سونىمەن قاتار، پاۆلودار قالاسىنا ەرتىس ءوز. ارقىلى وتەتىن ۇزاقتىعى 12 شاقىرىمدى قۇرايتىن ورتالىق ازياداعى ەڭ ءىرى كوپىر وتكەلىنىڭ قۇرىلىسى اياقتالدى.

بيىلعى جىلى اۆتوجولدار رەكونسترۋكسياسىنا 356،2 ملرد. تەڭگە، ونىڭ ىشىندە ۇلتتىق قوردان 143،5 ملرد. تەڭگە ءبولىندى.

ورتالىق – وڭتۇستىك، ورتالىق – شىعىس، بەينەۋ – اقتاۋ،اقتوبە – اتىراۋ، قاپشاعاي – تالدىقورعان، استانا – پەتروپاۆل، ورال –كامەنكا جوبالارىندا قۇرىلىس جۇمىستارى جالعاستى. ولاردىڭ جالپى ۇزىندىعى – 1،2 مىڭ شاقىرىم. ءبىرىنشى جارتىجىلدىقتا وسى جوباالاردا جۇرگىزىلىپ وتىرعان قۇرىلىس-مونتاجدىق جۇمىستاردىڭ جىلدىق مولشەرىنىڭ 32%-ى ورىندالدى. جىل قورىتىندىسى بويىنشا 602 شاقىرىم جول قۇرىلىسىن اياقتاۋ جوسپارلانعان، ونىڭ ىشىندە بەينەۋ-اقتاۋ جانە الماتى-تالدىقورعان اۆتوجولدارى قۇرىلىسى تولىعىمەن اياقتالادى.

سونداي-اق جالپى ۇزاقتىعى 2،5 مىڭ شاقىرىمدى قۇرايتىن قاندىاعاش - ماقات، جەتىباي - جاڭاوزەن، قۇرتى - بۋرىلبايتال، تالدىقورعان - وسكەمەن، مەركى - بۋرىلبايتال، قالباتاۋ - مايقاپشاعاي، ءۇشارال - دوستىق، بەينەۋ - اقجىگىت، تاسكەسكەن - باقتى، وسينوۆسكي اسۋى، ششۋچينسك - زەرەندى جاڭا جوبالاردى ىسكە اسىرۋدى باستادىق.

سونداي-اق، جىل سوڭىنا دەيىن اقتوبە - قاندىاعاش، اتىراۋ - استراحان، ۇزىناعاش - وتار، استانانىڭ وڭتۇستىك - باتىس اينالما جولىن جانە جالپى ۇزاقتىعى 0،7 شاقىرىم بولاتىن قوستاناي - دەنيسوۆكا جوبالارى بويىنشا كەلىسىمدەردى بەكىتىپ، دايىندىق جۇمىستارىن باستاۋ جوسپارلانعان.

جالپى، قۇرىلىس جانە رەكونسترۋكسيا جۇمىستارى 4،4 مىڭ شاقىرىم جولدا جۇرگىزىلىپ،  وعان 100 مىڭنان استام ادام جۇمىلدىرىلادى.

ەلىمىزدىڭ شىعىسىندا، جۇڭگو شەكاراسى ماڭىنداعى اۋماقتا «قورعاس – شىعىس قاقپاسى» اەا (ارنايى ەكونوميكالىق ايماقتار) بازاسىندا 2015 جىلى «قۇرعاق پورتتىڭ» جانە ينفراقۇرىلىمنىڭ قۇرىلىسى اياقتالدى.

جۇڭگو شەكاراسىنداعى ەكى تەمىرجول وتپەسى مەن «باتىس ەۋروپا – باتىس جۇڭگو» اۆتوماگيسترالىن تەحنولوگيالىق ۇيلەستىرۋدە قۇرعاق پورت قۋاتتى كولىك-لوگيستيكالىق حابقا اينالدى.   بۇل قىتايدان ەۋروپاعا، سونداي-اق ورتالىق ازيا ەلدەرى، تۇركيا جانە پارسى شىعاناعى ەلدەرىنە جۇك اعىنىن ءتيىمدى تاراتۋدى قامتاماسىز ەتۋگە مۇمكىندىك بەرەدى.

