اسەت نۇرجاۋباي: ءابليازوۆقا سەنىپ قالدىم

/uploads/thumbnail/20181003102343656_small.jpg

قۋعىنداعى وليگارح مۇحتار ءابليازوۆ پەن ونىڭ قوزعالىسىنا قاتىسى بار دەپ ايىپتالعان بەلسەندى اسەت نۇرجاۋبايعا قاتىستى سوت اياقتالدى. نۇرجاۋباي سوڭعى سوزىندە "ءابليازوۆتىڭ سوزدەرىنە الدانعانىن"، ءوز ىسىنە "وكىنەتىنىن" ايتقان دەپ حابارلايدى Qamshy.kz اقپارات اگەنتتىگى ازاتتىققا سىلتەمە جاساي وتىرىپ. 

قازاننىڭ 2ء-سى كۇنى الماتىنىڭ مەدەۋ اۋداندىق سوتىندا سۋديا ۇلان كىشىباي اسەت نۇرجاۋبايعا قاتىستى سوت ۇكىمىن وقىدى.

اسەت نۇرجاۋبايەۆ

30 جاستاعى اسەت نۇرجاۋبايعا قىلمىستىق كودەكستىڭ "ەكسترەميستىك ۇيىم قۇرۋ جانە ونىڭ قىزمەتىنە قاتىسۋ"، “ەكسترەميستىك ۇيىمنىڭ ارەكەتىنە قاتىسۋ” جانە “الاياقتىق” باپتارى بويىنشا ايىپ تاعىلعان ەدى.

سۋديا اتالعان ءۇش باپ بويىنشا ايىپتالۋشىنى كىنالى دەپ تاۋىپ، شارتتى تۇردە ءتورت جىل جازا كەستى. بۇعان قوسا، سۋديا جابىرلەنۋشىلەردىڭ ءبىرى - اسەت نۇرجاۋبايمەن بىرگە تۇرعان ايەلدىڭ شاعىمىن قاناعاتتاندىرىپ، وعان 3،6 ميلليون تەڭگە كولەمىندە اقشا بەرۋگە مىندەتتەگەن.

پوليسيادا قۇجاتتار تولتىرعاننان كەيىن اسەت نۇرجاۋباي سوت زالىنان بوساتىلادى.

پروكۋرور سوت ۇكىمىنە قاتىستى ەش كوممەنتاريي بەرمەدى. ال ايىپتالۋشى تاراپتىڭ ادۆوكاتتارى سوت ۇكىمىمەن كەلىسىپ، تەك "الاياقتىق" بابى بويىنشا نۇرجاۋبايدىڭ "كىنالى" دەپ تانىلعانىنا قارسى ەكەندەرىن ايتتى.

"اسەت نۇرجاۋبايمەن اقىلداسىپ، ەگەر قاجەت دەپ تاپسا، ۇكىمنىڭ وسى بولىگىنە قاتىستى قايتا شاعىم تۇسىرەمىز" دەدى ادۆوكات كاميلا تولىبايەۆا.

"ءابليازوۆتىڭ ارزان ۋادەلەرىنە سەنىپ قالدىم"

2 قازاندا وتكەن سوتتا اسەت نۇرجاۋباي سوڭعى ءسوزىن ايتىپ، "ءابليازوۆتىڭ سوزدەرىنە الدانىپ قالعانىن"، "ىسىنە وكىنەتىنىن" مالىمدەگەن.

