ءبىز جاڭا جىلدا ەرەكشە نيەتپەن قارسى الامىز. بىر-بىرىمىزگە تىلەك ايتامىز. جاقسىلىقتىڭ بولعانىن قالايمىز. دۇرىس-اق. ءبىراق ءبىز جاڭا جىلدىڭ دا جاعىمسىز سالدارى بار ەكەنىن ۇمىتا بەرەمىز. بۇكىل الەم روجدەستۆو مەن جاڭا جىلعا قىزۋ دايىندالىپ جاتقان شاقتا، RAND دەنساۋلىق ساقتاۋ بيۋروسىنىڭ ساراپشىلارى وزدەرى زەرتتەگەن تۇجىرىمنىڭ قورىتىندىسىن جاريا ەتتى.
ايتا كەتۋ كەرەك، جاڭا جىلدا تورتكۇل دۇنيەنىڭ تۇرعىندارى كەم دەگەندە تورت-بەس كۇن دەمالادى. ءتىپتى جەكەلەگەن كەيبىر مەكەمەلەر ءوز قىزمەتكەرلەرىن ون كۇنگە دەمالىسقا جىبەرىپ تە جاتادى. مۇنداي جاعدايدا ءتىپتى قيىن. ويتكەنى ساراپشىلاردىڭ ويىنشا، ادامدار ۇيدەگى مەرەكەلىك داستارحانعا شەكتەن تىس دايىندالادى. ءتىپتى ولاردىڭ داستارحانعا قويار تاعامى دەنساۋلىققا، اسقازانعا زيان بولۋى دا مۇمكىن. ءدال وسى كەزدە كومپانيالار وزدەرىنىڭ وتپەي تۇرعان تاعامدارىن جارنامالاپ، وتكىزىپ جىبەرەدى.
–ادامدار جاڭا جىل مەن روجدەستۆو مەرەكەسى كەزىندە شەكتەن تىس تاماق ىشەدى دە، از ۋاقىتتىڭ ىشىندە سالماق قوسادى. ولار كوپ جاعدايدا «مەيرامنان كەيىن وز-وزىمە كەلەمىن، دۇرىس تاماقتانۋدى قايتادان قولعا الامىن، سالماعىمدى رەتتەۋ دە قيىنعا سوقپايدى. ارتىق سالماق وزدىگىنەن-اق كەتەدى» دەپ ويلايدى. ال شىن مانىندە ولاي ەمەس. ولار وسى ارەكەتى ارقىلى دەنساۋلىعىنا وراسان زور زيان كەلتىرەدى. سوسىن جىل بويى سەمىزدىكتەن قۇتىلا الماي جۇرەدى،– دەيدى ماماندار.
RAND دەنساۋلىق ساقتاۋ بيۋروسىنىڭ ساراپشىلارى وسىعان بايلانىستى وڭتۇستىك افريكا رەسپۋبليكاسىنىڭ 500 مىڭعا جۋىق تۇرعىنىن زەرتتەپ كورگەن. ماماندار ادامداردىڭ مەيرام كەزىندە تاماقتانۋىن، ءجۇرىس-تۇرىسى مەن جىلدىڭ ءار مەزگىلىندە جەيتىن تاعامدارىنىڭ كالورياسىن دا زەرتتەگەن. زەرتتەۋ بارىسى كورسەتكەندەي، وعان قاتىسقان تۇرعىنداردىڭ بارلىعى دا ارتىق سالماقتى جاڭا جىلدىق مەيرام كەزىندە قوسقان. ماماندار مۇنىڭ سەبەبىن دە ايتقان. ادامدار بۇل كەزدە شەكتەن تىس تاماق جەيدى. ال انىعىن ايتساق، نەگىزىنەن حالىق قاراشا، جەلتوقسان ايلارىندا وتباسىلىق بيۋدجەتتىڭ 40-50 پايىزىن داستارحان مازىرىنە جۇمسايدى ەكەن. ەڭ ءبىر قىزىعى، بىرنەشە كۇنگە ەمەس، بىرنەشە اپتاعا سوزىلىپ كەتەتىن جاڭا جىل مەيرامى كەزىندە جەلىنگەن تاماقتىڭ سالدارىنان ادامدار سالماق قوسىپ، جىل بويى ودان ارىلا الماي جۇرەدى ەكەن. سوندىقتان جاڭا جىلدا جەڭىل تاماق ءىشىپ، كوڭىلدى ءجۇرىڭىز.
بۇل – جاڭا جىلدىڭ ادام دەنساۋلىعىنا كەلتىرەر زيانى. ال جارىلاتىن پيروتەحنيكا زاتتارىنان جاراقات الىپ جاتقاندار قانششاما. ول جونىندە اڭگىمە بولەك. ال ىشىمدىك ءىشىپ، كولىككە وتىرىپ، اپاتقا ۇشىراپ جاتقاندار دا از ەمەس. سوندىقتان بۇل مەيرامدا اق جارىلقاپ تىلەك ايتىپ، امان بولعاننىڭ ءوزى ارتىق.