قۇرعاق پورتتىڭ جالپى اۋماعى 129 گەكتار، ول لوگيستيكالىق (224،9 گا) جانە يندۋستريالىق (224،4 گا) ايماقتارمەن بايلانىستىرىلعان. بۇل جوبا كونتەينەر وڭدەۋ ءۇشىن ۇتىمدى شەشىم بولىپ تابىلادى جانە كىرگىزىلگەن تاۋارلاردى ودان ءارى وندىرىستىك وڭدەۋ ءۇشىن جاڭا مۇمكىندىكتەر اشادى.

«قۇرعاق پورتتى» پايدالانۋعا بەرىلگەن ساتتەن باستاپ بۇگىنگى كۇنگە دەيىن 150 مىڭ جفە جۇك وڭدەلدى.

بۇگىنگى كۇنگە «قورعاس – شىعىس قاقپاسى» اەا-دا 69 قاتىسۋشى تىركەلدى جانە 200-گە جۋىق جۇمىس ورنى اشىلدى.

تەمىرجول سالاسىنداعى ترانزيتتىك الەۋەتتى ارتتىرۋ بويىنشا العا قويىلعان مىندەتتەردى ىسكە اسىرۋ اياسىندا جالپى ۇزاقتىعى 112،37 شاقىرىم الماتى – شۋ ۋچاسكەسىندە ەكىنشى جول جەلىسىن سالۋ بويىنشا جوبا ىسكە اسىرىلۋدا.

وسىلايشا، وتكەن جىلدىڭ جەلتوقسانىندا ەكىنشى جولدىڭ 53 شاقىرىمىن قامتيتىن جوبانىڭ ءبىرىنشى ىسكە قوسۋ كەشەنى ىسكە قوسىلعان. بيىلعى جەلتوقسان ايىندا ەكىنشى جولدىڭ 59 شاقىرىمىن قامتيتىن جوبانىڭ ەكىنشى ىسكە قوسۋ كەشەنىن پايدالانۋعا بەرۋ جوسپارلانىپ وتىر.

جالپى العاندا، جوبانى ىسكە اسىرۋ ۋچاسكەنىڭ وتكىزۋ قابىلەتىن تاۋلىگىنە 17-دەن 68 جۇپ پويىزعا دەيىن ۇلعايتۋعا جانە پويىزداردىڭ جولدا ءجۇرۋ ۋاقىتىن 1،5 ەسەگە قىسقارتۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.

سونداي-اق، باعدارلاما اياسىندا قۇرىق پورتىنىڭ پارومدىق كەشەنىن تەمىرجولمەن قوساتىن قۇرىلىسى اياقتالدى.

2016 جىلدىڭ جەلتوقسانىندا قۇرىق پورتىندا قۋاتتىلىعى 4 ملن. توننا بولاتىن تەمىرجول پارومدىق كەشەنى ىسكە قوسىلدى. بۇگىنگى تاڭدا 420 مىڭ توننا جۇك اۋىستىرىپ تيەلدى. بيىلعى جىلدىڭ سوڭىنا دەيىن اتالعان تەرمينال ارقىلى شامامەن 1 ملن. توننا جۇكتىڭ اۋىستىرىلىپ تيەلۋى جوسپارلانىپ وتىر.

بيىل قۋاتتىلىعى 2 ملن. توننا بولاتىن پارومدىق كەشەنىن اۆتوموبيل جولىمەن قوساتىن قۇرىلىسى باستالدى. جوبانىڭ قۇنى 67 ملرد. تەڭگە، ونى 2018 جىلى اياقتاۋ جوسپارلانۋدا. اتالعان ماقساتتارعا بيىل 50 ملرد. تەڭگە ءبولىندى، قازىرگى تاڭدا ونىڭ 15 ملرد. تەڭگەسى يگەرىلدى.

