Úkimetbasynyń orynbasary Imanǵalı Nurǵalıuly Tasmaǵambetov jeltoqsannyń 9-y 60 jasqa tolady.

25 jasynan saıasatqa aralasqan ol Qazaqstannyń táýelsizdik jyldarynda Qazaqstan Respýblıkasynyń Jastar isteri boıynsha Memlekettik komıtetiniń tóraǵasy (1991 jyl) jaýapty laýazymdarynda tanyta bildi. 1993 jyl QR Prezıdentiniń kómekshisi bolyp jumys istedi. Kelesi jyly qazirgi qyzmeti sekildi QR Premer-mınıstriniń orynbasary bolyp taǵaıyndaldy. 1997 jyly Vıse-premerlikpen qosa Bilim jáne mádenıet mınıstrin qyzmetin qosa atqardy. Sosyn QR Prezıdenti Ákimshiliginiń basshysy bolyp aýysty. 1998 jyldan – QR Prezıdentiniń birinshi kómekshisi. 1999 jyly Atyraý oblysynyń ákimi bolyp ketti. 2000 jyldyń jeltoqsanynda ekinshi ret QR Premer-mınıstriniń orynbasary qyzmetine keldi. 2002 jyly alǵash ret Úkimetti basqardy. 2003 jyly QR Memlekettik hatshysy boldy. Al 2004 jyly ekinshi márte QR Prezıdent ákimshiliginiń basshysy bolyp taǵaıyndaldy. 2004 jyldyń jeltoqsanynan 2008 jyldyń sáýirine deıin – Almaty qalasynyń ákimi qyzmetin atqardy. 2008 jyldyń sáýirinen 2014 jyldyń qazanyna deıin – Astana qalasynyń ákimi boldy. Sońǵy eki jyl boıy Qorǵanys mınıstrligin basqardy.

«Qamshy» portaly bıylǵy jyly qyrkúıekte Úkimet basshylyǵyna qaıta kelgen Imanǵalı Nurǵalıulyn mereıli merekesimen quttyqtaı otyryp, oqyrmandaryna ol týraly táýelsiz saıasatkerler pikirin usynady.

Ámirjan Qosanov: Ol vıse-premerlik qyzmetke 20 jyldan soń qaıta keldi

Qazirgi Qazaqstan saıası elıtasyndaǵy óz ornyn oıyp alǵan tulǵa.
Onyń ózine tán qasıetteri bar ekenin el biledi.

İsker (Almatyda qar jaýsa, «Imekeńdi qaıtaryńdar!» dep el shýlap jatady). 
Uıymdastyrýshylyq qabileti zor (kez kelgen salany basqaryp, dóńgeletip jiberedi). 
Qol astyndaǵylarǵa asa (kerek deseńiz, tym!) talapshyl (ony men kezinde óz basymnan ótkergenmin).
Rýhanı ómirden molynan habardar (ol qasıet kóptegen sheneýnikterden tabyla bermeıdi). 
Ultshyl (qazirgi kompradorlar men kosmopolıtter bılegen zamanda ondaı bolý da bir syn).
Jáne - týrashyl.

Sońǵy qasıeti onyń dushpandarynyń qataryn kóbeıtpese, sıretip jatqan joq.
Kezinde ol kisimen qoıan-qoltyq aralasyp, jumys istegenbiz. Moıyndaýǵa tıispin: meniń Almatydaǵy qyzmet kareramnyń bastalýyna tikeleı atsalysqan osy kisi boldy. Jastar isteri jónindegi memlekettik komıtette onyń orynbasary bop jumys isteý – meniń alǵashqy sheneýniktik ári qaıratkerlik ýnıversıtetim boldy.

Ol vıse-premer bolǵan tusta men úkimet baspasóz qyzmetin basqaryp, talaı bastamalarǵa birge muryndyq bolǵanbyz.

Ol kisiniń ákesi qaıtys bolǵanda men onyń qasynda boldym, meniń ákem qaıtqanda - ol meniń janymda bolǵan.

