ەلباسى كىمگە سەنەدى؟ ەلباسىنىڭ جانىندا كەي شەنەۋنىكتەر بىرنەشە جىلدان بەرى جىلى ورىندارىن عانا اۋىستىرىپ قىزمەت اتقارىپ ءجۇر. ەلباسىنىڭ سەنىمى مەن قولداۋىنىڭ ارقاسىندا ءبىرقاتار شەنەۋنىكتەر ساياسي ويىننىڭ بەدەلدى ويىنشىسىنا اينالعان سەكىلدى. بۇل شەندىلەردىڭ ءبىرىن حالىق اسپانعا كوتەرىپ ماقتاسا، ەندى ءبىرىن اششى تىلدەرىمەن داتتاپ ءجۇر. قايسىسىن ماقتاپ، قايسىسىن داتتايتىنىن ءىشىڭىز بىلەر، ول جاعىن وزىڭىزگە قالدىردىم، قۇرمەتتى وقىرمان! الايدا ەلباسىنىڭ جانىندا بىرنەشە جىل بويى قىزمەت ەتكەندەردىڭ قاتارىندا كىمدەر بار؟ Qamshy.kz اقپارات اگەنتتىگى "ەسكى گۆارديا" ءتىزىمىن جيناقتاپ، وقىرمان نازارىنا ۇسىنۋدى ءجون كوردى.

يمانعالي نۇرعالي ۇلى تاسماعامبەتوۆ

1956 جىلى جەلتوقسان ايىندا گۋريەۆ (قازىرگى اتىراۋ) وبلىسى، ماحامبەت اۋدانى، نوۆوبوگات اۋىلىندا دۇنيەگە كەلگەن.

حالىقتىڭ قوشەمەتىنە بولەنگەن يمانعالي تاسماعامبەتوۆ ءوزىنىڭ ەڭبەك جولىن قازىرگى اتىراۋ قالاسى ماحامبەت اۋدانىنداعى بالالار مەن جاسوسپىرىمدەرگە ارنالعان سپورت مەكتەبىندە باپكەرلىكتەن باستاعانىن بىرەۋ بىلسە، بىرەۋ بىلمەس.

كەيىن 1981 جىلدان 1991 جىلعا دەيىن كوكپ وك-تىڭ (كەڭەستىك وداقتىڭ كوممۋنيستىك پارتياسى ورتالىق كوميتەت) مۇشەسى، 1990-1991 جىلداردا قازاقستان كومپارتياسىنىڭ وك پوليتبيۋرو مۇشەسى بولدى. قازاقستان رەcپۋبليكاسىنىڭ 12- شاقىرىلعان جوعارعى كەڭەسىنىڭ دەپۋتاتى بولىپ سايلاندى.

ال ساياسي ءومىربايانى سول كەزدەگى جالعىز جاستار ساياسي ۇيىمى — قازاقستاننىڭ لكجو-دا (لەنيندىك كوممۋنيستىك جاستار وداعى) باسشىلىق قىزمەتىمەن بايلانىستى.  1979 جىلدان ماحامبەت اۋدانىنداعى لكجو ۇيىمداستىرۋ ءبولىمىنىڭ مەڭگەرۋشىسى، گۋريەۆتە (قازىرگى اتىراۋ) لكجو قالالىق كوميتەتىنىڭ جانە وبلىستىق كوميتەتىنىڭ ءبىرىنشى حاتشىسى بولدى. 1989 جىلى لكجو وك، 1991 جىلى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ جاستار ءىسى جونىندەگى مەملەكەتتىك كوميتەتىن باسقاردى.

قازاق ەلى تاۋەلسىزدىك العاننان كەيىن اراعا 2 جىل سالىپ يمانعالي تاسماعامبەتوۆ ق ر پرەزيدەنتىنىڭ كومەكشىسى بولىپ تاعايىندالدى.

1995 جىلدان باستاپ ەل باسقارۋشى قىزمەتىندە جوعارعى ورىنداردى اتقارىپ، قازاقستاننىڭ ۆيسە-پرەمەرى، ءبىلىم جانە مادەنيەت ۆيسە-پرەمەر-مينيسترى، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى اكىمشىلىگىنىڭ جەتەكشىسىنىڭ ورىنباسارى، قازاقستان پرەزيدەنتىنىڭ ءبىرىنشى كومەكشىسى، اتىراۋ وبلىسىنىڭ اكىمى، قازاقستان پرەمەر-مينيسترى، مەملەكەتتىك حاتشى، قازاقستان پرەزيدەنتى اكىمشىلىگىنىڭ جەتەكشىسى بولادى.

2004—2008 جىلدارى 1،5 ملن تۇرعىنى بار قازاقستاننىڭ ەڭ ءىرى قالاسى الماتىنىڭ ، 2008 ج. ءساۋىردىڭ 4 قازاقستاننىڭ ەلورداسى — استانا قالا اكىمى بوپ تاعايىندالدى. قازىرگى ۋاقىتتا يمانعالي تاسماعامبەتوۆ قر-نىڭ رف-داعى توتەنشە جانە وكىلەتتى ەلشىسى رەتىندە قىزمەت اتقارىپ ءجۇر. بيىلعى جىلدىڭ مامىرىندا رەسەي ەلىنىڭ رجيەۆ قالاسىندا قازاقشا سويلەپ ەلدىڭ سۇيىسپەنشىلىگىنە بولەنگەن ەدى. ارينە ءوز ەلىمىزدە ءجۇرىپ قازاق ءتىلىن مەنسىنبەيتىن شەندىلەردىڭ قاسىندا يمانعالي تاسماعامبەتوۆتىڭ ورنى بولەك، بەدەلى اسقاق.

