ماۋلەن اشىمبايەۆ: اقىن-جازۋشىلارىمىزدى قولداۋدا "نۇر وتاننىڭ" ۇلەسى زور

/uploads/thumbnail/20181029164044955_small.jpg

كوركەم ادەبيەت سىنشىسى، پۋبليسيست امانگەلدى كەڭشىلىك ۇلىنىڭ 50 جىلدىق مەرەيتويىنا وراي «قازاقتى ءسۇيۋ» اتتى شىعارماشىلىق كەشى ءوتتى. شىعارماشىلىق كەش «رۋحاني جاڭعىرۋ» باعدارلاماسى اياسىندا ءوتتى. ءارى ايتا كەتەرلىگى، ونى ۇيىمداستىرعان «نۇر وتان» پارتياسى. كەشتىڭ قۇرمەتتى قوناعى «نۇر وتان» پارتياسى ءتوراعاسىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى ماۋلەن اشىمبايەۆ مەرەيتوي يەسىن قۇتتىقتادى.

«امانگەلدى كەڭشىلىك ۇلى – اكە ءىزىن جالعاپ، قازاق ادەبيەتىندە ءوزىنىڭ ورنىن، قولتاڭباسىن قالىپتاستىرعان تاپتىرماس قالامگەر. ونىڭ سىني ەڭبەكتەرى مەن ەسسەلەرى وقىرمانداردى تەرەڭ ويعا جەتەلەيتىنى ءسوزسىز. ءبىر وكىنىشتىسى، بۇگىنگى قازاق ادەبيەتىندە سىنشىلىق جانرى دامۋدان كەرى شەگىنىپ بارادى. بۇرىنعىمەن سالىستىرۋعا كەلمەيدى. مۇحامەدجان قاراتايەۆ، سەرىك قيرابايەۆ سەكىلدى جازۋشىلارىمىز  قالىپتاستىرعان ءداستۇردى بۇگىندە جالعاستىرىپ جاتقان سىنشىلار كەمدە-كەم. بۇگىنگى مەرەيتوي سول سىنشىلارىمىزدىڭ ءىزىن جالعاستىرىپ كەلە جاتقان تۇلعالاردىڭ بىرەگەيىنە ارنالادى» ، - دەدى ماۋلەن اشىمبايەۆ قۇتتىقتاۋ سوزىندە.

ەسكە سالىپ وتەيىك، مەملەكەت باسشىسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ «قازاقستاندىقتاردىڭ ءال-اۋقاتىنىڭ ءوسۋى: تابىس پەن تۇرمىس ساپاسىن ارتتىرۋ» اتتى جولداۋىندا «رۋحاني جاڭعىرۋ» باعدارلاماسىنا ەرەكشە توقتالىپ وتكەن ەدى. ءارى نازاربايەۆ باعدارلامانىڭ حالىق اراسىندا كەڭ قولداۋ تاۋىپ، قوعامنىڭ جاڭعىرۋىنا سەپتىگىن تيگىزەتىنىن ايتىپ وتكەن. باستامانى ءارى قاراي جالعاستىرۋ جەتكىلىكسىز، باعدارلامانىڭ اياسىن جاڭارتىپ، وزگەرتىپ، وزگەشە باعىتتارمەن تولىقتىرۋ – ەلباسىنىڭ باستى تاپسىرمالارىنىڭ ءبىرى. وسىعان وراي ەلىمىزدىڭ ءار وڭىرلەرىندە اۋقىمدى جۇمىستار باستالىپ تا كەتتى.

سونداي شارالاردىڭ ءبىرى پۋبليسيست امانگەلدى كەڭشىلىك ۇلىنىڭ 50 جىلدىڭ مەرەيتويىنا ارنالعان مەرەكەلىك كەش. كەشتى تانىمال ساتيريك-جازۋشى كوپەن امىربەك جۇرگىزدى.

ايتا كەتەيىك، قالامگەر جازۋشىلىقپەن قاتار، پارتيانىڭ دا بەلسەندى قىزمەتكەرى بولعان. بۇل تۋرالى ايتقان ماۋلەن اشىمبايەۆ كەڭشىلىكۇلىنا زور العىسىن ءبىلدىردى. ەلباسىنىڭ تاپسىرمالارىن ورىنداۋدا ءارى ەلدىڭ ءال-اۋقاتىن دامىتۋدا ءوزىنىڭ ۇلكەن ۇلەسىن قوسقان جازۋشىنىڭ ەڭبەگىن ايرىقشا اتاپ ءوتتى.

