3 جاسار بالا مارگانسوۆكانى ءىشىپ قويىپ، جازىم بولا جازدادى. ءقازىر، دارىگەرلەر ونىڭ ومىرىنە اراشا تۇسۋدە. ماماندار تەمىر-تەرسەك جۇتىپ قويعان 3 ايلىق بالانىڭ ءومىرى ءۇشىن دە جانتالاستى. مۇنداي وقيعالاردىڭ جيىلەپ كەتكەنى سونشالىق، اۋرۋحاناعا كۇن سايىن 2-3 ءسابي تۇسەدى ەكەن.  دارىگەرلەر حيميالىق زاتتاردان ۋلانۋدان بولەك، سابيلەردىڭ ىشىنەن تيىن، ينە، ماگنيت، باتارەيكا، پوليەتيلەندىك پاكەتتەر دە تاۋىپ العان. ءتىپتى، وتكەن جىلمەن سالىستىرعاندا، ىشەككە تۇسكەن بوگدە زاتتاردىڭ كەسىرىنەن پىشاق استىنا تۇسكەن بالعىنداردىڭ سانى ارتقان. بۇل تۋرالى Qamshy.kz اقپارات اگەنتتىگى ەۋرازيا ءبىرىنشى ارناسىنا سىلتەمە بەرىپ حابارلايدى. 
 
بالالاردىڭ ىشەك-اسقازان جولدارىنان تابىلعان زاتتاردىڭ سيقى وسى. مىناداي ماگنيتتەر، كىلت، ءتىپتى كوز بەن تىلدەن ساقتايتىن تۇيرەگىش. دارىگەرلەر ينەنى بالانىڭ دەنساۋلىعىنا ەڭ ءقاۋىپتىسى دەيدى. ينەنى رەنتگەنگە سالساق، ول برونحانى تەسىپ، وكپەگە بارىپ قادالادى ەكەن. ال مىناۋ ماگنيتتەر بىر-بىرىنە جينالىپ، ىشەكتىڭ وتىمسىزدىگىنە اكەپ سوعادى. ال ءۇشىنشى مىناۋ باتارەيكالار، ول  ىشەكتى كۇيدىرىپ قانا قويماي، ونى تەسىپ شىعارادى. 

سوڭعى ءتورت ايدا ەلورداداعى بالالار اۋرۋحاناسىنا ءتۇرلى زاتتاردى جۇتىپ قويعان 
60-قا جۋىق بالا تۇسكەن. ال، 28 ءساۋىر كۇنى مارگانسوۆكا ءىشىپ قويعان  ءۇش جاسار ءسابي اۋىر حالدە جەتكىزىلگەن. ونىڭ اۋىز قۋىسى تولىقتاي كۇيىپ قالىپتى. قازىرگى تاڭدا اق حالاتتىلار ونىڭ ءومىرى ءۇشىن ارپالىسۋدا. دارىگەرلەر مۇنداي جازاتايىم وقيعالاردىڭ سانى كوبەيىپ بارادى دەيدى. ماسەلەن، تەك بىلتىردىڭ وزىندە 154 بالانىڭ اناسى دارىگەرلەر كومەگىنە جۇگىنىپ، ولارلىڭ اعزالارىنان نەشە ءتۇرلى بوگدە زاتتار تابىلعان.   

«وتە كوپ، جىلدان جىلعا كوبەيىپ بارا جاتىر دەسەك بولادى. ەڭ قورقىنىشتىسى – بالالار حيميالىق زاتتاردى جۇتۋدا، سۇيىقتىقتاردى قازان، پليتكالاردى تازالايتىن. تىنىس جولدارىنا كەلەتىن بولساق،  مىناداي ستوموتولوگيالىق بۇرعى دەسەك بولادى. بالانىڭ ءتىسىن تازالاپ جاتقان كەزدە تىسىنە قويىپ قويعان، بالا جۇتىپ قويعان» - دەيدى №2 قالالىق بالالار اۋرۋحاناسىنىڭ حيرۋرگى سەرىكجان نۇرجانوۆ.

