تاراز – تاريحىمىزدىڭ تەمىرقازىعى. سونداي-اق، كونە شاھار وتكەنىمىز بەن بۇگىنىمىزدىڭ ايناسى.

    بۇگىندە 2000 جىلدىق تاريحى بار قالادا «رۋحاني جاڭعىرۋ» مەملەكەتتىك باعدارلاماسى اياسىندا از جۇمىستار جاسالىپ جاتقان جوق. بۇل جايىندا شاھار باسشىسى قايرات دوسايەۆ كەڭىنەن اڭگىمەلەپ بەردى.  

    - «رۋحاني جاڭعىرۋ» شىن مانىندە ۇلتتىق دەڭگەيدەگى اۋقىمدى جوبا.  ول قوعامداعى بارلىق سالانى قامتيتىندىعىمەن بىرىگەي سانالادى. سوندىقتان، ونى قازىرگى كەزەڭدەگى ۇزاقمەرزىمدى پەرسپەكتيۆالى قازاقستاندىق قوعام دامۋىنىڭ وزىندىك يدەولوگيالىق پلاتفورماسى دەۋگە بولادى.

قوعامدىق سانانىڭ جاڭارۋى ورتاق الەۋمەتتىك كەڭستىكتە ءومىر ءسۇرىپ جاتقان حالىقتىڭ قاجەتتىلىكتەرىمەن تىكەلەي بايلانىستى جۇرەتىنى بەلگىلى. ال قازاقستان ازاماتتارىنىڭ قوعامدىق سانانىڭ  مازمۇنى ولاردىڭ مۇددەلەرىمەن، يدەيالارىمەن، قۇندىلىقتارىمەن ۇندەس. ول مادەنيەت، مىنەز-قۇلىق تاجىريبەسى، ءسالت-داستۇردى قوسا العانداعى رۋحاني نەگىزدەرگە ارقا سۇيەيدى.

تاراز قالاسىندا ەلباسى نۇرسۇلتان ءابىش ۇلى نازاربايەۆتىڭ «بولاشاققا باعدار: رۋحاني جاڭعىرۋ» باعدارلاماسىن جۇزەگە اسىرۋ باعىتىندا وبلىس اكىمى اسقار مىرزاحمەتوۆتىڭ باسشىلىعىمەن  قارقىندى جۇمىستار اتقارىلۋدا. اتاپ ايتساق، «اتامەكەن»، «تاربيە جانە ءبىلىم»، «رۋحاني قازىنا»، «اقپارات تولقىنى» كىشى باعدارلامالارى مەن «100 جاڭا كىتاپ»، «تۋعان جەر»، «قازاقستان كيەلى جەرلەرىنىڭ گەوگرافياسى»، «100 جاڭا ەسىم» ارنايى جوبالارى بويىنشا اۋقىمدى باستامالار قولعا الىنعان. قازاق ءتىلىن لاتىن ءالىپبيى نەگىزىندەگى گرافيكاعا كوشىرۋ ماسەلەسى دە نازاردان تىس قالعان جوق.

جالپى، 25 جوبانى ىسكە اسىرۋعا 2 ميلليارد 472 ميلليون 750 مىڭ تەڭگە قارجى جۇمساۋدى قاجەت ەتىپ وتىر.  بىلتىر قالا اكىمدىگىنىڭ ەكونوميكا جانە بيۋدجەتتىك جوسپارلاۋ ءبولىمى 9 جوباعا 321 ميلليون 600 مىڭ تەڭگە ءبولدى.