Biraq keıin, saıası sebeptermen aramyz ajyrap ketti: ol bılikte, al men – opozısıada degendeı.

9 jeltoqsanda ol 60 jasqa tolyp otyr. Osydan týra 20 jyl buryn onyń 40 jasqa tolý dastarhanyn basqarýǵa at salysqanmyn. Ol kezde «ol jas, bolashaǵy áli alda» dep el aıtatyn. Búginde ol, sózsiz, saıası aýyr salmaqtylar kategorıasynda. Al ol «salmaqtylar» sanatynda bolýdyń óz «salmaǵy» bar...
Sonymen birge, bıliktegi bıik belesterine qaramastan Imanǵalı Tasmaǵambetov asa qıyn jaǵdaıda dep oılaımyn, óıtkeni qatyp-semip qalǵan bizdiń saıası júıe talantty, minezdi, ózgelerden erekshelengen tulǵalardy kótere bermeıdi Jáne de onyń kóre almastary men dushpandary tynysh otyrmaıdy. 
Týǵan kúni qutty bolsyn! Alpystyń asýynan asyp, jetpistiń jemisin jeýge jazsyn. Qolynda bılik bar kezde, janynan shyqpaıtyn jaǵympazdar men qaı kezde de qasynan tabylar shyn janashyrlarynyń arasyn ajyrata bilsin! 

Eń bastysy – halqymen birge bolsyn!

Mynaý Úkimette birge júrgen kezdegi foto. Ústel basynda – sol kezdegi bilim, densaýlyq saqtaý jáne áleýmettik qorǵaý mınıstrleri, solarmen birge Imekeń kezekti reformany nasıhattap jatyr.
Aıtpaqshy, sol kezde vıse-premer bolǵan onyń sol qyzmetke 20 jyldan soń qaıta kelýinde bir gáp jatyr emes pe?...

Dos Kóshim: Imanǵalı qazaqtyń ulttyq qundylyqtaryna jany ashıtyn adamnyń biri

Shyndyǵyn aıtsaq, Imanǵalı Nurǵalıuly osy úkimet basyndaǵylar ishinde qazaqtyń mádenıetine, qazaqtyń ádebıetine, qazaqtyń ulttyq qundylyqtaryna jany ashıtyn adamnyń qataryna jatady. Ári, sondaı azamattarǵa qoldaý kórsetip júrgen basshylardyń biri.

Premer-mınıstr kezinde «jer máselesin» kóterip, otstavkaǵa ketýi úlken suraq belgisi bolyp, jumbaq bolyp qaldy. «Shańyraq» máselesi onyń saıası kúres jolyndaǵy oǵan jaǵylǵan kir. Ony óziniń oıy, baǵyty boıynsha jaǵyp aldy ma, álde bireýler uıymdastyrdy ma, ol ekinshi másele. Osy máselelerdi biz aıtpasaq basqalar aıtady. Bul týraly bolashaqta ol óziniń anyq túsiniktemesin bere jatar.

Imanǵalıdy bolashaqta basqa qyrynan saıası arenada kórinýge múmkindigi bar adamdardyń biri dep oılaımyn. Biraq, ózi «qysylyp», ózi «buǵyp» júrgen ýaqytta ne kútip júrgeni belgisiz. Múmkin úkimet aýysqan kezde alǵa shyǵý oıynda bar ma, joq álde qazirgi júıege tolyq berilgen, osy júıeni alǵa jalǵastyrýshy ma, bul jaǵynan ár túrli kózqarastar bar. Degenmen, ol úkimet basyna kelip jatsa demokratıalyqtan, lıberaldyqtan góri avtorıtarlyq júıege kózqarasy basym bolýy múmkin. Ulttyq máselelerdiń keıbireýi sheshiletin de shyǵar.

Qysqasy, ol óziniń múmkindigi men energıasyn áli tolyq jaryqqa shyǵarmaǵan memleket qaıratkerleriniń biri.

