رەسەي فەدەراسياسىنا ساپارى اياسىندا قازاقستان پرەزيدەنتى قازان فەدەرالدىق ۋنيۆەرسيتەتىنە باردى، دەپ حابارلايدى Qamshy.kz اقپارات اگەنتتىگى اقورداعا سىلتەمە جاساپ.

پرەزيدەنت رەسەيگە ساپارىن كەشە ماسكەۋدەن باستاعان بولاتىن. قازاقستان پرەزيدەنتى ماسكەۋ قالاسىنا جۇمىس ساپارى اياسىندا فۋتبولدان 2018 جىلعى الەم چەمپيوناتىنىڭ اشىلۋ راسىمىنە قاتىسىپ، ءتۋرنيردىڭ رەسەي فەدەراسياسى مەن ساۋديا قۇراما كوماندالارى اراسىنداعى ءبىرىنشى ويىنىن ارىپتەستەرىمەن بىرگە كورگەن بولاتىن. ودان سوڭ مەملەكەت باسشىسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ تاتارستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى رۋستام ميننيحانوۆپەن كەزەسۋگە قازانعا كەلدى.

بۇگىن ءبىلىم ورداسىنداعى وقىتۋشى-پروفەسسورلار قۇرامىمەن كەزدەسۋدىڭ الدىندا نۇرسۇلتان نازاربايەۆ قازان قالاسىندا وقىپ جاتقان قازاقستان ستۋدەنتتەرىمەن اڭگىمەلەستى. مەملەكەت باسشىسى جاس قازاقستاندىقتارعا تولاعاي تابىس تىلەپ، زور جەتىستىكتەرگە جەتۋلەرىنە نيەتتەستىك ءبىلدىردى.   

مەملەكەت باسشىسىنا قازان فەدەرالدىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ قۇرمەتتى پروفەسسورى اتاعى بەرىلدى.

رەسەي فەدەراسياسىنىڭ جەتەكشى وقۋ ورىندارىنىڭ ءبىرى سانالاتىن ۋنيۆەرسيتەت ۇجىمىنا ارنالعان سوزىندە قازاقستان پرەزيدەنتى ءبىلىم ورداسىنىڭ اكادەميالىق جانە عىلىمي بازاسى مىقتى ەكەنىن، سونداي-اق ونىڭ يننوۆاسيالار سالاسىنداعى ناقتى جەتىستىكتەرىن اتاپ ءوتتى.  

– تاريحي دەرەكتەرگە سايكەس، قازان ۋنيۆەرسيتەتىندە 1877 جىلدان باستاپ قازاق ينتەلليگەنسياسى دا ءبىلىم الا باستاعان. وقۋ ورنىنىڭ قازاقستانمەن تاريحي بايلانىسى بۇگىنگە دەيىن جالعاسىپ كەلە جاتقانى قۋانتادى. قازىرگى ۋاقىتتا مۇندا ءتۇرلى ماماندىق بويىنشا 500-دەن استام قازاقستاندىق ستۋدەنت وقيدى، – دەدى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ.

مەملەكەت باسشىسى قازاقستان مەن رەسەيدىڭ 25 جىلدىق ديپلوماتيالىق قاتىناستارى كەزەڭىندە ەكى جاقتى ساياسي جانە ەكونوميكالىق ىنتىماقتاستىق ۇلگى بولارلىق دارەجەگە جەتكەنىن اتاپ ءوتتى.

– تىعىز ىنتىماقتاستىعىمىزدىڭ ارقاسىندا تمد كەڭىستىگىندە جاڭا ينتەگراسيالىق بىرلەستىك – ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداق پايدا بولدى، – دەدى قازاقستان پرەزيدەنتى.

نۇرسۇلتان نازاربايەۆ قازاقستان مەن تاتارستان اراسىنداعى ىنتىماقتاستىقتى استانا مەن ماسكەۋدىڭ ستراتەگيالىق سەرىكتەستىگىنىڭ ماڭىزدى ەلەمەنتى دەپ اتادى.  