ال وبلىستىق جوبالىق وفيسكە «اتامەكەن» كىشى باعدارلاماسى بويىنشا 2 جوبا ۇسىنىلدى. ولاردىڭ جالپى قۇنى 374 ميلليون تەڭگەنى قۇرايدى. اتالعان جوبالار دەمەۋشىلەردىڭ كومەگىمەن جۇزەگە اسىرىلدى. اتاپ ايتقاندا، جەكە كاسىپكەر ارمان جۇمابايەۆ تەمىر جول بەكەتى ماڭىنداعى سكۆەردى اباتتاندىرۋعا 150 ميلليون تەڭگەگە كومەك كورسەتىپ، «ارايسترويماركەت» ءجشس-نىڭ ديرەكتورى ارمان ەدىلبايەۆ  «اتشابار»  سكۆەرىنىڭ قۇرىلىسىنا 224 ميلليون تەڭگە جۇمسادى. سونىمەن قاتار، « ءبىر ءسابي  – ءبىر اعاش» جوباسى بويىنشا بىلتىر جاڭادان تۋىلعان  سابيلەردىڭ اتا-انالارى 500 ءتۇپ اعاش وتىرعىزسا، بيىل قالا كولەمىندە 6 200 ءتۇپ  شىبىق تىگىپ، قالا جاسىل جەلەككە ورانا ءتۇستى. مۇنىڭ ءبارى كونە شاھاردى كوركەيتە تۇسكەن يگى شارالار دەسەك، ارتىق ايتپايمىز.

باعدارلامانىڭ «تۋعان جەر» جوباسىنىڭ ەرەكشەلىگى – ونى جۇزەگە اسىرۋعا وڭىرلەردى دە بەلسەندى تارتۋىندا بولىپ تۇر. وبلىستار، شاعىن قالالار، اۋدان، قالا بەردى ءاربىر ەلدى مەكەندى كوركەيتۋگە  ۇمتىلۋدا. بۇل رەتتە كاسىپكەردىڭ، مەساناتتاردىڭ ازاماتتىق بەلسەندىلىگى بىزگە كوپ كومەگىن تيگىزىپ وتىرعانىن ايتقان ءجون. تۋعان جەرگە، ونىڭ مادەنيەتىنە، سالت-داستۇرىنە دەگەن سۇيىسپەنشىلىك ارقىلى كورسەتىلەتىن پاتريوتيزم – ۇلتتىق-گەنەتيكالىق كودتىڭ نەگىزى.

بىلتىر اتالعان «تۋعان جەر» جوباسى اياسىندا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ سپورت شەبەرى، ايەلدەر اراسىندا بوكستان كاسىپقوي الەم چەمپيونى فيرۋزا شاريپوۆا ءوز باستاماسىمەن ەكى مۇمكىندىگى شەكتەۋلى  بالا تاربيەلەپ وتىرعان جولدىبايەۆتار جانۇياسىنا اۆتوكولىك سىيلادى. سونداي-اق ۇلتتىق قۇندىلىقتارىمىزدى جاڭعىرتۋ ماقساتىندا «شاۋشەن» شارۋا قوجالىعىنىڭ باسشىسى سايرامباي دونەنبايەۆتىڭ دەمەۋشىلىگىمەن  شاھاردا «عيبرات» ورتالىعى اشىلدى.

1 جەلتوقسان – قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى كۇنىنە وراي وسى يگى باستامالاردىڭ جالعاسى رەتىندە «ارايسترويماركەت» جاۋاپكەرشىلىگى شەكتەۋلى سەرىكتەستىگىنىڭ ديرەكتورى  ارمان ەدىلبايەۆ، «التايس گرۋپپ» جاۋاپكەرشىلىگى شەكتەۋلى سەرىكتەستىگىنىڭ ديرەكتورى الىمبەك جۇمابايەۆ تاراز قالاسىنىڭ تۇرعىندارى – تۇرعانوۆتار جانە ابىلباشيروۆتەردىڭ وتباسىنا پاتەر كىلتتەرىن تابىس ەتتى.

2017 جىلى «كازفوسفات» ءجشس-نىڭ باس ديرەكتورى، قازاقستاننىڭ ەڭبەك ەرى مۇقاش ەسكەندىروۆ ءوز قاراجاتىنا «مىڭبۇلاق» شاعىن اۋدانىندا امبەباپ زاماناۋي سپورتتىق الاڭشاسىن سالىپ بەردى. سپورتتىق الاڭشادا ءبىر مەزگىلدە  25 بالا سپورتتىڭ ۆولەيبول، باسكەتبول، شاعىن فۋتبول ويناۋعا جاعداي جاسالعان. مۇنداي يگى باستامالارعا ءۇن قوسىپ جۇرەتىن مەساناتتار قاتارىندا قالالىق ءماسليحاتتىڭ دەپۋتاتى رۋسلان كاندا بار. ول «سامال» شاعىن اۋدانىندا 25 جانە 30 ۇيلەردىڭ اۋلاسىنا بەينەكامەرالاردى ورناتىپ بەردى.