جالپى العاندا، 2020 جىلعا قاراي تەڭىز پورتتارىنىڭ قۋاتتىلىعىن 26 ملن. تونناعا دەيىن جەتكىزۋ جوسپارلانىپ وتىر.

 بيىلعى جىلدىڭ 31 مامىرىندا استانا قالاسى اۋەجايىنىڭ جاڭا جولاۋشىلار تەرمينالى پايدالانۋعا بەرىلدى. ونىڭ اۋماعى 47 000 م2 قۇرايدى. جيىنتىق وتكىزۋ قابىلەتى –جىلىنا 8،2 ملن جولاۋشى نەمەسە 2525 جول/ ساع قۇرايتىن بولادى.

پايدالانۋعا بەرىلگەن ساتتەن باستاپ 19 شەتەلدىك اۋە تاسىمالداۋشىسىنىڭ («LOTPolish Airlines»، «WizzAir»، «FinnAir»، «Air China»، «Lufthansa»، «Air Arabia» جانەت.ب). حالىقارالىق رەيستەرىنە قىزمەت كورسەتىلەدى.

2017 جىلدىڭ قاڭتار-ماۋسىم كەزەڭىندە ترانزيتتىك ۇشۋ 2016 جىلدىڭ (81،3 ملن. سام-كم) سايكەس كەزەڭىمەن سالىستىرعاندا 3%-عا ارتىپ، 83،8 ملن. سام-كم وسكەنى بايقالادى.

«ەكسپو-2017» كورمەسىن وتكىزۋ كەزەڭىندە بارلىق شەتەلدىك اۋە تاسىمالداۋشىلار ءۇشىن استاناعا اپتاسىنا 7 رەيسكە دەيىن ورىنداۋ قۇقىعى بەرىلدى.

2017 جىلدىڭ باسىنان باستاپ شەتەلدىك جانە قازاقستاندىق اۋە كومپانيالار استانادان دەليگە، ۆارشاۆاعا، حەلسينكىگە، بۋداپەشكە، بەيجىڭگە، ەريەۆانعا، كييەۆكە، باتۋميگە، مينەرالنىە ۆودى مەن سيانعا، جالپى 10 جاڭا حالىقارالىق اۋە باعىتىن اشتى.

قازىرگى ۋاقىتتا 96 حالىقارالىق باعىت بار.             

سەمەي قالاسى اۋەجاينىڭ اەروۆوكزالى مەن جەرمەن ءجۇرۋ جولدارىن، ۇشۋ-قونۋ جولاعىن رەكونسترۋكسيالاۋ جۇمىستارى جالعاسۋدا.

2020 جىلعا دەيىن قوستاناي مەن وسكەمەن قالالارى اۋەجايىنىڭ ۇشۋ-قونۋ جولاقتارىن رەكونسترۋكسيالاۋ جوسپارلانۋدا.       

ينۆەستيسيالىق جوبالار

«نۇرلى-جول» مەملەكەتتىك باعدارلاماسى شەڭبەرىندە ىسكە اسىرىلاتىن «سولتۇستىك-شىعىس-وڭتۇستىك ءترانزيتىنىڭ 500كۆ ءاج-سىن سالۋ» ينۆەستيسيالىق جوباسى بويىنشا اقپارات  

500 كۆ ەكىباستۇز – ءشۇلبى گەس (سەمەي) – وسكەمەن جەلىسىن سالۋ

«500كۆ ەكىباستۇز-شۇلبى گەس (سەمەي) – وسكەمەن جەلىسىن سالۋ» جوباسىن ىسكە اسىرۋدىڭ ماقساتى سولتۇستىك-شىعىس قيماسىندا جەلىلەردىڭ وتكىزۋ قابىلەتىن ارتتىرۋ، رەسەي بەج جەلىسى ارقىلى ەلەكتر ەنەرگياسى ترانزيتىنە قاراماستان شىعىس قازاقستان وبلىسىنىڭ تاپشىلىقتارىن جابۋدى قامتاماسىز ەتۋ، كونتررەتتەۋىش بۇلاق گەس-ىن ەندىرگەن كەزدە ءشۇلبى گەس-ىنەن (شگەس) تولىق قۋات بەرۋدى قامتاماسىز ەتۋ بولىپ تابىلادى.    