حيرۋرگ سەرىكجان نۇرجانوۆتىڭ بۇل سالادا جۇرگەنىنە 10 جىلدان اسقان. ايتۋىنشا، ول سابيلەردىڭ ىشكى اعزالارىنان شەگەلەر، پوليەتەلەندىك پاكەت،  5 سانتيمەتر ماگنيتتى دە الىپ شىعارعان. اتا-انانسىنان سالعىرتتىعىنان 3 ايلىق شاقالاقتىڭ ىشىنەن دە ۇساق-تۇيەك زاتتار تابىلىپ جاتادى ەكەن.  

مىنە تيىن جۇتىپ قويعان! بۇل ەندوسكوپيا جولىمەن الىندى! تۇيرەگىشتەر بولادى اشىق كۇيىندە! بالا باس كيىممىن شەشىپ الىپ، اشىق كۇيىندە جۇتىپ الادى!

ال الماتىلىق دارىگەرلەر بۇلدىرشىندەردىڭ ىشىنەن شىققان تەمىر-تەرسەك بۇيىمداردان كادىمگىدەي ۇلكەن ستەند جاساپ قويعان. بايقاساڭىز، مۇندا بوگدە زاتتاردىڭ قالاي اسقازانعا، وكپەگە، وڭەشگە تۇرىپ قالاتىنىن اشىق كورسەتىلىپتى. ءبارى دە اتا-انانىڭ نازارىن اۋدارتۋ ءۇشىن! 

"جەمەيتىن، ىشپەيتىن، جۇتپايتىن نارسەلەرى جوق! ءبارى بار مىنا جەردە: رۋچكانىڭ قالپاقتارى، كىلتتەر، نەشە ءتۇرلى ويىنشىقتاردىڭ بولشەكتەرى، زاكولكالار، بارلىق زاتتار بار بۇل جەردە". 

ماماندار، ون جىل بۇرىن ىشكى قۇرىلىسى كۇيگەن بالالاردىڭ 80 پايىزىن ءولىم اۋزىنان امان الىپ قالۋ قيىننىڭ قيىنى ەدى دەيدى. بۇگىندە مەديسينانىڭ قارىشتاپ دامۋىنا سايكەس، ونداي جاعدايعا تاپ بولعان بۇلدىرشىندەردىڭ ءومىرىن ساقتاۋ قالۋعا مۇمكىندىك كوپ ەكەن. دەسە دە، ول اتا-انانىڭ بالا الدىنداعى جاۋاپكەرشىلىگىن ەڭ تومەندەتپەۋى ءتيىس دەيدى ماماندار. 

«ءبىز ەمدەيمىز، ارينە! ءبىراق، نەگىزگى قينالاتىن بالالار. وڭەشتى  كەڭەيتەتىن ارنايى پلاستيكالارى بار. ءبىراق، ول ءبارى بىردە بالاعا اۋىر. سول سەپبەپتى اتا-انالارعا مۇقيات بولعان دۇرىس» - دەيدى «بالالار شۇعىل مەديسينالىق جاردەم ورتالىعى» مكك ءبولىم مەڭگەرۋشىسى ساماتبەك مىرزاحمەت. 

وسىلايشا، اق حالاتتى ابزال جاندار حيميالىق زاتتاردى مەيىلىنشە بالانىڭ كوزىنەن تاسا جەرگە قويۋدى ادەتكە اينالدىرعان ءجون دەيدى. ال بەسىكتەگى بالانىڭ جان-جاعىن ءقاۋىپسىز زاتتارمەن قامتاماسىز ەتكەن دۇرىس. ايتپەسە، ءبىر عانا قاتەلىك ءسابيىڭىزدىڭ دەنساۋلىعى مەن ومىرىنە ءقاۋىپ ءتوندىرۋى ابدەن مۇمكىن.