ال تاراز يننوۆاسيالىق-گۋمانيتارلىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ رەكتورى ەربولات ساۋرىقوۆ 12 تالاپكەرگە، ونىڭ ىشىندە تاراز فۋتبول كلۋبىنىڭ  قوسالقى قۇرامىنىڭ 9 فۋتبولشىسىنا، 3 مۇمكىندىگى شەكتەۋلى ازاماتتارعا تەگىن وقۋ گرانتىن تاعايىندادى.

بۇدان وزگە «عىلىمي-كلينيكالىق كارديوحيرۋرگيا  جانە ترانسپلانتولوگيا ورتالىعىنىڭ» باسشىسى سەيىتحان جوشىبايەۆ 7 638  ميلليون تەڭگەگە 3 800 تۇرعىندى تەگىن دارىگەرلىك تەكسەرۋدەن وتكىزسە، «جاسۇلان ي ك» جاۋاپكەرشىلىگى شەكتەۋلى سەرىكتەستىگىنىڭ ديرەكتورى ج. وماروۆا  از قامتاماسىز ەتىلگەن ءبىر وتباسىنىڭ  بالاسىنىڭ جوعارى وقۋ ورىنداعى 5 جىلدىق وقۋ اقىسىن تولەپ بەردى.

ءبىزدىڭ ارامىزدا مۇقتاج جاندارعا قولۇشىن سوزىپ، كومەك كورسەتىپ تۇراتىن ناعىز ازاماتتاردىڭ بارى، ىرينە، قۋانتاتىنى ءسوزسىز. وسىعان وراي، يگى ىستەردىڭ باسىندا جۇرگەن ازاماتتار بىلتىر تامىز ايىندا قالالىق مادەنيەت ۇيىندە «جومارت جۇرەك» سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتى اتانىپ، سالتاناتتى جاعدايدا ماراپاتالدى.  وسى جيىندا «باتىل جۇرەك» اتالىمىن قالالىق ىشكى ىستەر دەپارتامەنتىنىڭ جەرگىلىكتى پوليسيا قىزمەتىنىڭ جول قاۋىپسىزدىگى پوليسياسىنىڭ اعا لەيتەنانتى سامات الاشيەۆ، الەۋمەتتىك ماڭىزى بار، قايىرىمدىلىق جوبالاردى جانە اكسيالاردى ءتيىمدى جۇزەگە اسىرعانى ءۇشىن، قايىرىمدىلىق كومەك بەرۋدىڭ جاڭا ءتيىمدى تۇرلەرىن ەنگىزگەن، قوعامدىق ماڭىزى بار شارالارعا باس دەمەۋشىلىك جاساعان «مۇگەدەك جاستار قوعامى» قوعامدىق بىرلەستىگىنىڭ ءتوراعاسى رۋسلان تولەگەنوۆ «جىلدىڭ ۇزدىك ۇيىمى» اتالىمىن يەلەندى. بەلسەندى ازاماتتىق ۇستانىمى، ءارتۇرلى باعىتتاعى كەڭ اۋقىمدى قايىرىمدىلىق قىزمەتتى جۇزەگە اسىرعانى ءۇشىن  «جىل تۇلعاسى» اتالىمىنىڭ سىيلىعى «لوگيتەح» جاۋاپكەرشىلىگى شەكتەۋلى سەرىكتەستىگىنىڭ ديرەكتورى انتون سكراموۆسكييگە تابىستىلدى. ول «ءقاۋىپسىز مەكتەپ» پيلوتتىق جوباسى بويىنشا  ا. پۋشكين اتىنداعى № 41 كوپسالالىق گيمنازياسىنا 4 ميلليون 436 مىڭ تەڭگەگە  4 تۋرنيكەت ورناتىپ بەرگەن بولاتىن.