جوبانى ىسكە اسىرۋ مەرزىمى: 2011-2017 جج.

جوبانىڭ قۇنى – ققس-نى ەسەپكە العاندا 53،3 ملرد. تەڭگە. جوبا تولىعىمەن كومپانيانىڭ قاراجاتى ەسەبىنەن قارجىلاندىرىلادى.  

جوبانىڭ سيپاتتاماسى

- 500 كۆ ەكىباستۇز - سەمەي ءاج-نى سالۋ (405،7 كم)؛

- 500 كۆ سەمەي - وسكەمەن ءاج-نى سالۋ (192،8 كم)؛

- 220 كۆ سەمەي – شگەس ءاج-نى سالۋ (78،9 كم)؛

- 500 كۆ سەمەي قس 220كۆ اتق-داعى 220 كۆ 51 قس –18 (13،5 كم) قس ءاج-نىڭ كىرىس-شىعىس جەرلەرىن سالۋ؛

- 500 كۆ سەمەي قس 220كۆ اتق-داعى 220 كۆ 18 قس – شگەس (13،5 كم) ءاج-نىڭ كىرىس-شىعىس جەرلەرىن سالۋ؛

- 500 كۆ سەمەي قس-نى سالۋ؛

- 1150 كۆ ەكىباستۇز قس-داعى 500كۆ اتق-نى كەڭەيتۋ؛

- 500 كۆ وسكەمەن قس-داعى 500 كۆ اتق-نى كەڭەيتۋ؛

- 220 كۆ ءشۇلبى گەس (شگەس) اتق-نى كەڭەيتۋ.

جوبانىڭ اعىمداعى دارەجەسى:

قازىرگى ۋاقىتتا جوبانىڭ بارلىق قۇرىلىس-مونتاجداۋ جۇمىستارى تابىستى اياقتالدى. جالپى ۇزىندىعى 598،5 شاقىرىمدى قۇرايتىن 500 كۆ ەكىباستۇز – ءشۇلبى گەس (سەمەي) – وسكەمەن جەلىسى مەن 500كۆ «سەمەي» قس-عا كىرەتىن، جالپى ۇزىندىعى 106 شاقىرىمدى قۇرايتىن 220 كۆ «سەمەي-شۇلبى» جەلىسى سالىندى. سونىمەن قاتار 500 كۆ «سەمەي» قس، 500 كۆ «وسكەمەن» قس، 1150 كۆ «ەكىباستۇز» قس مەن 220 كۆ «ءشۇلبى گەس» قوسالقى ستانسيالارىندا قۇرىلىس-مونتاجداۋ جۇمىستارى اياقتالدى.

سالىنىپ بىتكەن جۇمىستار «يندۋستريالداندىرۋ كۇنى» شەڭبەرىندە مەملەكەت باسشىسىنىڭ قاتىسۋىمەن وتكىزىلگەن جالپى ۇلتتىق تەلەكوپىر كەزىندە 2016 جىلعى 6 جەلتوقساندا ىسكە قوسىلدى.  

بۇل رەتتە جوبانىڭ ءبىرىنشى كەزەڭى بويىنشا قۇرىلىس-مونتاجداۋ جۇمىستارى 2017 جىلى اياقتالادى دەپ جوسپارلانعان مەرزىمنەن بۇرىن جۇمىس كەستەسىنەن ەرتە 2016 جىلى اياقتالدى.  