ارەكەتتەرىمنىڭ بارلىعى اقىماقتىعىمنان جانە تاجىريبەسىزدىگىمنەن بولدى. ءابليازوۆتىڭ ارزان ۋادەلەرىنە سەنىپ قالدىم. وسىندا وتىرعاندا ەشقانداي باعدارلاما مەن ستراتەگيانىڭ جوقتىعىن ءتۇسىندىم. مۇنىڭ بارلىعى وتىرىك، ال ەڭ نەگىزگى وتىرىكشى - ءابليازوۆ. ودان ارعىسىن ايتايىن، ول تەك وتىرىكشى عانا ەمەس - ۇرى. ءوزىنىڭ لاس ويىندارىنا انامدى دا ارالاستىردى. اناما جانار احمەتوۆا حابارلاسىپ، "ادۆوكاتقا اقشا سالىپ جىبەرەمىن" دەدى. تەك مەنىڭ كوپشىلىك كوزىنە ازاپتالىپ جاتقان ساياسي تۇتقىن رەتىندە كورىنۋىم قاجەت ەكەنىن تالاپ ەتكەن. ناتيجەسىندە بىزگە ەشكىم كومەكتەسكەن جوق، - دەدى اسەت نۇرجاۋباي.

ول ۇيىندە ءتىنتۋ بولعان كەزدە مۇحتار ءابليازوۆتان كومەك سۇراعانىن ايتقانمەن، قانداي جاۋاپ العانىن ايتپادى.

- ول (ءابليازوۆ - رەد.) ءبىزدى الداپ كەلدى. قازاقستاندا ساياسي قۋعىن جوق. اركىم ءوز ىسىنە لايىق جازاسىن الىپ جاتىر. مەنىڭ قۇقىق قورعاۋ قىزمەتكەرلەرىنە شاعىمىم جوق. بارلىق قازاقستاندىقتارعا "ءابليازوۆتىڭ جالعان ۋادەلەرىنە سەنبەڭدەر" دەگىم كەلەدى. ول قازاقستاننىڭ اقشاسىن ۇرلاپ، شەتەلگە قاشىپ كەتتى. ەندى ەۋروپالىق قاۋىمداستىق الدىندا ءوزىن اقتاپ العىسى كەلەدى. مەن ءوز ىسىمە وكىنەمىن. سوتتان مەنى قاتال جازالاماۋىن سۇرايمىن جانە تۇزەلۋگە ۋادە بەرەمىن، - دەدى اسەت نۇرجاۋباي.

ايىپتالۋشى قاعازعا جازىلعان سوڭعى ءسوزىن ءبىر جارىم مينۋتتا وقىپ شىقتى.

ءابليازوۆ نە دەيدى؟

سوت شەشىمىنە جانە نۇرجاۋبايدىڭ سوڭعى سوزىنە قاتىستى مۇحتار ءابليازوۆ ازاتتىق تىلشىسىنە پىكىرىن ءبىلدىردى.

- ول (نۇرجاۋباي - رەد.) بۇگىنگى سوزدەرىنىڭ بارلىعىن بوستاندىققا شىعۋ ءۇشىن ايتتى. بۇل قايرات سادىقوۆتىڭ ىسىنە ۇقساس بولدى. سادىقوۆقا 15 جىل تۇرمە جازاسىن بەردى. كەيىن اپەللياسيالىق سوتتا ول كىناسىن مويىنداپ، بارلىعىنا مەنى كىنالادى. سوت ونى بوساتتىپ، بەس جىل شارتتى تۇردە جازا بەردى، - دەيدى ءابليازوۆ.

ال نۇرجاۋبايدىڭ ايىپتاۋىنا قاتىستى كييەۆتە تۇراتىن قازاقستاندىق بلوگەر جانار احمەتوۆا: "ءبىز ەشكىمگە "اقشا بەرەمىز" دەپ ۋادە بەرمەيمىز. بۇل تاقىرىپتا ءبىز كوپ ەفير ۇيىمداستىرىپ ءجۇرمىز. مۇنداي سپەكۋلياسيالاردىڭ جولىن كەسەمىز" دەدى.

جارىسسوزدەگى تارتىس

بۇعان دەيىن پروكۋرور جانىبەك مامىتوۆ تەرگەۋ مەن سوتتا نۇرجاۋبايدىڭ كىناسى تولىق دالەلدەنگەنىن مالىمدەگەن. ايىپتاۋ تارابىنىڭ پىكىرىنشە، نۇرجاۋباي "اقپاراتتىق جانە باسقا دا قىزمەت تۇرلەرىن كورسەتۋ كەزىندە" ءوزىنىڭ "ۇيىمداسقان توپ، قىلمىستىق ۇيىم، ترانسۇلتتىق ۇيىمداسقان قىلمىستىق توپقا" قىزمەت ەتىپ جاتقانىن بىلگەن.