بىلتىر «دوستىق» ۇيىندە تاراز قالاسى جانە تۇركىستان وبلىسى كاسىپكەرلەرىنىڭ قاتىسۋىمەن «تارازدىڭ تۇرلەنۋى» اتتى ىسكەرلىك-ارىپتەستىك فورۋم وتكەنى بەلگىلى. اۋقىمدى جوبالار اياسىندا مادەني-ىسكەرلىك ورتالىق پەن «شاحريستان»، «كونە تاراز»، تەكتۇرماس كەشەندەرىنىڭ تانىستىرىلىمى ءوتتى. سونداي-اق، كوممەرسيالىق نىسانداردىڭ قۇرىلىسىن جۇرگىزۋگە نيەت بىلدىرگەن كاسىپكەرلەر 800 ميلليون تەڭگەگە  مەموراندۋمىنا قول قويدى.

وسى جانە الداعى ۋاقىتتا جۇزەگە اسىرىلاتىن جۇمىستاردى جۇرتقا جەتكىزۋ ءۇشىن مەملەكەتتىك تاپسىرىس بويىنشا اقپاراتتىق ساياساتتى ىسكە اسىرۋ باعىتىندا قالالىق  «Jambyl Taraz» گازەتىندە باعدارلامالىق ماقالانى ىلگەرىلەتۋ تارماقتارى قوسىلعان. اتاپ ايتقاندا، قالالىق «Jambyl Taraz» گازەتىندە «رۋحاني جاڭعىرۋ»، «جاڭعىرۋ»،  «100 جاڭا ەسىم»، «اتامەكەن»، «رۋحانيات»، «QAZAQ TILI»، «100 KITAP»، «100 نوۆىح ليس كازاحستانا» اتتى ارنايى ايدارلار اشىلىپ، 271 ماقالا جاريالاندى.

سونداي-اق، مەملەكەتتىك تاپسىرىس شەڭبەرىندە جامبىل وبلىستىق مادەني-تانىمدىق «ءبىلىم جانە ونەر» جۋرنالىنا «بولاشاققا باعدار: رۋحاني جاڭعىرۋ» باعدارلاماسى اياسىندا  سارالاعان ساراپتامالىق ماتەريالدار، وي-پىكىرلەر مەن جۋرناليستىك زەرتتەۋلەر، اقپاراتتىق ماتەريالدار جاريالاندى. اقپاراتتىق اگەنتتىكتەردە 125 تاقىرىپتىق ماقالا، الەۋمەتتىك جەلىلەردە 126 جاريالانىم ورنالاستىرىلدى.

سونىمەن قاتار، «رۋحاني جاڭعىرۋ» باعدارلاماسى اياسىندا «Facebook» الەۋمەتتىك جەلىسىندە «رۋحاني جاڭعىرۋ. تاراز قالاسى» اتتى ارنايى پاراقشا اشىلىپ، 80 جازبا سالىندى. وبلىستىق «JAMBYL» جانە «77 TV» تەلەارنالارىنىڭ «جاڭالىقتار» باعدارلاماسىنان 259 سيۋجەت كورسەتىلدى.

ال قالا اكىمدىگىنىڭ (taraz-gov.kz) رەسمي سايتىندا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى ن.نازاربايەۆتىڭ «بولاشاققا باعدار: رۋحاني جاڭعىرۋ» اتتى ماقالاسى ەكى تىلدە سالىنىپ، لوگوتيپى قويىلدى، 54 ماتەريال جاريالاندى.

بۇگىنگى تاڭدا مەملەكەتتىك تاپسىرىس شەڭبەرىندە بلوگەرلەردىڭ جۇمىسىن جۇرگىزۋگە قالالىق بيۋدجەتتەن قارجى ءبولىنىپ، ەلەكتروندى كونكۋرس جاريالاندى. كونكۋرس ناتيجەسى بويىنشا جەڭىمپاز انىقتالعان سوڭ  ءتيىستى جۇمىستار جۇرگىزىلەتىن بولادى، -  دەدى شاھار باسشىسى.

وسىلايشا كونە تاراز شاھارىندا  تالاي تىرلىكتەر تەتىگىن تاۋىپ، جوسپارلى جۇمىستار دا ايقىندالۋدا. بۇل جۇيەلى جۇمىس پەن باعدارلى باستامالاردىڭ جەمىسى ەكەنى حاق.

جايدار ازامات