كارىم ءماسىموۆ قاجىمقان ۇلى

1965 جىلى قازىرگى استانا قالاسىندا دۇنيەگە كەلگەن. ۇلتى ۇيعىر بولۋى بەك مۇمكىن، الايدا ناقتى بەلگىسىز. اكەسى قاجىمقان قاسىم ۇلى ءماسىموۆ كەزىندە كىرپىش زاۋىتىنىڭ ديرەكتورى بولعان. ال قاجمۇقاننىڭ ۇلى كارىم ەڭبەك جولىن 1991 جىلى - جۇڭگو حالىق رەسپۋبليكاسىنداعى كسرو ساۋدا وكىلدىگىنىڭ قۇقىقتىق ماسەلەلەر بويىنشا كەڭەسشىسى بولىپ باستاعان. حالىقتىڭ ەسىندە جىلى ورنىن ۇزاق ۋاقىت ساقتاپ قالا العان ۇكىمەت باسشىسى رەتىندە ەستە قالعان. 2007 جىلى پرەمەر-مينيسترلىككە ءماسىموۆ تاعايىندالدى.

2012-2014 جىلدارى پرەمەر-مينيستر قىزمەتىن سەرىك احمەتوۆ اتقارسا، 2014-2016 جىلدارى ۇكىمەت باسىنا كارىم ءماسىموۆ ورالدى. ۇكىمەت باسشىسى بولعان كەزدەگى ءبىر جىلدا ءبىر-اق رەت اتىراۋ وبلىسىنىڭ جاڭا اكىمىن زيالى قاۋىمعا تانىستىرۋ ءۇشىن ءىس ساپارعا شىققان. ەڭ العاش رەت ۇكىمەت وتىرىسىن باستان-اياق قازاقشا جۇرگىزگەن ۇكىمەت باسشىسى بولىپ تاريحتا قالدى. سەبەبى قازاقستان ءۇشىن بۇل ماقتانارلىق جايت.

كارىم ءماسىموۆ ءقازىر 2016 جىلى قازاقستان رەسپۋبليكاسى ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك كوميتەتىنىڭ ءتوراعاسى بولىپ تاعايىندالدى. ازىرگە ءماسىموۆتىڭ قىزمەتتەن كەتەتىن ءتۇرى جوق. ەلىمىزدىڭ قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتەدى دەپ ۇمىتتەنۋدەن باسقا امال دا جوق سىقىلدى.

ادىلبەك رىسكەلدى ۇلى جاقسىبەكوۆ

1954 جىلى قوستاناي وبلىسى قارابالىق اۋدانىنى ءبورىلى اۋىلىندا دۇنيەگە كەلگەن. 1988-1995 جىلدار ارالىعىندا كوپسالالى «سەسنا» كورپوراسياسىنىڭ باسشىسى رەتىندە قىزمەت اتقارادى.

1995 ج. قازاقستان رەسپۋبليكاسى پارلامەنتىنىڭ سەناتىنا سايلانىپ، 1996 جىلى اقمولا وبلىسى اكىمىنىڭ ورىنباسارى قىزمەتىنە تاعايىندالادى.

ساياسي قايراتكەر رەتىندە نۇرسۇلتان نازاربايەۆتى يدەال سانايتىن ادىلبەك جاقسىبەكوۆ 1997 جىلدىڭ جەلتوقسانىنان 2003 جىلدىڭ ماۋسىمىنا دەيىن استانا قالاسىنىڭ اكىمى اتانادى. ادىلبەك جاقسىبەكوۆتى «ەلباسىنىڭ كولەڭكەسى»، «ەلباسىنىڭ وڭ قولى»، - دەپ اتايتىندار دا بار. 

2003 ج. شىلدەسىنەن 2004 ج. جەلتوقسانىنا دەيىن قازاقستان رەسپۋبليكاسى يندۋستريا جانە ساۋدا ءمينيسترى اتاندى.

2008-2009 جىلدارى – قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ رەسەي فەدەراسياسىنداعى توتەنشە جانە وكىلەتتى ەلشىسى، 2009-2014 جىلدارى – قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ قورعانىس ءمينيسترى بولىپ قىزمەت اتقاردى.

2014 جىلعى ءساۋىر مەن قازان ارالىعىندا – قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتىك حاتشىسى بولدى. كەيىن قايتادان 2014-2016 جىلدارى – استانا قالاسىنىڭ اكىمى بولىپ تاعايىندالدى.

2016 جىلعى 21 ماۋسىمدا قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتى اكىمشىلىگىنىڭ باسشىسى بولىپ تاعايىندالعان ادىلبەك جاقسىبەكوۆتى سىناۋشىلار قاتارى از.