500 كۆ ءشۇلبى گەس (سەمەي) - اقتوعاي -تالدىقورعان – الما ءاج-نى سالۋ

جوبانى ىسكە اسىرۋ قازاقستاننىڭ سولتۇستىك-وڭتۇستىك باعىتىنداعى ۇەت ترانزيتتىك الەۋەتىن ارتتىرۋعا، تەمىرجولدارداعى، تاۋ-كەن كاسىپورىنىنىڭ ەنەرگيانى كوپ قاجەت ەتەتىن وبەكتىلەرىندەگى ەلەكترلەندىرىلەتىن ۋچاسكەلەرددىڭ  ەلەكتر ەنەرگياسىنا دەگەن قاجەتتىلىكتەرىن جابۋدى قامتاماسىز ەتۋگە، شەكارا ماڭىنداعى اۋماقتاردى دامىتۋ ءۇشىن جاعداي جاساۋعا جانە جاڭارتىلاتىن ەنەرگيا الەۋەتىن اۋقىمدى يگەرۋگە، سونىمەن قاتار شىعىس ايماقتىڭ قازاقستاننىڭ ءبىرتۇتاس ەلەكتر جۇيەسىمەن بايلانىسىن كۇشەيتۋگە مۇمكىندىك بەرەدى.     

جوبانى ىسكە اسىرۋ مەرزىمى: 2012-2018 جج.

جوبانىڭ قۇنى – ققس-نى ەسەپكە العاندا 105،5 ملرد. تەڭگە. جوبا مەنشىك قاراجاتى جانە «KEGOC» اق كۋپوندىق وبليگاسيالارىن ساتۋ ارقىلى، بزجق-دان الىنعان 47،5 ملرد. تەڭگە سوماسىنداعى قاراجات ەسەبىنەن قارجىلاندىرىلادى.   

جوبانىڭ سيپاتتاماسى

- 500 كۆ سەمەي -اقتوعاي ءاج-نى سالۋ (390،8 كم)؛

- 500 كۆ اقتوعاي–تالدىقورعان ءاج-نى سالۋ (287،4 كم)؛

- 500 كۆ تالدىقورعان-الما ءاج-نى سالۋ (203،8 كم)؛

- 500 كۆ تالدىقورعان قس 220 كۆ ءاج كىرىس-شىعىس جەرلەرىن سالۋ،(183،9 كم)؛

- 500 كۆ اقتوعاي قس-نى سالۋ؛

- 500 كۆ تالدىقورعان قس-نى سالۋ؛

- 500 كۆ الما قس-نى سالۋ؛

- 500 كۆ سەمەي قس-نى كەڭەيتۋ.

جوبانىڭ اعىمداعى دارەجەسى:

جوبانىڭ ەكىنشى كەزەڭى – 500 كۆ ءشۇلبى  گەس (سەمەي) -  اقتوعاي -  تالدىقورعان -  الما جەلىسىن سالۋدى ىسكە اسىرۋ – جۇمىس كەستەسىنە سايكەس جۇرگىزىلۋدە.    

قازىرگى ۋاقىتتا وبەكتىنىڭ بارلىق ۋچاسكەلەرىندە قۇرىلىس-مونتاجداۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلۋدە. جالپى ۇزىندىعى 883 كم قۇرايتىن 500كۆ جەلىنىڭ 434 كم، سونىڭ ىشىندە 2017 جىلى 270 كم سالىندى. 

جوبا ىسكە اسىرىلا باستاعاننان بزجق-دان الىنعان ققس-نى ەسەپكە العاندا 45 441،313 ملن. تەڭگە سوماسىنداعى، سونىڭ ىشىندە 2017 جىلى ققس-نى ەسەپكە العاندا 14 809،093 ملن. تەڭگە سوماسىنداعى كۇردەلى قارجى سالىمى يگەرىلدى.