– قازاقستان ءۇشىن باۋىرلاس تاتار حالقىنىڭ ورنى ەرەكشە. ءبىزدىڭ تاريحي تامىرىمىز ورتاق، ءتىلىمىز، ادەت-عۇرپىمىز بەن ءسالت-داستۇرىمىز ۇقساس. ەلدەرىمىز اراسىنداعى تاريحي دوستىق دانەكەرى قازاقستان مەن تاتارستاننىڭ قازىرگى كەزەڭدەگى ىنتىماقتاستىعى ءۇشىن بەرىك نەگىز بولىپ وتىر، – دەدى مەملەكەت باسشىسى.      

نۇرسۇلتان نازاربايەۆ ەكى مادەنيەت پەن حالىقتى جاقىنداستىرا ءتۇسۋ ىسىندە تاتار دياسپوراسى ماڭىزدى ءرول اتقاراتىنىنا نازار اۋداردى.

قازاقستان پرەزيدەنتى تاتارستان رەسپۋبليكاسىمەن بىرلەسە جۇزەگە اسىرىلىپ جاتقان جوبالار جونىندە ايتتى.

– ءبىز ماشينا جاساۋ، مۇناي حيمياسى، اسكەري-تەحنيكالىق جانە كولىك-لوگيستيكالىق ىنتىماقتاستىق سالالارىندا ءتۇرلى ينۆەستيسيالىق جوبالاردى بىرلەسە ىسكە اسىرىپ كەلەمىز. ءبىزدىڭ ەلوردالارىمىز – استانا مەن قازان اراسىندا باۋىرلاستىق بايلانىس ورناعان، ال الماتى مەن قازان سەرىكتەس قالالار سانالادى، – دەدى مەملەكەت باسشىسى.

نۇرسۇلتان نازاربايەۆ قازاقستاننىڭ سيفرلاندىرۋ جانە تەحنولوگيالىق ريەۆوليۋسيا جاعدايىنداعى ەكونوميكالىق دامۋ ۇدەرىسى جونىندە ايتتى.

مەملەكەت باسشىسى ادامي كاپيتالدىڭ الەۋەتىن ارتتىرۋ جانە ينتەللەكتۋالدى ۇلت قالىپتاستىرۋ ءۇشىن قازاقستان تاراپىنان اتقارىلىپ جاتقان جۇمىستار جونىندە كەڭىنەن اڭگىمەلەدى. 

سونىمەن قاتار، نۇرسۇلتان نازاربايەۆ «ءتىلدىڭ ءۇشتۇعىرلىلىعى» جوباسىنىڭ ىسكە اسىرىلۋ بارىسى جانە ەلىمىزدىڭ ورتا ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىنە ىت-تەحنولوگيالاردى ەنگىزۋ جونىندە ايتتى.   

مەملەكەت باسشىسى بۇگىندە قازاقستاندا حالىقارالىق باعدارلامالاردىڭ تالاپتارىنا سايكەس بالالاردى جاراتىلىستانۋ-ماتەماتيكا پاندەرى بويىنشا وقىتۋعا باعدارلانعان 20 زياتكەرلىك مەكتەپ سالىنعانىن اتاپ ءوتتى.

– يندۋستريالىق-يننوۆاسيالىق دامۋ ۇدەرىسىنىڭ تالاپتارىن ەسكەرىپ، تەحنيكالىق جانە كاسىبي ءبىلىم بەرۋ ءىسىنىڭ قۇرىلىمى مەن مازمۇنى جاڭعىرتىلۋدا. قازاقستاندا الەمدىك دەڭگەيدەگى جوعارى وقۋ ورنى سانالاتىن «نازاربايەۆ ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ» سالىنۋى ەلىمىزدىڭ جوعارى ءبىلىم بەرۋ سالاسىنداعى ەڭ ءىرى جانە ماڭىزدى جوباسىنا اينالدى. بۇل – حالىقارالىق ستاندارتتارعا، دەربەستىك جانە اكادەميالىق ەركىندىك قاعيداتتارىنا سايكەس جۇمىس ىستەيتىن قازاقستانداعى العاشقى ۋنيۆەرسيتەت، – دەدى قازاقستان پرەزيدەنتى.