 مارات مۇحانبەتقازى ۇلى ءتاجين

سوسيولوگيا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى مارات ءتاجين 1960 جىلى اقتوبە قالاسىندا تۋعان. الماتى حالىق شارۋاشىلىعى ينستيتۋتىن جانە س.م.كيروۆ اتىنداعى قازاق مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ اسپيرانتۋراسىن بىتىرگەن سوڭ 1992 جىلعا دەيىن عىلىمي-وقىتۋشىلىق قىزمەتپەن اينالىسادى. 1992 جىلدان باستاپ قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتى مەن مينيسترلەر كابينەتىنىڭ اپپاراتىندا: ىشكى ساياسات ءبولىمى مەڭگەرۋشىسىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى، وسى ءبولىمنىڭ مەڭگەرۋشىسى، ق ر پرەزيدەنتى اپپاراتى باسشىسىنىڭ ورىنباسارى جانە اقپاراتتىق-تالداۋ ورتالىعىنىڭ باسشىسى رەتىندە جۇمىس ىستەيدى.

1994-1995 جىلدار ارالىعىندا قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىنىڭ مەملەكەتتىك كەڭەسشىسى، 1995-1999 جىلدارى پرەزيدەنت اكىمشىلىگى باسشىسىنىڭ ورىنباسارى جانە پرەزيدەنت اكىمشىلىگى تالداۋ جانە ستراتەگيالىق زەرتتەۋ ورتالىعىنىڭ باسشىسى بولىپ تاعايىندالادى.

كەيىن 1999-2001 جىلدارى پرەزيدەنتتىڭ ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك ماسەلەلەرى جونىندەگى كومەكشىسى — قازاقستان رەسپۋبليكاسى قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنىڭ حاتشىسى بولىپ قىزمەت اتقارادى.

ال 2017 جىلعى قاڭتاردان باستاپ قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتى اكىمشىلىگى باسشىسىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى.

نۇرلان زايروللا ۇلى نىعماتۋلين

نۇرلان نىعماتۋلين 1962 جىلى 31 تامىزدا قاراعاندى قالاسىندا دۇنيەگە كەلگەن.  1984 – 1985 جىلدار ارالىعىندا «قاراعاندىوبلگاز» ءوب اۆتوكولوننا ينجەنەرى، باسشىسى بولىپ تاعايىندالعان. 1985-1990 جىلدارى قازاقستان لكجو لەنين اۋداندىق كوميتەتىنىڭ ءبىرىنشى حاتشىسى، قازاقستان لكجو وك كومسومول ۇيىمدارى ءبولىمى مەڭگەرۋشىسىنىڭ ورىنباسارى، قازاقستان لكجو قاراعاندى وبلىستىق كوميتەتىنىڭ حاتشىسى، ءبىرىنشى حاتشىسى بولىپ قىزمەت اتقاردى. 1999-2002 جىلدارى استانا قالاسى اكىمىنىڭ ورىنباسارى رەتىندە قىزمەت اتقارسا، 2002-2004 جىلدار ارالىعىندا ق ر كولىك جانە كوممۋنيكاسيا ۆيسە – مينيسترىنە كوتەرىلدى.  كەيىن 2012 جانە 2016 جىلى ەكى رەت  ق ر پارلامەنتى ءماجىلىسىنىڭ ءتوراعاسى بولىپ سايلاندى.

ساۋات مۇحامەتباي ۇلى مىڭبايەۆ

1962 جىلى تالدىقورعان وبلىسى پانفيلوۆ اۋدانى ءۇشارال اۋىلىندا دۇنيەگە كەلگەن. 1989 جىلى الماتى حالىق شارۋاشىلىق ينيستيتۋتىنىڭ وقىتۋشىسى، دوسەنت قىزمەتىن اتقارۋشى قىزمەتىن اتقاردى. 1995 جىلى 10 اي بويى قازاقستان رەسپۋبليكاسى قارجى ءمينيسترىنىڭ ورىنباسارى بولىپ قىزمەت ەتتى.

2007-2010 جىلدار ارالىعىندا قازاقستان رەسپۋبليكاسى ەنەرگەتيكا جانە مينەرالدى رەسۋرستار ءمينيسترى، 2010-نان 2013 جىلعا دەيىن ق ر مۇناي جانە گاز ءمينيسترى بولىپ تاعايىندالدى.

2013 جىلدان باستاپ "قازمۇنايگاز" ۇلتتىق كومپانياسى باسقارماسىنىڭ ءتوراعاسى رەتىندە قىزمەت اتقارىپ كەلەدى. جۋرناليستىك زەرتتەۋلەردىڭ حالىقارالىق كونسورسيۋمى بىلتىر جاريالاعان وفشور قۇجاتتارىندا ساۋات مىڭبايەۆتىڭ ەسىمى اتالعان بولاتىن. الايدا «قازمۇنايگاز» ۇلتتىق كومپانياسى باسقارماسىنىڭ ءتوراعاسى وفشوردا ەشقانداي ەسەپشوتىنىڭ جوق ەكەنىن ايتقان.