Jeke basym jaqyn tanyspyn dep aıta almaımyn. Biraq, ol Almatynyń ákimi bolyp turǵan kezinde birge istegen kezderimiz boldy. Birde ol Almaty ákimi kezinde maǵan ákimmen jolyqqysy kelgen turyp jatqan jataqhanasy jekeshelenip jatqan birneshe azamat ótinishpen keldi. Sonda men oǵan tikeleı telefon shalyp, ol kisilerdi Tasmaǵambetovpen jolyqtyrdym. Sol kezde Imanǵalıdyń aıtqan «Birneshe jataqhanany Almaty ákimdigi satyp alady, dalada qalmaısyzdar!» degeni, «Shańyraq» oqıǵasy boıynsha da azamattarǵa «salynǵan úılerińizdi eshkim de buzbaıdy» degeni máselelerdi sheship bergeni áli esimde.  

Rasýl Jumaly: Memlekettik tájrıbesi, azamattyq ustanymy turǵysynan qabiletti basshy

Imanǵalı Tasmaǵambetov Qazaqstannyń egemendik jyldaryndaǵy tarıhta, 25 jylda ózindik orny, ózindik ustanymy bar, memlekettik qyzmette júrgen azamattardyń arasyndaǵy sanaýlylarǵa ǵana tán abyroı ıesi bolyp tabylatyn azamat.

Eń aldymen Tasmaǵambetov osy 25 jyldyń barlyq ýaqytynda iri mansaptarǵa ıe boldy. Túrli laýazymdy jumystar atqardy. Onyń basym bóliginde jaǵymdy jaǵynan kórine aldy. Búgingi júıedegi memlekettik qyzmetkerler úshin bul sırek kezdesetin dúnıe. Atyraýdyń, Almatynyń, Astananyń ákimi, Premer-mınıstr, Qorǵanys mınıstri bolyp turǵanda da óziniń jaqsy jaǵyn basym kórsetti.

Memlekettik tájrıbesi, azamattyq ustanymy turǵysynan qabiletti basshy, jaqsy menedjer, jaqsy uıymdastyrýshy, qaı jumyspen aınalyspasyn kóbine jaqsy nátıjege jetip otyratyn tustary bar. Bul da, búgingi sheneýnikterdiń arasynda sırek kezdesetin dúnıe. Tıisinshe halyqtyń aldynda da ózindik bedeli bar, Aýyr salmaqtaǵy búgingi sası tulǵalardyń biri.

Árıne, Qazaqstandaǵy saıası júıe bir adamǵa negizdelip qalǵan. Prezıdenttiń aınalasynda shoǵyrlanǵan. Sondyqtan Imanǵalı Tasmaǵambetovti myqty uıymdastyrýshy, utymdy menedjer dep sanaı tura, derbes bir saıasatker retinde ony qabyldaý menińshe negizsizdeý. Ol kóbine prezıdenttiń joǵary dárejedegi tapsyrmalaryn oryndaýshy. Jarıa túrde ózindik oıyn bildirýi turǵysynan áli shektelip turatynyn baıqaımyz. Prezıdenttiń qaramaǵyndaǵy kómekshisi, oryndaýshysy ekenin ózi de talaı márte aıtqan.

Tasmaǵambetovtiń qolynan is keletinin, uıymdastyrýshylyq qabileti zor ekenin, sol jaǵynan álde qaıda erekshelenip turatynyn basa aıtý kerek. Aıtpaı ketýge bolmaıtyn tusy onyń Almaty ákimi bolyp turǵan kezdegi oryn alǵan «Shańyraq», «Baqaı» oqıǵasy. 2002 jyly premer-mınıstr bolyp turǵan kezindegi ádil emes «jer kodeksiniń» qabyldanýyna muryndyq bolýy. Osyndaı jaǵyn da negizde ustaý kerek.

60 jasqa kelgen mereıtoıymen quttyqtaı otyryp, densaýlyq tileı otyryp, ultshyl, memleketshil saladan kórinýin tileı otyryp, jańaǵy keleńsiz tustardan qoǵam da, saıasatkerler de sabaq alsa, sondaı jaǵdaı qaıtalanbaýyn nazarda ustasa deımiz.