اشىمبايەۆتىڭ ايتۋنىشا، نازاربايەۆتىڭ تاپسىرماسىنا وراي، «نۇر وتان» پارتياسى اقىن-جازۋشىلارعا كەڭىنەن قولداۋ كورسەتىپ كەلەدى. بۇل تۇستا تاياۋدا عانا «نۇر وتان» پارتياسى مەن جازۋشىلار وداعى اراسىندا مەموراندۋمعا قول قويىلعان ەدى.

♦«نۇر وتان» مەن جازۋشىلار وداعى ىنتىماقتاستىق قۇجاتىنا قول قويدى

«پارتيا ءتورت جوبانى قولعا الىپ، ولاردى جازۋشىلار وداعىمەن بىرلەسىپ جۇزەگە اسىراتىن بولادى. ءتورت جوباعا توقتالىپ وتسەك، ءبىرىنشىسى اقىن-جازۋشىلارىمىز بەن سىنشىلارىمىزدى ىنتالاندىرۋ ءارى قولداۋ ماقساتىندا ادەبي بايقاۋ وتكىزۋ؛ قالامگەرلەر ءوز ويلارىن ەركىن بىلدىرە الاتىن تەلەباعدارلاما اشۋ، «استانا» ارناسىندا اشىلادى دەپ جوسپارلانىپ وتىر. تەحنولوگيا جەتىستىكتەرىن ءتيىمدى پايدالانا وتىرىپ، YouTube جەلىسىندە ارنايى ادەبي كانال اشۋ. سوڭعىسى پارتيالىق باستامالا اياسىندا اقىن-جازۋشىلارمەن كەزدەسۋلەر وتكىزۋ، كەزدەسۋ كەشتەرىن وتكىزەتىن ارنايى كلۋبتار قۇرۋ»، - دەپ تۇسىندىرگەن ماۋلەن اشىمبايەۆ وسى شارالاردى جۇزەگە اسىرۋ بارىسىندا امانگەلدى كەڭشىلىك ۇلىنىڭ زور ۇلەسى تيەرىنە سەنىم ءبىلدىردى.

كەڭشىلىكۇلىن مەرەيتويىمەن قۇتتىقتاي وتىرىپ، العىس حاتپەن ماراپاتتادى.

شىعارماشىلىق كەشكە ارنايى كەلگەن مەملەكەت جانە قوعام قايراتكەرى مىرزاتاي جولداسبەكوۆ، بۇگىنگى قازاق ادەبيەتىنىڭ الىپتارى تولەن ابدىك، قاجىعالي مۇحانبەتقالي ۇلى، تاعى دا وزگە ادەبيەت مايتالماندارى امانگەلدى كەڭشىلىكۇلىنا اق جارما تىلەكتەرىن ارنادى. بەلگىلى ونەر جۇلدىزدارى اسەم اندەرىمەن كەشتىڭ اجارىن اشا ءتۇستى.

امانگەلدى كەڭشىلىك ۇلى 1968 جىلى 21 تامىزدا الماتى قالاسىندا تۋعان. ءقازمۋ-دىڭ جۋرناليستيكا فاكۋلتەتىن بىتىرگەن. 1992 جىلى «ارىس» قورىندا، 1997 جىلى «سانات» باسپاسىندا، قازاق تەلەراديوسى كورپوراسياسىندا، 1999 جىلدان الماتى قالالىق مادەنيەت جانە قوعامدىق كەلىسىم باسقارماسىندا جەتەكشى مامان، قازاقستان مەملەكەتتىك ورتالىق مۋزەيىنىڭ اۋدارما ءبولىمىنىڭ مەڭگەرۋشىسى بولىپ قىزمەت ەتكەن. «جۇلدىز»، «پاراسات»، «تاڭشولپان» جۋرنالدارىندا، «جاس الاش»، «ەگەمەن قازاقستان»، «وركەن»، «التىن وردا»، «قازاق ادەبيەتى» سياقتى گازەتتەردە ادەبيەت، ساياسات، الەۋمەتتىك ماسەلەلەر تۋرالى ماقالالارى، ەسسەلەرى جارىق كورگەن. 1999 جىلعى ادەبيەت پەن ونەر سالاسىنداعى ق ر پرەزيدەنتى ستيپەندياسىنىڭ يەگەرى. 2002 جىلى ادەبيەت سالاسىنداعى «سوروس – قازاقستان» قورىنىڭ گرانتىن جەڭىپ الدى. حالىقارالىق «الاش» ادەبي سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتى (2005). شىعارمالارى: اق جاۋىن. ادەبي سىندار. استانا، «ەلوردا»، 2001؛ قارلىعاش-داۋرەن. ادەبي-سىن، پۋبليسيستيكا، ەسسەلەر. ا.، «قالامگەر تەن»، 2003.

قاتىستى ماقالالار