بۇگىن الماتى قالاسىنداعى دوستىق ۇيىندە ەلباسىنىڭ «بولاشاققا باعدار: رۋحاني جاڭعىرۋ» باعدارلامالىق ماقالاسىن جۇزەگە اسىرۋ اياسىندا «قازاق ءتىلىنىڭ لاتىن الىپبيىنە ءوتۋ ەرەكشەلىكتەرى» تاقىرىبىندا دوڭگەلەك ۇستەل بولىپ ءوتتى، دەپ حابارلايدى Qamshy.kz اقپارات اگەنتتىگى.
اتالمىش ءىس-شاراعا قازاقستان حالقى اسسامبلەياسىنىڭ ءتوراعا ورىنباسارى حامەدوۆ ءابىلفاس، تىلدەردى دامىتۋ باسقارماسىنىڭ جەتەكشىسى ماماي احمەتوۆ، الماتى قالاسى قازاقستان حالقى اسسامبلەياسى ءتوراعاسىنىڭ ورىنباسارى قازبەك مامسۋروۆ جانە دە الماتى قالاسى ەتنومادەني بىرلەستىكتەرىنىڭ جەتەكشىلەرى مەن بەلسەندى مۇشەلەرى، جاستار جانە دە باسقالار قاتىسىپ، لاتىن الىپبيىنە قاتىستى وزىندىك پىكىرلەرىن ايتىپ ءوتتى.
فيلوسوفيا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى قازاقباي قاسىموۆ قازاق ءتىلى لاتىن الىپبيىنە كوشەدى ەمەس، ورالادى دەپ ايتۋ كەرەكتىگىن اتاپ ءوتتى.
«بۇگىندە ءبىز لاتىن الىپبيىنە كوشۋ دەپ ايتامىز. «كوشۋ» ەمەس، لاتىن الىپبيىنە ورالۋ دەگەن دۇرىس دەپ ويلايمىن. سەبەبى، ەلىمىزدە بىرنەشە جىلدار بويى لاتىن ءالىپبيى قولدانىلىپ كەلگەن. ۇلتتىق زورلىقپەن كەلىپ زۇلىمدىقتى جايلاتقان قىزىل يمپەريا ۇلتتىق قۇندىلىقتارىمىزعا تارشىلىق جاساپ، 1940 جىلى 13 قاراشادا لاتىن ءالىپبيىن ورىس تىلىنە كوشىرۋگە قاۋلى شىعاردى.
قازىرگى كەزدە مەكتەپ وقۋشىلارى ءۇشىن، جاستار ءۇشىن لاتىن ءالىپبيىن ۇيرەنۋ قيىندىق تۋدىرمايدى. لاتىن الىپبيىنە ورالۋ ءبىز ءۇشىن ەكونوميكالىق، ساياسي، مادەنيەت جاعىنان وڭ وزگەرىستەر الىپ كەلىپ، تاۋەلسىز ەلىمىزدىڭ بەدەلىن ودان سايىن ارتتىرا تۇسەدى»، - دەيدى قازاقباي قاسىموۆ.
ەلباسى «بولاشاققا باعدار: رۋحاني جاڭعىرۋ» باعدارلامالىق ماقالاسىندا ەڭ ماڭىزدى باسىمدىق رەتىندە قازاق ءتىلىنىڭ لاتىن الىپبيىنە كەزەڭ-كەزەڭمەن ءوتۋدى انىقتادى. بۇل جايىندا تىلدەردى دامۋ باسقارماسىنىڭ جەتەكشىسى مەملەكەتتىڭ رۋحاني-مادەني دامۋىنداعى اسا ماڭىزدى كەزەڭ احمەتوۆ ماماي مۇنى مەملەكەتتىڭ رۋحاني-مادەني دامۋىنداعى اسا ماڭىزدى كەزەڭ ەكەندىگىن اتاپ ءوتتى.
«ءبىز بۇل ماسەلەگە جالپى مەملەكەت رەتىندە ءجۇز ويلانىپ، مىڭ تولعانىپ كەلگەنىمىز بارشاڭىزعا ءمالىم. تاۋەلسىز ەل بولعاننان سوڭ بىرنەشە جىلدار بويى بۇل ماسەلە ءتۇرلى مامانداردىڭ، قوعامدىق ۇيىمداردىڭ تالقىلاۋىنان، ساراپتاۋىنان ءوتتى. بۇل قادامعا ءبىز ۇلكەن دايىندىقپەن كەلىپ وتىرمىز.
بۇگىنگى تاڭدا لاتىن گرافيكاسىنا كوشۋگە قوعام دايىن. بۇل ۋاقىتقا دەيىن لاتىن الىپبيىنە كوشكەن تۇركى حالىقتارىنىڭ تاجىريبەلەرىن ەسكەرە وتىرىپ، وسىنداي شەشىم قابىلدانىپ وتىر.
بۇگىنگى تاڭدا ساعات سايىن، ءسات سايىن ەلەكتروندى قۇرالدار جاڭعىرۋ ۇستىندە. سول سەبەپتى دە، ۋاقىتتىڭ تالابىنا، اقپارات ىق زاماننىڭ تالاپتارىنا جاۋاپ بەرىپ، ساي بولۋ قاجەت. ودان بولەك قوعام تالابىنا دا سايكەس بولۋ ءۇشىن بۇكىل حالىق بولىپ، ەل بولىپ لاتىن الىپبيىنە كوشۋدى قولداپ وتىرمىز»، - دەپ ايتىپ ءوتتى ماماي احمەتوۆ.
سونىمەن قاتار، تىلدەردى دامىتۋ باسقارماسىنىڭ جەتەكشىسى لاتىن ءالىپبيى – بۇگىنگى تاڭدا كۇن تارتىبىنە قويىلىپ وتىرعان الداعى قاتارلى ماسەلەلەردىڭ ءبىرى ەكەندىگىن باسا ايتىپ ءوتتى.
«بۇگىندە ءبىز قوعامداعى نەگىزگى ماسەلە – لاتىن الىپبيىنە كوشۋ ماسەلەسىن تالقىلاپ وتىرمىز. بۇل باستاما قوعام تاراپىنان جانە دە ءتۇرلى مادەني ورتالىقتار جان-جاقتى تاراپىنان قولداۋ تاپتى. لاتىن الىپبيىنە كوشۋ ۇدەرىسى – ءدال مەرزىمىندە جاسالىپ جاتقان شارا دەپ ايتۋعا ابدەن بولادى»، - دەيدى ماماي احمەتوۆ.