پروكۋرور ءىس ماتەريالدارى اسەت نۇرجاۋبايدىڭ سوتپەن تىيىم سالىنعان ۇيىم قىزمەتىنە ارالاسقانىن جانە اسا ءىرى كولەمدە الاياقتىق جاساعانىن دالەلدەيتىنىن ايتتى. پروكۋرور وسىعان بايلانىستى نۇرجاۋبايدى التى جىلعا سوتتاۋدى سۇراعان.

ال ادۆوكات كاميلا تولىبايەۆا پروكۋرورمەن كەلىسپەيتىنىن ايتىپ، "ساياسي" ايىپتاۋلار بويىنشا نۇرجاۋبايعا ەڭ كوپ دەگەندە اكىمشىلىك جازا عانا بەرۋگە بولادى دەگەن.

"الاياقتىق" ايىبى بويىنشا نەگىزگى كۋاگەر رەتىندە نۇرجاۋبايمەن بۇرىن تۇرعان ايەل بەلگىلەنگەن. ال قالعان ەكى باپ بويىنشا نەگىزگى كۋاگەر ءلاززات باقبەرگەنوۆا سوتقا كەلمەدى. سۋديا مەن ادۆوكات ونى پروسەسس بارىسىندا سوتقا شاقىرىپ، جاۋاپ الۋعا تىرىسقانىمەن، ناتيجە شىقپادى. ادۆوكات كاميلا تولىبايەۆانىڭ پىكىرىنشە، باقبەرگەنوۆادان سوتتا جاۋاپ الماي ايىپتالۋشىنىڭ كىناسىن انىقتاۋ مۇمكىن ەمەس.

ادۆوكاتتىڭ پىكىرىنشە، نۇرجاۋبايدىڭ ارەكەتتەرىن الاياقتىق دەۋگە كەلمەيدى. ول بۇرىن وزىمەن بىرگە تۇرعان ايەلدىڭ اقشاسىن يەمدەنبەگەن، "كەيىن قايتارىپ بەرەم" دەپ قارىزعا العان. ءبىراق قارىزىن قايتارۋعا ءتۇرلى جاعدايلار كەدەرگى كەلتىرگەن.

جارىسسوزدە سويلەگەن جابىرلەنۋشى - اسەت نۇرجاۋبايمەن بۇرىن بىرگە تۇرعان ايەل پروكۋروردى قولداپ، سوتتان نۇرجاۋبايدىڭ ۇستىنەن تۇسىرگەن ازاماتتىق شاعىمىن قاناعاتتاندىرۋدى سۇراعان. جابىرلەنۋشى شاعىمىندا نۇرجاۋبايدى "3،6 ميلليون تەڭگەمدى الداپ الدى" دەپ ايىپتاپ، اقشاسىن ءوندىرىپ بەرۋدى تالاپ ەتكەن.

پولشادا ورنالاسقان "اشىق ديالوگ" (Open Dialog) قۇقىق قورعاۋ ۇيىمى اسەت نۇرجاۋبايدى "بيلىكتىڭ استانانى سىنايتىن ءارى شەتەلدە تۇراتىن مۇحتار ءابليازوۆ قۇرعان قدت-مەن كۇرەسى ناۋقانىنا ىلىگىپ كەتكەندەردىڭ ءبىرى" دەپ سانايدى. ال قازاقستاندىق قۇقىق قورعاۋشىلار اسەت نۇرجاۋبايدى "ساياسي تۇتقىن" دەپ جاريالاعان.

بيىل ناۋرىزدا مۇحتار ءابليازوۆتىڭ "قازاقستاننىڭ دەموكراتيالىق تاڭداۋى" (قدت) قوزعالىسىن ەكسترەميستىك ۇيىم دەپ تانىپ، قىزمەتىنە تىيىم سالعان.

قاتىستى ماقالالار