نۇرسۇلتان نازاربايەۆ قازاقستاندىقتارعا الەمنىڭ ۇزدىك ۋنيۆەرسيتەتتەرىندە ءبىلىم الۋعا مۇمكىندىك بەرگەن «بولاشاق» باعدارلاماسىنىڭ ناتيجەلەرى جونىندە دە اڭگىمەلەدى.      

مەملەكەت باسشىسى قازاقستان مەن رەسەي اراسىنداعى تاتۋ كورشىلىك پەن دوستىق قاتىناستاردى نىعايتۋ قاجەتتىگىنە نازار اۋدارىپ، بۇل ماسەلەدە جاستار ماڭىزدى ءرول اتقاراتىنىن اتاپ ءوتتى.  

وسىعان وراي نۇرسۇلتان نازاربايەۆ استانا مەن ماسكەۋ ىنتىماقتاستىعىن ودان ءارى ىلگەرىلەتۋ ۇدەرىسىنە ەكى ەلدىڭ وسكەلەڭ ۇرپاعىن بەلسەندى تۇردە تارتۋدى كوزدەيتىن ءبىرقاتار ءىس-شارا ۇيىمداستىرۋدى ۇسىندى.

– قازاقستان مەن رەسەيدىڭ جاس كوشباسشىلارىنىڭ فورۋمىن ۇيىمداستىرۋدى ۇسىنامىن. بۇل باسقوسۋ جاستارعا مەملەكەتتەرىمىزدى دامىتۋدىڭ وزەكتى ماسەلەلەرىنە قاتىستى ءوز ويلارىن ورتاعا سالۋعا جانە ناقتى ۇسىنىستار ازىرلەۋگە  مۇمكىندىك بەرەدى. سونداي-اق، مادەني بايلانىستارعا تىڭ سەرپىن بەرىپ، ەلدەرىمىزدىڭ دارىندى جانە شىعارماشىل جاستارىنا قولداۋ كورسەتۋ ماقساتىمەن جاس ورىنداۋشىلاردىڭ، سۋرەتشىلەر مەن مۋزىكانتتاردىڭ جىل سايىنعى بايقاۋلارىن وتكىزۋدى جانداندىرۋ كەرەك، – دەدى مەملەكەت باسشىسى. 

قازاقستان پرەزيدەنتى سپورت سالاسىنداعى ىنتىماقتاستىقتى دا نىعايتۋ قاجەتتىگىن اتاپ ءوتتى.

– ءبىزدىڭ جاس سپورتشىلارىمىز اراسىنداعى بايلانىستار وزەكتى بولىپ سانالادى. ەكى ەل جاستارىنىڭ اراسىندا تۇراقتى تۇردە تۋرنيرلەر وتكىزۋدى ستۋدەنتتەر قاۋىمى قولدايدى دەپ ويلايمىن، – دەدى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ. 

سوڭىندا مەملەكەت باسشىسى قازاقستان-تاتارستان دوستىعى مەن ءوزارا تۇسىنىستىگىنىڭ ىزگى ءداستۇرى حالىقتارىمىزدىڭ يگىلىگى ءۇشىن جالعاسىن تاۋىپ، نىعايا بەرەتىنىنە سەنىم ءبىلدىردى. 

قۇرمەتتى پروفەسسور اتاعىن بەرۋ ءراسىمى اياقتالعان سوڭ قازاقستان پرەزيدەنتى قازان فەدەرالدىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ قۇرمەتتى قوناقتار كىتابىنا قولتاڭبا قالدىردى. 

ايتا كەتەتىن بولساق، ساپار بارىسىندا ەكى ەل اراسىنداعى ساۋدا-ەكونوميكالىق جانە ينۆەستيسيالىق ىنتىماقتاستىق ماسەلەسى جان-جاقتى تالقىلاندى. الداعى ۋاقىتتا قازاقستان مەن تاتارستان اراسىنداعى تاۋار اينالىمىن 1 ميلليارد دوللارعا دەيىن ۇلعايتۋعا نيەتتى.